Microsoft Word hadicha ziyouz com doc

 
5 – FASL. TAQDIR BITIGI
Xadicha barcha fahm – farosatli, oqila ayollar kabi erining hurmatini joyiga qo’yib, unga 
itoat etardi. Bu xonadonda o’zi orzu qilgan baxt-iqbolni topgan edi. Muhim ishlarda u 
eriga suyanchiq bo’lar, kerakli maslahatlar berishga harakat qilardi. Xadicha bilan Atiqni 
hamma “baxtli oila” deb ta’riflashardi. 
Xuvaylid qizi bilan kuyovining tinch-totuv yashayotganlaridan behad hursand edi. 
Qizinikiga borganida uning eriga nisbatan hurmatini ko’rib, boshi ko’kka yetar, 
minnatdor bo’lar edi. Fotima ham qizi bilan fahrlanardi. Xadicha to’g’risidagi maqtovlarni 

---

Ilk iymon keltirgan ayol – Hadicha binti Xolid. Abdussalom Ashriy 
www.ziyouz.com
kutubxonasi 
7
eshitib, ko’ngli rohatlanardi. 
Oradan bir yil o’tdi. Yangi mehmon – chaqaloq tug’ilishi bilan honadondagi hursandchilik 
yana-da oshdi. Chaqaloqning hozircha otasiga o’xshashini, lekin ulg’aygan sari onasiga 
o’xshab borishini aytishardi. Lekin Atiq bilan uzoq yashash Xadichaning peshonasiga 
yozilmagan edi. Ikkinchi yilning yarmi o’tmasdan Atiq vafot etdi. Undan yodgor bo’lib 
qizchasi qoldi. 
Qurayshliklar Atiqning Xadichaga ko’p mol-dunyo qoldirib ketgani haqida gapirishardi. 
Ko’plari uchun mol-dunyosi va husni-nasabini o’ylab, agar rozi bo’lsa, unga uylanishni 
aytishardi. Atiqning vafot etganiga ko’p vaqt o’tmagan bo’lsa-da, Xuvaylid ham uni erga 
tegishini istar edi. 
Xadicha esa turmushga chiqishni istamas, Atiqdan keyin yolg’iz umrguzaronlik qilishni 
o’ylar edi. Ota-onasi yana turmushga chiqish haqida unga so’z qotishga botina olmasdi. 
Kunlar, oylar birin-ketin o’ta boshladi. Xadicha hovlidan tashqariga chiqmas, 
qizchasining tarbiyasi bilan band edi. Xuvaylid esa uyiga kelayotgan sovchilarning 
qadamini tezroq uzib, qizini erga berishni hohlardi.
Bir kuni qizini chaqirib: “Endi motam kiyimingni yechmaysanmi, qizim? Atiq vafot 
etganiga ko’p vaqt bo’ldi. Tirikligida ham, vafot etganidan so’ng ham hurmatini joyiga 
qo’yding. Axir, tiriklar marhumlar ketidan o’lishi kerak emas”, deb nasihat qila boshladi. 
Xadicha otasiga qararkan, ko’zlari yoshga to’ldi. Siniq ovozda: “O’z yaqinini yo’qotgan 
kishiga hayotning nima qizig’I bor?” deb qizchasini boshini silab qo’ydi. Ko’zidan yoshi 
duv-duv quyular edi. 
Xuvaylid qizining ko’zyoshlarini ko’rib qattiq ta’sirlandi. “Qizim, yolgiz ayol boshing bilan 
eshigingni qulflab o’tirgandan ko’ra, yoningda panohing bo’lsa yaxshi, deyman-da. 
Eridan ajralib qolgan faqatgina sen emassan. Hammasi taqdiri azalda bitilgan. Hohlagan 
paytda bizning jonimizni oladi. Taqdirga tan berish kerak. Bunday qilishing yaxshi 
emas”, deb Xadichaga taskin va maslahat bera boshladi. Keyin erlaridan ajragan 
ayollarni birma – bir sanay ketdi. Ikkinchi marta turmush qurib baxtli yashayotganlarni 
ham tilga oldi. “Qizim, umr o’tib borayapti. Men ancha keksayib qoldim. Mendan keyin 
dunyoda yolg’iz qolib ketishingdan qo’rqaman. Agar sening kelajagingdan ko’nglim to’q 
bo’lmasa, bu dunyoni qayg’u bilan tark etaman. Nahotki, senga faqat yaxshilik 
sog’inadigan otangga itoat etmasang?! Yoki qarorimga qarshi chiqib gunohkor 
bo’lasanmi?” dedi muloyimlik bilan. Bir oz tin olgach: “Sening qo’lingni so’rab kelgan bir 
kishiga rozilik berib qo’ydim. Xudo xohlasa, undan rozi bo’lasan. Kimligini bilishni 
istaysanmi? U haqida avval ham eshitgansan, boy-badavlat inson, sahiyligi bilan 
tanilgan Nabbosh ibn Zurora Tamimiydir. Qizim, otangga itoat et va rahm qil”, dedi. 
Xadicha javob qaytarmay, erga tikilib turardi. Sukut – alomati rizo, deganlar. Xuvaylid 
qizi rozi bo’lganidan keyingina joyidan jildi.