O’rta asr numizmatik materiallarning jamiyat ijtimoiy-iqtisodiy hayotini o’rganishdagi ahamiyati

moneta
"
deb nomlay boshlaganlar. Qadimgi Rim davlatida YUnona deb nomlangan 
ilox bo’lib, "
moneta
" uning xislatlaridan biri miloddan avvalgi 45-
yillarda Tita Kariziy tomonidan nozik bir ayol tasviri tushirilgan tanga
zarb etildi. Tasvir ortida "
moneta
" degan lotincha so’z zarblangan bo’lib 
"
bashoratchi"
degan ma`noni anglatar edi. SHu davrdan boshlab tangalar
moneta deb yuritiladigan bo’ldi. Evropaning G’arb bilan sharqga kirib 
kelgan bu so’z rusiyzabon insonlaro tilida keng qo’llanila boshlandi.
Xozirgi kunda jaxon bozorida turli xil tanga va pul birliklarining 
nomlarini 
uchratish 
mumkin. 
Qadimda 
Tetradraxma, 
draxma, 
gemidraxma, obol, dinor, dirxam, lira
va xokazo nomli tangalar mavjud 
bo’lgan. Bu nomlarning kelib chiqishi xam bir-biri bilan uzviy bog’liqdir. 
Mas,: 
YUnon draxmalaridan sharqiy dirxam, rim dinariylaridan dinor va 
boshqa shu kabi pul nomlari xosil bo’lganligi xammaga ma`lum. 

---

14 
Qadimgi tangalar ikki xil: 1) quyma. 2) zarblangan uslubda 
tayyorlangan, quyma tangalar maxsus shakl va tasvir o’yilgan qolip 
idishlarga ma`dan quyib tayyorlangan. Ikkinchisi esa temir yoki 
bronzadan ishlangan
muxr - shtempelda
(
tanganing o’ngi va tersi naqsh 
etilgan maxsus asbobda
) tangalar ifodasi tayyorlanib, kerakli metall 
quymasi ustiga zarblangan. Birinchi uslubda tanga satxidagi tasvir noaniq 
bo’lganligidan tezda o’chib ketishi sababli miloddan avvalgi 7-asrga kelib 
zarblangan tangalar keng miqyosda qo’llaniladigan bo’ldi va shundan 
buyon tangalar faqat zarblangan xolda muomalaga chiqarib kelinmoqda.
 
Tanga – bu aniq ko’rinishga keltirilgan, og’irlikka, sifatli tarkibga, 
qiymatga va qadrga ega bulgan metall kotishmadir.
Tanga – iktisodiy xayotda tovar-pul munosabatlarini tartibga soladi. 
Tarixiy tarakkiyot natijasida kishilar xayotida tangalar va pullar kat ta 
axamiyatga ega bulgan. Kadimda metall tangalar bulmasada, kishilar tanga 
urniga turli tovarlar, jismlardan (xayvonlar, takinchoklar, metall kurollar, 
kiyimlar, xatto ismlar) tovar ayirboshlangan. 
(ilovaga karang)