Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги мирзо улуғбек номидаги ўзбекистон миллий университети ҳ. П. Абулқосимов, М.Ҳ. Абулқосимов иқтисодиёт қисқача изоҳли луғат «noshirlik yog‘dusi»

Жамғариб бориладиган пенсия таъминоти бўйи-
ча давлат кафолатлари – давлат жамғариб борилади
-
ган пенсия тизимида иштирок этувчи фуқароларга шах
-
сий жамғариб бориладиган пенсия ҳисобварақларида 
жамғарилган маблағлари сақланиши ҳамда тўланишини ка
-
фолатлайди.
Жамғариб бориладиган пенсия тизимида ишти-
рок этиш – иш берувчиларнинг, шунингдек, меҳнат фа
-
олиятини меҳнат шартномаси асосида амалга оширувчи 
фуқароларнинг жамғариб бориладиган пенсия тизими
-
да иштирок этиши, агар қонун ҳужжатларида бошқача 
қоидалар назарда тутилмаган бўлса, мажбурийдир. Якка 
тартибдаги тадбиркорлар, юридик шахс ташкил этмаган 
ҳолдаги деҳқон хўжаликларининг аъзолари, шунингдек, 
бошқа фуқаролар жамғариб бориладиган пенсия тизими
-
да ихтиёрийлик асосида иштирок этадилар. 
Фуқароларни 
жамғариб бориладиган пенсия тизимида ҳисобга олиш 
мажбурий ва ихтиёрийлик тартибда амалга оширилади.
 
Жамғариб бориладиган пенсия тизимида мажбурий тартиб
-
да иштирок этувчи фуқароларни ҳисобга олиш иш берувчи
-
нинг талабномасига мувофиқ мазкур фуқароларнинг асосий 
иш жойидаги Халқ банки филиалида амалга оширилади. 
Жамғариб бориладиган пенсия тизимида ихтиёрийлик асо
-
сида иштирок этувчи фуқароларни ҳисобга олиш уларнинг 

---

122
аризасига мувофиқ мазкур фуқароларнинг яшаш жойидаги 
Халқ банки филиалида амалга оширилади. Жамғариб бо
-
риладиган пенсия тизимида ҳисобга олиш қуйидагиларни 
ўз ичига олади: 1) шахсий жамғариб бориладиган пенсия 
ҳисобварақлари очиш; 2) жамғариб бориладиган пенсия даф
-
тарчасини бериш. Халқ банки жамғариб бориладиган пенсия 
тизимида фуқароларнинг шахсий ҳисобини Ўзбекистон Рес-
публикаси Вазирлар Маҳкамаси томонидан белгиланадиган 
тартибда юритади. Жамғариб бориладиган пенсия тизими
-
да фуқароларнинг шахсий ҳисобини юритишга доир ҳамда 
шахсий жамғариб бориладиган пенсия ҳисобварақларига 
тааллуқли маълумотлар Халқ банкининг ягона маълумотлар 
электрон базасида шакллантирилади ва сақланади.
Жамғариш – янгидан яратилган қиймат – миллий да
-
ромад бир қисмининг ишлаб чиқаришни кенгайтириш учун 
сарфланиши, яъни даромаднинг капиталга айланган қисми.