Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги мирзо улуғбек номидаги ўзбекистон миллий университети ҳ. П. Абулқосимов, М.Ҳ. Абулқосимов иқтисодиёт қисқача изоҳли луғат «noshirlik yog‘dusi»

– акциядорлик жамияти фойдаси
-
нинг акция эгасининг даромадига айланган қисми. 
Дивиденд 
– акция эгасининг жамият олган фойда ҳисобидан оладиган 
даромадидир. 
Дивидент 
– ширкат хўжалиги ихтиёрида мав
-
жуд бўлган барча турдаги мулкларни тадбиркорлик билан 
самарали ишлатиш натижасида олинган фойданинг мулкдор
-
ларга, яъни пайчиларга бериладиган суммаси.
Дид ва афзал кўриш – истеъмолчининг турли товар ва 
хизматларга муносабатларини, уларнинг истеъмолчи учун 
зарурийлик даражасини ва унинг яхши кайфиятига таъсири
-
ни аниқлашдан иборатдир.
Дизайн (ўйлаб қўйилган иш, режа, чизма, расм) – 
лойиҳа-бадиий фаолият комплекси. Дизайннинг асосий 
мақсади мамлакатда ишлаб чикарилаётган маҳсулотларнинг 
сифатини ва рақобатбардошлик қобилиятини ошириш муам
-
моларини бартараф қилишга қаратилади.
Дилер (даллол) – фонд биржасининг аъзоси (алоҳида 
шахс, фирма) ва банклар. Дилер қимматбаҳо қоғоз, валюта, 
қимматбаҳо металлар савдоси билан шуғулланиб, ўз номи ва 
ўз ҳисобидан ҳаракат қилади. Дилерлар ўзаро ҳамда брокер
-
лар ва бевосита мижозлар билан (мижозлар билан Лондон 
фонд биржаси дилерлари – жобберлар) келишувни амалга 
оширадилар. Дилер фойдаси харидор ва сотувчи курслари
-
нинг фарқи ҳисобига, шунингдек, қимматбаҳо қоғозлар, ва
-
люта курслари ўзгариши ҳисобига вужудга келади. Кўпгина 
фонд биржаларининг дилерлари брокерлик жараёнларини 
амалга оширади.
Дисконт –1) васиқа ҳисоби; 2) ҳисоб фоизи – васиқа 

---

104
ҳисобида банкларга тўланадиган фоиз; 3) биржа ва валюта 
ишларида – товар капитал баҳосидан устама (масалан, агар 
товар сифати стандартдан юқори ёки паст бўлса) валюта.
Дисконт даражаси – бугунги қийматни ҳисоблаш учун 
ишлатиладиган фоиз ставкаси.