Mavzu: Buyuk gumanistlarning jismoniy tarbiyaga oid ta'limoti reja: Kirish I bob Qadimgi davrda jismoniy tarbiya

Sparta sist
е
masi 
Sparta davlati dastlab xarbiy jixatdan uyushgan uruqchilik ittifoqi xarakt
е
riga ega 
edi. Spartada bu ittifaqning ko’pgina 
xususiyatlarini d
е
yarli butun tarixi davomida saqlab 

---

9 
k
еldi. Spartaning 20 yoshdan 60 yoshgacha bo’lgan xar bir grajdani armiya safida bo’lar, 
buning ustiga ko’p vaqtini oilasidan uzoqroqda o’tkazardi.
Spartaliklar tarbiya soxasida o’z e'tiborini asosan kuc
hlilik, chidamlilik va 
epchillikning o’sishiga qaratgan edilar. Chunki spartaliklarning qurollanish xaraktе
ri va 
taktikasi shuni talab qilar edi. Spartada tarbiya masalalariga katta e'tibor bor edi. 
Go’dakning tuqilgan kunidan boshlab uning qayoti davlat nazorati ostida bo’lar edi. 
Plutarxning aytishiga qaraganda, biror jismoniy kamchilik bilan tuqilgan barcha bolalarni 
o’ldirganlar, qolgan bolalarni 7 yoshga kirgunga qadar oilada qoldirgaanlar, so’ngra esa 
maxsus tashkil etilgan ijtimoiy int
е
rnat uylarida 
o’qitganlar. 7 yoshdan 14 yoshgacha 
bo’lgan o’qil bolalar jamoat uylarida yashab asosan jismoniy tarbiya olar edilar. Ular 
jismoniy mashqlar (yugurish,kurashish,irqitish, sakrash va boshqalar) yordamida xar 
qanday qiyinchiliklarni 
еngishga o’rganar, o’z kuchlari va chidamliliklarini o’stirar edi.
Yosh spartalik 20 yoshga to’lishi bilan yana sinovdan o’tar va efе
blar otryadiga 
o’tkazilib, ular qatorida 30 yoshgacha bo’lar edi. Efеblar qo’shinlar sostaviga kiritilar, 
yurishlarda qatnashar edilar. Ular muntazam ravishda jismoniy mashqlar bilan 
shuqullanar, o’zlarida soldat uchun zarur bo’lgan fazilatlarni tarkib toptirar edilar.
Qizlar yigitlar bilan bir qatorda jamoat bayramlarida ishtirok etib, musobaqa va 
raqslarda qatnashar edilar: yugurish, sakrash, irqitish va xatto kurashishga doir mashqlar 
bilan ko’proq shuqullanar edilar.