O`zbekiston respublikasi sog`liqni saqlash vazirligi toshkent farmasevtika instituti

Xalq xo‘jaligining barcha tarmoqlarida amaliy o‘lchashlar uchun mo‘ljallangan o‘lchov 
asboblari: 

---

279 
-namunaviy o‘lchov asboblari deb ataladi. 
+
ishchi o‘lchov asboblari deb ataladi. 
- 
etalon o‘lchov asboblari deb ataladi. 
- texnik o‘lchov asboblari deb ataladi. 
O‘lchov asboblarining aniqlik klassi nechta qismga bo‘linadi: 
+ 2 ta qismdan iborat 
- 4 ta qismdan iborat 
- 6 ta qismdan iborat 
- 8 ta qismdan iborat 
Moddalarni temperaturasini o‘lchaydigan asbobni birinchi marta kim tomonidan nechanchi 
yilda kashf qilingan: 
I.Nyuton tomonidan 1700 yilda 
G.Galiley tomonidan 1598 yilda 
M.V.Lomonosov tomonidan 1750 yilda
Arximed tomonidan eramizdan oldingi 250 yilda
B.Paskal tomonidan 1650 yilda 
 Moddalar xajmi o‘zgarmas bo‘lganda temperatura o‘zgarishi bilan bosimning o‘zgarishiga 
asoslangan termometrlar: 
- kengayish termometrlari 
+
manometrik termometrlar
-
qarshilik termometrlari
- 
termoelektr termometrlari
Nurlanish termometrlari qaysi diapazondagi temperaturani o‘lchash uchun mo‘ljallangan: 
- -200
0
C dan +600
0
C gacha 
- -0
0
C dan +500
0
C gacha
- -50
0
C dan +6000
0
C gacha 
++10
0
C dan +300
0
C gacha
Qanday xatolik metrologik tavsifda meyorlangan bo‘ladi: 
- absolyut xatolik 
+ nisbiy xatolik 
- instrumental xatolik
- muntazam xatolik
O‘lchov asbobining qanday xatoligi o‘lchash chegarasiga bog‘lik ravishda o‘sadi: 
- absolyut xatolik 
- additiv xatolik 
- multiplikativ xatolik 
+ instrumental xatolik
Elektromagnitik o‘lchash asbobi bilan ularning o‘lchash mexanizmlarida xosil bo‘lgan