Tuzuvchi saydullayev

---

TUZUVCHI SAYDULLAYEV 

MURODULLO 

UYDA O’QI 

KIRISH. I BOB. ODAM ORGANIZMI TUZILISHI 

TO`G`RISIDA UMUMIY MA`LUMOT.  

1.Organizm va organlar tuzulishini qaysi fan 

o`rganadi? 

A)Anatomiya  B) fiziologiya                                                             

C) gigiyena  D) genetika 

2. Jarohat olgan kishilarga birinchi yordam ko`rsatib, 

ularning hayotini saqlab qolish uchun ham qaysi qaysi 

sohadagi bilimlar juda zarur? 

1.anatomiya  2. Fiziologiya  3. Gigiyena                                 

4. Ekologiya  

A)1,2  B)3,4  C) 1,4 D)2,3 

3.”Inson uchun birinchi baxt – uning sog`lig`i 

ikkinchisi- go`zallikdir”- egan ibora muallifi kim? A) 

Aristotel  B)Gippokrat  C)Galen  D) Lionardo da Vinchi 

4.U fanga aorta tushunchasini kiritgan , hamda odam-

ijtimoiy jonzot, o`z aql va idroki bilan hayvonlardan 

farqqilishi to`g`risidagi fikrni ilgari surgan.... 

A) Aristotel  B)Gippokrat  C)Galen  D) Lionardo da 

Vinchi 

5.Tibbiyot faniga hissa qo`shgan olimlarning ishlarini 

juftlab ko`rsating. 

a- Galen  ,b- Gippokrat  , c- Sechenov I. M   d- Adreas 

Vezaliy 

1-Odam organizmini yorib ko`rish orqali o`rganishni 

boshlagan,  2- bosh miyaning reflektorlik xususiyatini 

kashf etgan  , 3- anatomiya va fiziologiya diagnostika  

davolash va profilaktikanoing asosi ekanligini 

ko`rsatib bergan,  4- bemorga va uni davolashga 

xususiy yondashuv g`oyasini taklif qilgan,  5- uning 

asarlari klinik tibbiyotga asos soldi,   6- barcha 

organlarni rasmlar orqali tasvirlab,boshqalar yo`l 

qo`ygan kamchiliklarni tahlil qilgan.,7-tibbiyotga 

hayvonlar ustida ishlash tajribasini kiritgan                                          

A)a-3,7, b-4,5,c-2,d-1,6    B)a-1,2,b-3,4 c-6, d-7 

C)a-6,7, b-2,4, c-1,d-5  D)a- 1,5,  b-3,7,  c-4,6 d-4 

6.Odam organizmini ichki tuzulishini murdani yorib 

ko`rish orqali o`rganish dastlab qaysi davlatlarda 

boshlangan? 

A) markaziy Osiyoda  B)Sharqiy Afrikada   

C) Yunoniston va Rimda D) Yevropa va Amerikada 

7. Ilk bor rasmlari orqali odam organizmining realistik 

tasvirini yaratib bergan olim kim? 

A) Aristotel  B)Gippokrat  C)Galen  #D) Lionardo da 

Vinchi 

8. I.P.Pavlov kimni “Rus fiziologiyasining otasi “deb 

atagan? 

A) Sechenov  B) Vavilov  C) Vernadskiy  D) Mechnikov 

9. Mechnikov qaysi ishlari uchun Nobel mukofatiga 

sazovor bo`lgan? A) immunologiyadagi B) 

mikrobiologiyadagi ishlari  C) Fagositoz nazariyasi   D) 

Gerontologiyaga oid ishlari uchun 

10. “Saydana” asarida 880 ga yaqin o`simlik turiga , 

1000dan ortiq dori darmonga ta’rif bergan allomani 

aniqlang 

А) 

 

           B) 

 

      С)   

 

 

 

 

 

 

 

     

11. O`zining besh jildlik tibbiyotga oid asarida 

anatomiya, gigiyena, ichki kasalliklar, jarrohlik, 

dorishunoslik va tibbiyotning boshqa sohalariga oid 

ma’lumotlar qoldirgan allomani aniqlang. 

А) 

 

        B)  

            C) 

 

 

 

  

 

 

 

 

12. Immunologiya va mikrobiologiyaga asos solgan, 

fagositoz nazariyasini yaratgan olimni aniqlang.  

 A) Sechenov  B) Vavilov  C) Vernadskiy  D) Mechnikov 

13.Qaysi olim izotoplardan  biologiya va tibbiyotda 

foydalanish yo`llarini ochib bergan?  A)Vohidov  B) 

To`raqulov,  C) Yunusov 

14. Olimlar nomlarini ular qilgan ishlari bilan jutlang. 

a-Yunusov A. Yu    b- Aripov O`. A     c- Vohidov V. V  

d- To`raqulov  Yo, X 

---

TUZUVCHI SAYDULLAYEV 

MURODULLO 

UYDA O’QI 

Qalqonsimon bez garmonlarini o`rgandi   2- odam 

vahayvonlar ni yuqori haroratga moslanish 

xususiyatlarini ochib bergan     3- hujayra metobalizmi 

va endokrin kasalliklarni o`rgangan     4- Sog`lom 

buyrak ko`chirib o`tkazish 5- jarrohlik sohasida katta 

ishlarni amalga oshirdi, 6-issiq sharoitda odam va 

hayvonlar organizmida suv va tuz almashinuvining 

fiziologik mexanizmini o`rgandi 7- filtratsiya, 

sekretsiya va so`rilish jarayonlarini mexanizmlarini 

ochib berdi 8- oshqozonosti bezining  bir qismini 

ko`chirib o`tkazish usulini ishlab chiqqan 

A)a-1,2  b-5,7   c-3.6  d-4,8    B)a-2,6  b-4,8  c-5  d-1,3  

C) a-1,2,7  b- 3,5  c-6  d-8 

C)a-4,8  b-2,6   c-3,5  d-1,7   D) a-7,8  b-1,2  c-5,6  d-3 

15. Gistolog Zufarov Komiljon Ahmadjonivich tibbiyot 

sohasida qaysi ishlarni amalga oshirgan? 1-Sog`lom 

va kasal organizmda sodir bo`ladigan jarayonlar, 

ularning boshqarilishini o`rgangan   2- odam va 

hayvonlar ni yuqori haroratga moslanish 

xususiyatlarini ochib bergan     3- hujayra metobalizmi 

va endokrin kasalliklarni o`rgangan     4- Sog`lom 

buyrak ko`chirib o`tkazish 5- jarrohlik sohasida katta 

ishlarni amalga oshirdi, 6-O`zbekistonda birinchi 

bo`lib elektron mikroskopiya labarotoriyasini tashkil 

etgan 7- filtratsiya, sekretsiya va so`rilish jarayonlarini 

mexanizmlarini ochib berdi 

A)1,4,6,7  B)3,4,5  C)1,6,7  D) 2,3,5,6 

16. To`raqulov  Yolqin Xolmatovich medisena fanida 

qanday ishlarni amalga oshirgan? 

1-Sog`lom va kasal organizmda sodir bo`ladigan 

jarayonlar, ularning boshqarilishini o`rgangan   2- 

qalqonsimon bez xastaliklarini o`rgandi     3- hujayra 

metobalizmi va endokrin kasalliklarni o`rgangan     4- 

Sog`lom buyrak ko`chirib o`tkazish 5- jarrohlik 

sohasida katta ishlarni amalga oshirdi, 6-izotoplardan  

biologiya va tibbiyotda foydalanish yo`llarini ochib 

bergan  7- filtratsiya, sekretsiya va so`rilish 

jarayonlarini mexanizmlarini ochib berdi 

A)1,2,4   B)4,5,7  C)1,3,7  D)2,3,6 

17.Yoppasiga o`tkazilgan tibbiy emlashlar Yer yuzida 

mavjud bo`lgan qaysi xastaliklarni tugatishga yoki ular 

tarqalishining oldini olishga imkon berdi? 1-o`lat  2- 

chechak  3- poliomiyelit  4- qizmiq   

1,2     B)3,4   C)1,2,3     D)1,2,3,4 

18.Keyingi davrlarda qaysi kasalliklarni tobora keng 

tarqalib borishi tibbiyot oldida turgan muommo 

hisoblanadi?   1- yurak qon-tomir   2- allergik  3- 

onkologik  4- OITS 

A)1   B)1,2  C)1,2,3     D) 1,2,3,4 

19. Yer yuzida davlanishi mushkul bo`lgan 

kasalliklarni tarqalishiga nimalar sabab bo`lmoqda?  

1- suv, havo, tuproqning ifloslanishi  2- harorat va 

radiatsiyaning ortib borishi   3- psixologik ta’sirning 

ko`payib borishi  4-kam harakatlanish  5- ortiqcha 

vazn 

A) 1,2,4  B)3,4,5  C) 1,2,3,5    D)1,2,3,4,5 

20.Pavlov Ivan Petrovichning fiziologiyga qo`shgan 

hissasini belgilang 

1-Odam organizmini yorib ko`rish orqali o`rganishni 

boshlagan,  2-Shartli reflekslarni tormozlanishini 

tushuntirib bergan  , 3- anatomiya va fiziologiya 

diagnostika  davolash va profilaktikanoing asosi 

ekanligini ko`rsatib bergan,  4-ovqat hazm qilish 

fiziologiyasini o`rgangan,  5-oliy nerv faoliyati 

haqidagi ta’limotni yaratdi,   6- barcha organlarni 

rasmlar orqali tasvirlab,boshqalar yo`l qo`ygan 

kamchiliklarni tahlil qilgan.,7-tibbiyotga hayvonlar 

ustida ishlash tajribasini 

A)1,3,6   B) 2,3,5  C) 4,5,6  D) 2,4,7 

21.Hujayra membranasi uchun xos xususiyatlarni 

ko`rsating  1-hujayra ichki qismini to`ldirib turadigan 

suyuqlik  2- ikki qavatli yupqa parda  3- hujayra 

markazida joylashgan 4-moddalarni hujayra ichiga va 

hujayradan tashqariga tanlab o`tkazadi  5- irsiy 

belgilarni nasldan naslga o`tkazadi 5-sitoplazma va 

organoidlarni o`rab turadi  6- hujayra faoliyatini 

boshqarib turadi. 7- yadrocha va xromatindan iborat  

A)2,4,5  B)3,4,6  C)1,3,5  D)4,5,6 

22. Hujayra yadrosi uchun xos xususiyatlarni 

ko`rsating  1-hujayra ichki qismini to`ldirib turadigan 

---

TUZUVCHI SAYDULLAYEV 

MURODULLO 

UYDA O’QI 

suyuqlik  2- ikki qavatli yupqa parda  3- hujayra 

markazida joylashgan 4-moddalarni hujayra ichiga va 

hujayradan tashqariga tanlab o`tkazadi  5- irsiy 

belgilarni nasldan naslga o`tkazadi 5-sitoplazma va 

organoidlarni o`rab turadi  6- hujayra faoliyatini 

boshqarib turadi. 7- yadrocha va xromatindan iborat  

A)2,4,5  B)3,4,6  C)3,5,6    D)4,5,6 

23.Qaysi hujayra organoidi sitoplazmadan o`tadigan 

naychalar va kanalchalardan iborat bo`lib, hujayra 

qismlarini o`zaro bog`lab turadi? 

A) endoplazmatik to`r  B) Golji majmuasi  C) 

Ribosomalar  D) lizosomalar 

24. Yadro atrofida joylashgan , hujayrada 

sintezlangan moddalarni to`plash va tarqatish 

vazifasini qaysi hujayra organoidi bajaradi? 

A) endoplazmatik to`r  B) Golji majmuasi  C) 

Ribosomalar  D) lizosomalar 

25. Qaysi organoid hujayra faoliyatiga sarflanadigan 

energiyani hosil qiladi va to`playdi 

A) endoplazmatik to`r  B) Golji majmuasi  

C)mitoxondriya  D) lizosomalar 

26. Hujayra qismlari va ularning vazifalarini juftlang.  

a- lizosoma  b- ribosoma  c- xromosoma   1- hujayra 

oqsillari sintezlanadi   2- oziq moddalarni parchalab 

sitoplazmaga o`tkazadi  3- organizm tuzilishi va 

xususiyatlari haqidagi axborotni saqlaydi 

A)1-b  2-a  3-c  B)1-a,2-b, 3-c     C) 1-c,2-b3-a    D)1-a 

2-b 3-c 

27. Hujayra hayot faoliyatida sarflanadigan energiya 

manbai asosan qaysi organik moddalar hisoblanadi? 

A) oqsil, yog`  B) karbonsuvlar va nukliyen kislotalar   

C) yog`lar va karbonsuvlar  D) oqsil va nukiyen 

kislotalar 

28. Xromosomalar qachon mikroskopda ko`rinadigan 

b`olib qoladi   

A) har doim ko`rinadi  B)hujayra yiriklashgan sari  C) 

hujayra bo`linayotganda  D) mikroskopda ko`rishni 

iloji yo`q  

29. Odam tana hujayralarida (a) va jinsiy 

hujayralarida (b) xromosomalar soni qancha bo`ladi? 

A)a-46, b-46  B) a-44,  b-2     C) a-46, b-23   D) a-22, b-

2 

30. Hujayradagi qaysi organik moddalar 

xromosomalar tarkibiga kirib , irsiy belgilar saqlanishi 

va nasldan naslga o`tishini ta’minlaydi  

A) oqsillar  B) karbonsuvlar   C) yog`lar    D) nukliyen 

kislotalar 

31.Hujayraning o`ishi va ko`payishi  uchun zarur 

moddalar sintezlanishi (a) , organik moddalar 

parchalanishi  (b) deyiladi.   A) a- assimlatsiya, b- 

dissimlatsiya   

B) a-energia almashinuvi, b-dissimlatsiya  C) plastik 

almashinuv   , b- assimlatsiya   

D) a-assimlatsiya, b-fotosintez 

32. Qaysi to`qima doimo yangilanib turadi? A) 

epetiley  B) muskul   C) biriktiruvchi 

D) Nerv to`qimasi 

33. Tig``iz tolali biriktiruvchi to`qimalrni belgilang. 

A) qon, limfa  B) suyak togay  C) chin teri, qon 

tomirlar devori, paylar  D) teriosti yog` kletchatkasi, 

yurak xaltasi   

34. Epiteliy to`qimasining vazifasi.  1-himoya , 2- 

organlarni o``zaro bog`lash, 3- hazm suyuqligi ishlab 

chiqarish   4- transport 5- organlarni harakatlantirish   

, 6- organlarni o`zaro bog`lab ular funksiyasini 

boshqarish 

A) 1,2  B) 3,4   C) 5,6  D) 1,3 

35. Biriktiruvchi to`qimaning vazifasi   1-himoya , 2- 

organlarni o``zaro bog`lash, 3- hazm suyuqligi ishlab 

chiqarish   4- transport 5- organlarni harakatlantirish   

, 6- organlarni o`zaro bog`lab ular funksiyasini 

boshqarish 

A) 1,2,5    B) 1, 2,4   C) 1,5,6  D) 1,3,6 

36.Muskul to`qimaning vazifasi   1-himoya , 2- 

organlarni o``zaro bog`lash, 3- hazm suyuqligi ishlab 

chiqarish   4- transport 5- organlarni harakatlantirish   

, 6- organlarni o`zaro bog`lab ular funksiyasini 

boshqarish 

A) 5    B)  2,   C) 6  D) 3 

37.Nerv to`qimaning vazifasi   1-himoya , 2- 

---

TUZUVCHI SAYDULLAYEV 

MURODULLO 

UYDA O’QI 

organlarni o``zaro bog`lash, 3- hazm suyuqligi ishlab 

chiqarish   4- transport 5- organlarni harakatlantirish   

, 6- organlarni o`zaro bog`lab ular funksiyasini 

boshqarish 

A) 1,2   B) 2,4   C)6  D) 1,3,6 

38. G`ovak tolali biriktiruvchi to`qimalrni belgilang. 

A) qon, limfa  B) suyak togay  C) chin teri, qon 

tomirlar devori, paylar    D) teriosti yog` kletchatkasi, 

yurak xaltasi   

39. 

Qaysito'qimamuskulvasuyaklarnio'zarotutashtiribtura

di? 

A)   biriktiruvchi     B)  nervC)  epiteliyD)  muskul 

40.Muskulto'qimaningqaysituriodamtinchturganda 

ham o'zvazifasinibajaraveradi? 

A) yelkamuskullariB)   boldirmuskullari 

C) silliqmuskullarD) ko'ndalang-targ'ilmuskullar 

41. Odamtanasidaqandaybo`shliqlarmavjud?   1- 

miyaqutisi   2- umurtqapog`onasinayi   3- 

ko`krakqafasi   4- qorin  6- chanoq 

A) 1,3,4,5  B) 1,2,4   C) 2,4 6  D)1,2,3,4,5,6 

42. Ko`krakqafasidaqaysiorganlarjoylashgan 

1-orqa miya  2- bosh miya  3- yurak  4-xalqum  5- 

ichkijinsiyorganlar  6-o`pkalar   7- oshqozon  8- 

yog`onichakning keying qismi  9- o`tpufagi  10- 

ayirishorganlari 11-kekirdak  12- jigar  13-ingichka 

ichak 14-kekirdak 

1,4,5,7,8  B)3,4,6,14    C)5,7,12,13   D) 8,9 ,10,12 

43. Umurtqapog`onasinayidaqaysiorganlarjoylashgan 

1-orqa miya  2- bosh miya  3- yurak  4-xalqum  5- 

ichkijinsiyorganlar  6-o`pkalar   7- oshqozon  8- 

yog`onichakningkeyingiqismi  9- o`tpufagi  10- 

ayirishorganlari 11-kekirdak  12- jigar  13-ingichka 

ichak 14-kekirdak 

A)1     B)3,4      C)5,7,12   D) 8,9 ,10,12 

44. Qorinbo`shlig`idaqaysiorganlarjoylashgan 

1-orqa miya  2- bosh miya  3- yurak  4-xalqum  5- 

ichkijinsiyorganlar  6-o`pkalar   7- oshqozon  8- 

yog`onichakning keying qismi  9- o`tpufagi  10- 

ayirishorganlari 11-kekirdak  12- jigar  13-ingichka 

ichak 14-kekirdak 

A)1,4,5,7,8  B)3,4,6,14    C)7,9,12,13   D) 8,9 ,10,12 

45. Chanoq bo`shlig`ida qaysi organlar joylashadi? 

1-orqa miya  2- bosh miya  3- yurak  4-xalqum  5- 

ichkijinsiyorganlar  6-o`pkalar   7- oshqozon  8- 

yog`onichakning keying qismi  9- o`tpufagi  10- 

ayirishorganlari 11-kekirdak  12- jigar  13-ingichka 

ichak 14-kekirdak 

  A)1,4,5,  B)3,4,6,14    C)5,7,12,13   D) 5, 8 ,10 

46. Quyidagi qaysi to`qima organizmda himoya 

funksiyasini bajaradi? 

a.

     b.

  c.

  d.

               

e.

 

A)a,b   B)c,d   C)d,e   D)a,e 

47. Qaysi to`qima kuchsiz va sekin qisqaradi, ularning 

qisqarishi odam ixtiyoriga bog`liq emas? 

a.

     b.

  c.

---

TUZUVCHI SAYDULLAYEV 

MURODULLO 

UYDA O’QI 

  d.

               

e.

 

A)a,b  B) b  C)c   D)d,e 

48. Quyidagi organlardan qaysilari tashqi organlar? 

1.

 2.

 3.

    

4. 

   5.

 

6

.   7. 

    8.

    9.

  10. 

A)1,3,5   B)1,4,7,8  C)2,3,5,6,9    D)1,2,4,5,8 

49. Quyidagilardan qaysilari ichki organlar 

hisoblanadi?  

.

 2.

 3.

    

4. 

   5.

 

6

.   7. 

    8.

    9.

  10. 

A)1,3,5B)1,4,7,8  C)2,3,5,6,9    D)1,2,4,5,8 

50.Odam organizmidagi qon aylanish organlar 

sistemasini ko`rsating. 

 

A)2,3,5,7    B) 3,4  C) 1,2,9  D) 8,10,11,12 

51. Odam organizmidagi ovqat hazm qilish  organlar 

---

TUZUVCHI SAYDULLAYEV 

MURODULLO 

UYDA O’QI 

sistemasini ko`rsating. 

 

A)1,2,7,8,10,12,14   B) 3,4,5,8,10,11  C) 1,2,9 ,6,5 7  

D) 8,10,11,12 

52.Odam organizmidagi ayirish organlar sistemasini 

ko`rsating. 

 

A)2,3,5,7   B) 3,4    C) 11,13,15   D) 8,10,11,12 

54. Tiriklik darajalarini tartib bilan yozing. 1.atom  2. 

Hujayra  3. Molekula   4. Organ  5. To`qima  6. 

Organizm   7. organlar sistemasi 

A)1,2,3,4,5,6  B) 2,4,5,67   C) 1,3,5,7   D) 3,2,5,4,7,6 

55.To`g`ri  javobni belgilang. 

A)Ko`payish- organizmning o`ziga o`xshash nasl 

qoldirishidir 

B)O`sish- organizm va uning tarkibiy qismlarining  

o`zgarishi hamda yangi belgilar hosil qilishi 

C)Oziqlanish-organizm va uning tarkibiy qismlari 

o`lchamining ortishi   

D) Ayirish – organizmga kirgan moddalarning 

parchalanib , turli jarayonlar uchun sarf bo`lishi 

56.Noto`g`ri  ma’lumotni belgilang. 

A)Ko`payish- organizmning o`ziga o`xshash nasl 

qoldirishidir 

B)Rivojlanish- organizm va uning tarkibiy qismlarining  

o`zgarishi hamda yangi belgilar hosil qilishi 

C)Harakatlanish-organizm va uning tarkibiy qismlari 

o`lchamining ortishi   

D) Oziqlanish – organizmga kirgan moddalarning 

parchalanib , turli jarayonlar uchun sarf bo`lishi 

57. Atrof muhitdagi o`zgarishlar natijasida 

hujayralarning tinim holatdan faol holatga o`tishi ....  

deyiladi.  A) ko`payish  B) harakatlanish  C) rivojlanish  

D) qo`zg`aluvchanlik   

58. Organizmga kirgan moddalarning parchalanib , 

turli jarayonlar uchun sarf bo`lishi qanday jarayon?A) 

ko`payish  B)oziqlanish  C) rivojlanish  D) 

qo`zg`aluvchanlik   

59. Organizm uchun xos bo`lgan –ayirish xususiyatini 

izohlang. 

A) organizmning o`ziga o`xshash nasl qoldirishidir 

B) organizm va uning tarkibiy qismlarining  o`zgarishi 

hamda yangi belgilar hosil qilishi 

C)organizm va uning tarkibiy qismlari o`lchamining 

ortishi   

D) hujayradagi moddalar almahinuvi jarayonida hosil 

bo`lgan mahsulotlarning organizmdan chiqarib 

tashlanishi 

60. Suvning odam tanasi massasidagi (a) va qon 

plazmasidagi (b) ulushini belgilang.  

A)a-50-60%, b-80%  B) a-40-45%, b-75%     C) a-70-

80%, b-90%   D)a-60-70%, b-90%