1-tema: Мateriallıq toshka kinematikası. Reje

Tezliktiń ta’ripi 

Deneler  ha’reketiniń  tezlik  túsinigi  kiritiledi,  ol  x  -  t  koordinatada  jol.  Waqıt  birligi  ishinde 

deneniń  ótken  aralıǵınıń  san  mánisine  teń  bolǵan  fizikalıq  shama  tezlik  dep  ataladı.Onıń 

teńlemesi 



=∆x/∆t , bul jaǵdayda denege sırtqı tásirler bolmaǵanda tezlik  turaqlı saqlanadı.

i

 

Kóz  aldımızǵa  keltireyik,  ulıwma  jaǵdayda  iymek 

sızıqlı  ha’reket  etip  atırǵan  ha’m  t  payıtta  M  noqatta 

bolǵan MN Δt waqıt ishinde N noqatqa kelsin. M ha’m N 

noqatlardıń radius - vektorları sáykes halda r ha’m r + Δr 

ha’m MN kósherdiń uzınlıǵı Δs bolsın. MN orın awıstırıwı 

yaǵniy radius - vektor artırması Δr diń bul orın awıstırıw 

ushın  sarıplanǵan  waqıt  Δt  ǵa  qatnası  MN  niń  ortasha 

tezligi dep ataladı. (3-súwret)