Kasb tanlashga

Mustahkamlash uchun savollar:
1. 
Mehnat ta ’limi, kasb tanlashga yo‘llash darslari jarayonida 
o‘quvchilarning bilim, malaka va ko‘nikm alarini baholash qan­
day amalga oshiriladi?
290

---

2. Baholash ta ’lim-tarbiya jarayonida qanday ahamiyatga ega?
3. Baholashda qanday om illar hisobga olinadi?
4. 0 ‘quvchilarning o‘zlashtirishi qanday mezonlar asosida ba­
holanadi?
5. Baholashning obyektivligi.
6
. Baholashning qanday turlari mayjud?
7. Baholashning asosiy xususiyatlarini tushuntirib bering.
8
. Baholash o ‘tkazilish vaqtiga ko‘ra qanday turlarga ajratiladi?
9. Baholash tizim i sam aradorligining poydevori hisoblanadi- 
gan asosiy tam oyillarni bilasizmi?
10. Baholashga qanday didaktik talablar qo‘yiladi?
7.2. 0 ‘zlashtirishni hisobga olish turlari
Reja:
1
. 0 ‘zlashtirishni hisobga olish turlari.
2
. 0 ‘zlashtirishni hisobga olishga qo‘yiladigan umumiy ta ­
lablar.
3. 0 ‘quvchilarga berilgan vazifalarni tekshirish.
Tayanch iboralar: o‘zlashtirishni hisobga olish, joriy hisob­
ga olish, davriy hisobga olish, yakuniy hisobga olish, sinov, uy 
vazifasi.
1. 
0 ‘zlashtirishni hisobga olish turlari. U m um ta’lim m aktab­
iarida ta ’lim ning asosiy maqsadi o‘quvchilarga m ehnat ta ’limi 
bo‘yicha nazariy bilim lar berish, amaliy ko‘nikm a va m alaka­
lar hosil qilish ham da shular zam inida o‘quvchilarni kasb hu- 
narga yo‘naltirish ularda m azkur bilim va ko‘nikm a negizida 
m a’naviy, axloqiy fazilatlarni tarbiyalash, dunyoqarashlarini 
shakllantirish, kengaytirish va rivojlantirishdan iborat. Berilayot- 
gan bilim hosil qilinayotgan ko'nikm a va malakalar qay darajada 
o‘zlashtirilganligini aniqlash va baholash m ehnat va kasb ta ’lim i 
o'qituvchisi uchun ham , o‘quvchi uchun ham m uhim aham iyatga 
ega. U larni aniqlashda turli shakl va m etodlardan foydalaniladi. 
M asalan, savol-javob, suhbat, yozma ishlar, seminar, zachyotlar, 
konferensiya darslari, im tihonlar o‘tkazish, m "hsulotlar tayyor­
lash va boshqalar. Yuqoridagilarga nisbatan test topshiriqlari aso­
sida sinovlar o‘tkazish o‘quvchilarning bilim , ko‘nikm a va mala-
291

---

kalari darajasini aniqlash va baholashda ancha qulay va sam arali 
yo‘llanm alardan biri hisoblanadi. Testlardan foydalanish hozir­
gi Running asosiy talablaridan biridir. Bugungi kunda m ehnat 
ta ’limi bo‘yicha testlar keng qo‘llaniladi, bu o‘quvchilarning 
bilim larini m ustahkam lash, um um lashtirish, sistemalashtirish, 
o‘zlashtirish darajasini aniqlash va baholash maqsadlariga qara- 
tilmoqda. Testlarni qo‘llashning turli xil mezonlari bor. M asa­
lan, dars davomida o‘tilgan mavzu yuzasidan 5—10 ta savol tuzib, 
4 -5 xil variant asosida 
0
‘quvchilarni baholash m um kin. Bunda 
o‘quvchi o‘tilgan mavzuga yaxshiroq tayyorlanish majburiyatini 
his etadi, keyin o‘quvchilar o‘rganib kelishi kerak bo‘lgan b o b ­
lar asosida 25—30 ta test savollari asosida bir soat davom i­
da baholash m um kin yoki shu savollar ni kompyuter dasturiga 
uzatib, kompyuter xotirasiga joylab bo‘lgandan so‘ng variantlar 
asosida 
0
‘quvchilarning bilim lari sinab ko‘rilsa, nur ustiga a ’lo 
nur bo‘ladi.