Makroiqtisodiy tahlil va prognozlash

---

1 
"MAKROIQTISODIY TAHLIL VA PROGNOZLASH" FANIDAN 
ORALIQ TEST
Вопрос 1.
Tushirilgan jumlani to'g'ri tanlang Mamlakatdagi ishlab chiqarish resurslaridan tо‘liq 
foydalanilgan sharoitda mumkin bо‘lgan ishlab chiqarish hajmi 
Вопрос 2.
Ilk makroiqtisodiy tahlil elementlari qaysi jadvalda qo'llanilgan? 
Вопрос 3.
Makroiqtisodiy nazariyaning nechta xil kо‘rinishi о‘zaro farqlanadi? 
Вопрос 4.
MHT qaysi tashkilot tomonidan qabul qilingan? 
Вопрос 5.
MHTning yangi talqini qachon qabul qilingan? 
Вопрос 6.
YaIMni hisoblashning nechta usuli bor? 
Вопрос 7.
YaIMni hisoblashning nechta sharti bor? 
Вопрос 8.
Qaysi usulda hisoblangan YaIMda yakuniy tovarlar va xizmatlar ishlab chiqarishning turli 
bosqichlarida qо‘shilgan qiymatlar yig‘indisi hisoblanadi? 
Вопрос 9.
Tovar va xizmatlarning sotish bahosi bilan ularni ishlab chiqarish uchun foydalanilgan xom 
ashyo va materiallarni sotib olishga qilingan xarajatlar о‘rtasidagi farq nima deyiladi? 
Вопрос 10.
Tovar va xizmatlarning davlat xaridiga (G) qaysi turdagi xarajatlar kiritilmaydi? 
Вопрос 11.
YaIMni xisoblashning xarajatlar usulini boshqacha yana qanday nomlash mumkin? 

---

2 
Вопрос 12.
YaIMni xisoblashning daromadlar usulini boshqacha yana qanday nomlash mumkin? 
Вопрос 13.
Mamlakat rezidentlari tomonidan, mamlakatda va mamlakat tashqarisida, ishlab chiqarishda 
ishtirok etish va mulkdan olgan boshlang‘ich daromadlari yig‘indisi qanday nomlanadi? 
Вопрос 14.
YaIMdan amortizatsiya xarajatlari ayirmasi nimaga teng? 
Вопрос 15.
YaMDdan amortizatsiya xarajatlari ayirmasi nimaga teng? 
Вопрос 16.
Yakuniy iste’mol va milliy jamg‘armalar yig’indisi nimaga teng? 
Вопрос 17.
Milliy iqtisodiyot tashqi dunyo bilan hech qanday aloqaga ega emas va davlatning iqtisodiyotga 
aralashuvi nolga teng, deb faraz qilinsa, unda YaIM orqali ifodalangan ishlab chiqarish hajmi 
nimaga teng bо‘ladi? 
Вопрос 18.
Mamlakat iqtisodiyoti ochiq, soliq solish va transfert tо‘lovlari kо‘rinishida davlat aralashuvi 
mavjud bо‘lganda jamg‘arish nimaga teng bo’ladi? 
Вопрос 19.
Fisher indeksi nimani ifodalaydi? 
Вопрос 20.
Paashe indeksi nima uchun hisoblanadi? 
Вопрос 21.
Laspeyres indeksi nima uchun hisoblanadi? 
Вопрос 22.
Deflyatorni hisoblashni kim fanga kiritgan? 

---

3 
Вопрос 23.
INIni xisoblashni kim fanga kiritgan? 
Вопрос 24.
P↑ → MD↑ (MS const) → R↑ → I↓ → AD↓ bunda nima ifodalangan? 
Вопрос 25.
P↑→{ X↓ ( M↑ }→Xn↓ →AD↓ bunda nima ifodalangan? 
Вопрос 26.
Qaysi model umumiy makroiqtisodiy muvozanat modeli bо‘lib, milliy bozorni qisqa va uzoq 
muddatga tahlil qilish imkonini beradi? 
Вопрос 27.
Bo’sag’aviy daromad nimani anglatadi? 
Вопрос 28.
Qaysi nazariyaga ko’ra bozor mexanizmi yalpi talab va yalpi taklif muvozanatini doimiy 
barqaror ushlab tura olmasligi e’tirof etiladi? 
Вопрос 29.
“Daromadlar - xarajatlar” modeli – …… 
Вопрос 30.
Multiplikatorning matematik mohiyati nimani anglatadi? 
Вопрос 31.
Yalpi talabning yetishmasligi iqtisodiyotga qanday ta’sir kо‘rsatadi? 
Вопрос 32.
…………… - iqtisodiy beqarorlik omili hisoblanadi. 
Вопрос 33.
Iqtisodiy tebranishlar darajasini kuchaytiruvchi omil nima? 
Вопрос 34.
YaIMni tо‘liq bandlilikning noinflyatsion darajasiga qadar о‘stirish uchun jami talab (jami 
xarajatlar) kо‘paytirilishi zarur bо‘lgan miqdor ……………….. uzilish deyiladi. 

---

4 
Вопрос 35.
Tijorat banklarining pul taklifini keltirib chiqarish imkoniyati qanday tartibga solib turiladi? 
Вопрос 36.
Pul taklifining pul bazasiga nisbati nima? 
Вопрос 37.
Pul bozorida muvozanat nuqtani nima belgilaydi? 
Вопрос 38.
……………. – bu, pul yoki natura kо‘rinishidagi yordam turi bо‘lib, byudjet va byudjetdan 
tashqari fondlardan kо‘rsatiladi. 
Вопрос 39.
Soliqlarning nechta o’ziga hos belgisi mavjud? 
Вопрос 40.
Progressiv soliq stavkasining mohiyati? 
Вопрос 41.
Regressiv soliq stavkasining mohiyati? 
Вопрос 42.
…………. deganda noinflyatsion YaIM ishlab chiqarish sharoitida iqtisodiyotda tо‘liq 
bandlilikni, tо‘lov balansining muvozanatini va iqtisodiy о‘sishni ta’minlashga qaratilgan davlat 
xarajatlari va soliqlarini о‘zgartirishni о‘z ichiga olgan chora tadbirlar tushuniladi. 
Вопрос 43.
Iqtisodiyot turg‘unlik yoki pasayish davrida bо‘lgan vaziyatlarda davlat tomonidan 
rag‘batlantiruvchi fiskal siyosat –…………….. olib boriladi 
Вопрос 44.
Iqtisodiyotda tо‘liq bandlik va ortiqcha talab natijasida inflyatsiya kelib chiqishi mumkin bо‘lgan 
vaziyatlarda cheklovchi fiskal siyosat –………………………..olib boriladi 
Вопрос 45.
Qaysi tur soliq stavkasi soliq tizimi multiplikatori samarasini yumshatadi? 

---

5 
Вопрос 46.
Hukumatning bandlik darajasi, ishlab chiqarish hajmi, inflyatsiya sur’atlari va tо‘lov balansi 
holatini о‘zgartirishga yо‘naltirilgan maxsus qarorlarni qabul qilishi natijasida davlat xarajatlari, 
soliqlar va davlat byudjeti qoldig‘ini maqsadli о‘zgartirishi ……… deyiladi 
Вопрос 47.
………………… – davlat xarajatlari, soliqlar va davlat byudjeti qoldig‘ini avtomatik 
о‘zgartirishni kо‘zda tutadi 
Вопрос 48.
“Bank” so’zining lo’g’aviy ma’nosini aniqlang? 
Вопрос 49.
Markaziy bankning bosh maqsadi nimadan iborat? 
Вопрос 50.
Quyidagilardan qaysi monetar siyosatni hamda valyutani tartibga solish sohasidagi siyosatni 
shakllantirish, qabul qilish va amalga oshirish bilan shug’ullanadi? 
Вопрос 51.
Ikki bosqichli tizimda banklar о‘rtasidagi о‘zaro munosabatlar nechta yо‘nalishli tuzilishga 
asoslanadi? 
Вопрос 52.
………………. deganda, tо‘liq bandlik sharoitida YaIMni ishlab chiqarishga inflyatsiyaning 
ta’sirini kamaytirish yoki bartaraf etish maqsadida muomaladagi pul miqdorini о‘zgartirishga 
qaratilgan chora-tadbirlar tushuniladi. 
Вопрос 53.
Qaysi tashkilot tijorat banklarining Markaziy bankda ushlab turishga majbur bо‘lgan 
zahiralarning eng quyi normasini о‘rnatadi va shu vosita yordamida ular kreditlash qobiliyatiga, 
imkoniyatiga ta’sir etadi? 
Вопрос 54.
Ilk majburiy zahira normalari qaerda va nechanchi yilda joriy qilingan? 
Вопрос 55.
Majburiy bank zahirasi meyorini kо‘tarish pul taklifini ……… . 

---

6 
Вопрос 56.
……………………….. – Markaziy bank tomonidan davlat obligatsiyalarini (qimmatli 
qog‘ozlarni) tijorat banklari va aholidan sotib olish va ularga sotish bо‘yicha operatsiyalardir 
Вопрос 57.
Markaziy bank tomonidan tijorat banklariga beriladigan ssudaning foiz stavkasi nima deb 
ataladi? 
Вопрос 58.
Pul taklifini oshirishga qaratilgan siyosat nima deyiladi? 
Вопрос 59.
Pul taklifini kamayrishga qaratilgan siyosat nima deyiladi? 
Вопрос 60.
Bank nazorati bо‘yicha xalqaro tashkilotni belgilang?
Вопрос 61.
Pul-kredit siyosatining eng progressiv usulini belgilang? 
Вопрос 62.
Tovar va pul bozorida umumiy muvozanatga erishish shartlari va makroiqtisodiy siyosat 
tadbirlarining bu ikki bozorga ta’sirini umumlashtirib о‘rganish qaysi model yordamida 
bajariladi? 
Вопрос 63.
IS-LM modeli birinchi marta nechanchi yilda va kim tomonidan taklif etilgan? 
Вопрос 64.
1937 yilda J.Xiks tomonidan taklif etilgan IS-LM modeli kimning makroiqtisodiy konsepsiyasini 
izohlash uchun taklif etilgan edi? 
Вопрос 65.
Yalpi talab funksiyasini belgilovchi iqtisodiy omillarni aniqlash imkonini beruvchi tovar-pul 
muvozanati modelini qanday nomlanadi? 
Вопрос 66.
Pul taklifining о‘sishi tovarlar bozoriga ta’sir kо‘rsata olmaydi, chunki pul bozorida foiz 
stavkasini kamaytirish imkoniyati qolmaydi. Bunday vaziyat qanday nomlanadi? 

---

7 
Вопрос 67.
Investitsiyalarga talab foiz stakasi о‘zgarishiga ta’sirchan (elastik) bо‘lmagan, masalan 
investorlar kelajakdagi bozor konyukturasining noaniqligi sababli о‘z investitsiyalari istiqboliga 
tushkun baho bersalar qanday vaziyat yuzaga keladi? 
Вопрос 68.
To'g'ri javobni tanlang? — ma’lum davr mobaynida mamlakat rezidentlari va tashqi dunyo 
о‘rtasida bо‘ladigan bitimlar statistik qayd qilingan xujjat 
Вопрос 69.
Joriy operatsiyalar va kapital harakati balansi yig’indisi nimaga teng? 
Вопрос 70.
Aktivlarni sotishdan tushadigan barcha tushumlardan xorijiy aktivlarni sotib olishga qilingan 
xarajatlar ayirmasi nimani bildiradi? 
Вопрос 71.
Hozirgi zamonda xalqaro hisob-kitoblarda va kreditlashda asosan necha xil kо‘rinishdagi pul 
vositalari ishlatiladi? 
Вопрос 72.
Tо‘lov balansi strukturasi necha qismdan iborat? 
Вопрос 73.
MAMLAKAT IQTISODIYOTINING QUYIDAGI KO'RSATGICHLARI ASOSIDA SOF 
ICHKI MAHSULOTNI TOPING? 
Yalpi ichki mahsulot 1700, Yalpi investitsiyalar 480, Sof investitsiyalar 300, uy xo'jaliklari 
iste'moli 950, davlat xarajatlari 230, davlat byudjetining profitsiti 20 
Вопрос 74.
MAMLAKAT IQTISODIYOTINING QUYIDAGI KO'RSATGICHLARI ASOSIDA SOF 
EKSPORTNI TOPING? 
Yalpi ichki mahsulot 1700, Yalpi investitsiyalar 480, Sof investitsiyalar 300, uy xo'jaliklari 
iste'moli 950, davlat xarajatlari 230, davlat byudjetining profitsiti 20 
Вопрос 75.
MAMLAKAT 
IQTISODIYOTINING 
QUYIDAGI 
KO'RSATGICHLARI 
ASOSIDA 
SHAXSIY TASARRUVDAGI DAROMADNI TOPING? 
Yalpi ichki mahsulot 1700, Yalpi investitsiyalar 480, Sof investitsiyalar 300, uy xo'jaliklari 
iste'moli 950, davlat xarajatlari 230, davlat byudjetining profitsiti 20 

---

8 
Вопрос 76.
MAMLAKAT 
IQTISODIYOTINING 
QUYIDAGI 
KO'RSATGICHLARI 
ASOSIDA 
IXTIYORDAGI DAROMADNI TOPING? 
Yalpi ichki mahsulot 1700, Yalpi investitsiyalar 480, Sof investitsiyalar 300, uy xo'jaliklari 
iste'moli 950, davlat xarajatlari 230, davlat byudjetining profitsiti 20 
Вопрос 77.
MAMLAKAT 
IQTISODIYOTINING 
QUYIDAGI 
KO'RSATGICHLARI 
ASOSIDA 
JAMG'ARMANI TOPING? 
Yalpi ichki mahsulot 1700, Yalpi investitsiyalar 480, Sof investitsiyalar 300, uy xo'jaliklari 
iste'moli 950, davlat xarajatlari 230, davlat byudjetining profitsiti 20 
Вопрос 78.
IQTISODIYOTNING QUYIDAGI KO'RSATGICHLARI ASOSIDA AMORTIZATSIYA 
AJRATMALARINI TOPING? 
Yalpi ichki mahsulot 600, uy xo'jaliklarining iste'moli 320, sof investitsiyalar 110, davlat 
xarajatlari 90, eksport 120, import 90, davlat byudjetiga tushgan to'g'ri soliqlar 40, egri soliqlar 
30, tadbirkorlarga berilgan subsidiyalar 25 
Вопрос 79.
IQTISODIYOTNING QUYIDAGI KO'RSATGICHLARI ASOSIDA MILLIY DAROMADNI 
TOPING? 
Yalpi ichki mahsulot 600, uy xo'jaliklarining iste'moli 320, sof investitsiyalar 110, davlat 
xarajatlari 90, eksport 120, import 90, davlat byudjetiga tushgan to'g'ri soliqlar 40, egri soliqlar 
30, tadbirkorlarga berilgan subsidiyalar 25 
Вопрос 80.
IQTISODIYOTNING QUYIDAGI KO'RSATGICHLARI ASOSIDA DAVLAT BYUDJETI 
HOLATINI ANIQLANG? 
Yalpi ichki mahsulot 600, uy xo'jaliklarining iste'moli 320, sof investitsiyalar 110, davlat 
xarajatlari 90, eksport 120, import 90, davlat byudjetiga tushgan to'g'ri soliqlar 40, egri soliqlar 
30, tadbirkorlarga berilgan subsidiyalar 25 
Вопрос 81.
QUYIDAGI KO'RSATGICHLARI ASOSIDA SOF ICHKI MAHSULOTNI ANIQLANG? 
Yalpi ichki mahsulot 6500, amortizatsiya ajratmalari 500, korporatsiyalarning taqsimlanmagan 
foydasi 300, ijtimoiy sug'urta to'lovlari 320, transfert to'lovlari 500, korporatsiyalar foydasiga 
soliqlar 120, shaxsiy soliqlar 610, biznesga egri soliqlar 400 
Вопрос 82.
QUYIDAGI KO'RSATGICHLARI ASOSIDA MILLIY DAROMADNI ANIQLANG? 
Yalpi ichki mahsulot 6500, amortizatsiya ajratmalari 500, korporatsiyalarning taqsimlanmagan 
foydasi 300, ijtimoiy sug'urta to'lovlari 320, transfert to'lovlari 500, korporatsiyalar foydasiga 
soliqlar 120, shaxsiy soliqlar 610, biznesga egri soliqlar 400 

---

9 
Вопрос 83.
QUYIDAGI KO'RSATGICHLARI ASOSIDA SHAXSIY TASARRUFDAGI DAROMADNI 
ANIQLANG? 
Yalpi ichki mahsulot 6500, amortizatsiya ajratmalari 500, korporatsiyalarning taqsimlanmagan 
foydasi 300, ijtimoiy sug'urta to'lovlari 320, transfert to'lovlari 500, korporatsiyalar foydasiga 
soliqlar 120, shaxsiy soliqlar 610, biznesga egri soliqlar 400 
Вопрос 84.
QUYIDAGI KO'RSATGICHLARI ASOSIDA IXTIYORDAGI DAROMADNI ANIQLANG? 
Yalpi ichki mahsulot 6500, amortizatsiya ajratmalari 500, korporatsiyalarning taqsimlanmagan 
foydasi 300, ijtimoiy sug'urta to'lovlari 320, transfert to'lovlari 500, korporatsiyalar foydasiga 
soliqlar 120, shaxsiy soliqlar 610, biznesga egri soliqlar 400 
Вопрос 85.
IQTISODIYOTDA 2019 YILDA 15 TA SOAT, 25 TA FUTBOLKA VA 5 TA XOLODILNIK 
ISHLAB CHIQARILGAN. 2019 YILDA SOATLAR 20, FUTBOLKALAR 10 VA 
XOLODILNIKLAR 750 NARXDAN SOTILGAN.
2020 YILDA ESA 12 TA SOAT, 30 TA FUTBOLKA VA 8 TA XOLODILNIK ISHLAB 
CHIQARILGAN. 2020 YILDA SOATLAR 25, FUTBOLKALAR 8 VA XOLODILNIKLAR 
950 NARXDAN SOTILGAN BO'LSA YALPI ICHKI MAHSULOT DEFLYATORI 
INDEKSINI ANIQLANG. 
Вопрос 86.
IQTISODIYOTDA 2019 YILDA 15 TA SOAT, 25 TA FUTBOLKA VA 5 TA XOLODILNIK 
ISHLAB CHIQARILGAN. 2019 YILDA SOATLAR 20, FUTBOLKALAR 10 VA 
XOLODILNIKLAR 750 NARXDAN SOTILGAN.
2020 YILDA ESA 12 TA SOAT, 30 TA FUTBOLKA VA 8 TA XOLODILNIK ISHLAB 
CHIQARILGAN. 2020 YILDA SOATLAR 25, FUTBOLKALAR 8 VA XOLODILNIKLAR 
950 NARXDAN SOTILGAN BO'LSA ISTE'MOL NARXLAR INDEKSINI ANIQLANG. 
Вопрос 87.
IQTISODIYOTDA 2019 YILDA 15 TA SOAT, 25 TA FUTBOLKA VA 5 TA XOLODILNIK 
ISHLAB CHIQARILGAN. 2019 YILDA SOATLAR 20, FUTBOLKALAR 10 VA 
XOLODILNIKLAR 750 NARXDAN SOTILGAN.
2020 YILDA ESA 12 TA SOAT, 30 TA FUTBOLKA VA 8 TA XOLODILNIK ISHLAB 
CHIQARILGAN. 2020 YILDA SOATLAR 25, FUTBOLKALAR 8 VA XOLODILNIKLAR 
950 NARXDAN SOTILGAN BO'LSA PAASHE INDEKSINI QIYMATINI TOPING. 
Вопрос 88.
IQTISODIYOTDA 2019 YILDA 15 TA SOAT, 25 TA FUTBOLKA VA 5 TA XOLODILNIK 
ISHLAB CHIQARILGAN. 2019 YILDA SOATLAR 20, FUTBOLKALAR 10 VA 
XOLODILNIKLAR 750 NARXDAN SOTILGAN.

---

10 
2020 YILDA ESA 12 TA SOAT, 30 TA FUTBOLKA VA 8 TA XOLODILNIK ISHLAB 
CHIQARILGAN. 2020 YILDA SOATLAR 25, FUTBOLKALAR 8 VA XOLODILNIKLAR 
950 NARXDAN SOTILGAN BO'LSA LASPEYRES INDEKSINI QIYMATINI TOPING. 
Вопрос 89.
MARKAZIY BANK SIYOSATI IQTISODIYOTDAGI PUL TAKLIFINI 5 FOIZGA 
KAMAYISHIGA OLIB KELDI. BU SIYOSAT AD EGRI CHIZIG'IDA QANDAY AKS 
ETADI? 
Вопрос 90.
MARKAZIY BANK SIYOSATI IQTISODIYOTDAGI PUL TAKLIFINI 5 FOIZGA 
KAMAYISHIGA OLIB KELDI. BU SIYOSAT YALPI TALABGA QANDAY AKS ETADI? 
Вопрос 91.
MARKAZIY BANK SIYOSATI IQTISODIYOTDAGI PUL TAKLIFINI 5 FOIZGA 
KAMAYISHIGA OLIB KELDI. BU SIYOSAT QISQA MUDDATLI DAVRDA ISHLAB 
CHIQARISH HAJMIGA QANDAY TA'SIR ETADI? 
Вопрос 92.
MARKAZIY BANK SIYOSATI IQTISODIYOTDAGI PUL TAKLIFINI 5 FOIZGA 
KAMAYISHIGA OLIB KELDI. BU SIYOSAT UZOQ MUDDATLI DAVRDA ISHLAB 
CHIQARISH HAJMIGA QANDAY TA'SIR ETADI? 
Вопрос 93.
MARKAZIY BANK SIYOSATI IQTISODIYOTDAGI PUL TAKLIFINI 5 FOIZGA 
KAMAYISHIGA OLIB KELDI. BU SIYOSAT QISQA MUDDATLI DAVRDA NARXLAR 
DARAJASIGA QANDAY TA'SIR ETADI? 
Вопрос 94.
MARKAZIY BANK SIYOSATI IQTISODIYOTDAGI PUL TAKLIFINI 5 FOIZGA 
KAMAYISHIGA OLIB KELDI. BU SIYOSAT UZOQ MUDDATLI DAVRDA NARXLAR 
DARAJASIGA QANDAY TA'SIR ETADI? 
Вопрос 95.
Iqtisodiyotda uzoq muddatli davrdagi AS-egri chizig'i berilgan Y=3000, qisqa muddatli davrdagi 
AS egri chizig'i esa P=1,0 darajada joylashgan. AD egri chizig'ining tenglamasi quyidagicha 
Y=3,0 M/P. Pul taklifi (M) 1000 ga teng. Narx shoki natijasida qisqa muddatli AS egri chizig'i 
P=1,5 darajasigacha, uzoq muddatli AS egri chizig'i esa Y=2500 darajasigacha surilgan. AD egri 
chizig'i o'zgarmagan. Qisqa muddatli davrda yangi muvozanatli Y ni qiymatini aniqlang? 

---

11 
Вопрос 96.
Iqtisodiyotda uzoq muddatli davrdagi AS-egri chizig'i berilgan Y=3000, qisqa muddatli davrdagi 
AS egri chizig'i esa P=1,0 darajada joylashgan. AD egri chizig'ining tenglamasi quyidagicha 
Y=3,0 M/P. Pul taklifi (M) 1000 ga teng. Narx shoki natijasida qisqa muddatli AS egri chizig'i 
P=1,5 darajasigacha, uzoq muddatli AS egri chizig'i esa Y=2500 darajasigacha surilgan. AD egri 
chizig'i o'zgarmagan. Qisqa muddatli davrda yangi muvozanatli P ni qiymatini aniqlang? 
Вопрос 97.
Iqtisodiyotda uzoq muddatli davrdagi AS-egri chizig'i berilgan Y=3000, qisqa muddatli davrdagi 
AS egri chizig'i esa P=1,0 darajada joylashgan. AD egri chizig'ining tenglamasi quyidagicha 
Y=3,0 M/P. Pul taklifi (M) 1000 ga teng. Narx shoki natijasida qisqa muddatli AS egri chizig'i 
P=1,5 darajasigacha, uzoq muddatli AS egri chizig'i esa Y=2500 darajasigacha surilgan. AD egri 
chizig'i o'zgarmagan. Uzoq muddatli davrda yangi muvozanatli Y ni qiymatini aniqlang? 
Вопрос 98.
Iqtisodiyotda uzoq muddatli davrdagi AS-egri chizig'i berilgan Y=3000, qisqa muddatli davrdagi 
AS egri chizig'i esa P=1,0 darajada joylashgan. AD egri chizig'ining tenglamasi quyidagicha 
Y=3,0 M/P. Pul taklifi (M) 1000 ga teng. Narx shoki natijasida qisqa muddatli AS egri chizig'i 
P=1,5 darajasigacha, uzoq muddatli AS egri chizig'i esa Y=2500 darajasigacha surilgan. AD egri 
chizig'i o'zgarmagan. Uzoq muddatli davrda yangi muvozanatli P ni qiymatini aniqlang? 
Вопрос 99.
Potensial YaIM (Y) 3000 ga teng, qisqa muddatli AS egri chizig'i P=1,0 darajada gorizontal 
ko'rinishga ega. AD egri chizig'ining formulasi quyidagicha: Y=2000+M/P. Pul taklifi 1000 ga 
teng. Narx shoki natijasida qisqa muddatli AS egri chizig'i P=1,5 darajagacha surildi. Ishlab 
chiqarish hajmini potensial darajasida (Y=3000) saqlab qolish uchun Markaziy bank pul taklifini 
qanchaga oshirishi mumkin. 
Вопрос 100.
O'tgan yilda AD egri chizig'ining tenglamasi quyidagicha edi: Y=3300-3P. Joriy yilda bu 
tenglamaning ko'rinishi: Y=3270-3P. Potensial YaIM o'zgarmagan va 3000 darajada qolgan. 
Qisqa muddatli davrda muvozanatli YaIM qiymatini aniqlang?
Вопрос 101.
O'tgan yilda AD egri chizig'ining tenglamasi quyidagicha edi: Y=3300-3P. Joriy yilda bu 
tenglamaning ko'rinishi: Y=3270-3P. Potensial YaIM o'zgarmagan va 3000 darajada qolgan. 
Ikkinchi yildagi P qiymatini aniqlang?
Вопрос 102.
Faraz qilaylik OPEK tarqalib ketdi va neft narxi keskin tushib ketdi. Bu vaziyatda qisqa 
muddatda AS chizig'ida qanday o'zgarish yuz beradi? 

---

12 
Вопрос 103.
Faraz qilaylik OPEK tarqalib ketdi va neft narxi keskin tushib ketdi. Bu vaziyatda qisqa 
muddatda AS chizig'ida qanday o'zgarish yuz beradi? 
Вопрос 104.
Faraz qilaylik OPEK tarqalib ketdi va neft narxi keskin tushib ketdi. Bu vaziyatda yalpi talabda 
qanday o'zgarish yuz beradi? 
Вопрос 105.
Faraz qilaylik OPEK tarqalib ketdi va neft narxi keskin tushib ketdi. Bu vaziyatda ishlab 
chiqarishda qanday o'zgarish yuz beradi? 
Вопрос 106.
2000 yilda YaIM 2300, xususiy investitsiyalar 200 ga teng bo'lgan. 2001 yilda YaIM 2550, 
xususiy investitsiyalar 250 ga teng bo'lgan. Agar soliq solinmasa va davlat xarajatlari 100 ga teng 
bo'lsa, 2000 yildagi iste'mol hajmini aniqlang? 
Вопрос 107.
2000 yilda YaIM 2300, xususiy investitsiyalar 200 ga teng bo'lgan. 2001 yilda YaIM 2550, 
xususiy investitsiyalar 250 ga teng bo'lgan. Agar soliq solinmasa va davlat xarajatlari 100 ga teng 
bo'lsa, 2001 yildagi iste'mol hajmini aniqlang? 
Вопрос 108.
2000 yilda YaIM 2300, xususiy investitsiyalar 200 ga teng bo'lgan. 2001 yilda YaIM 2550, 
xususiy investitsiyalar 250 ga teng bo'lgan. Agar soliq solinmasa va davlat xarajatlari 100 ga teng 
bo'lsa, iste'molga chegaralangan moyillik koeffitsientini aniqlang? 
Вопрос 109.
2000 yilda YaIM 2300, xususiy investitsiyalar 200 ga teng bo'lgan. 2001 yilda YaIM 2550, 
xususiy investitsiyalar 250 ga teng bo'lgan. Agar soliq solinmasa va davlat xarajatlari 100 ga teng 
bo'lsa, ß koeffitsientini aniqlang? 
Вопрос 110.
2000 yilda YaIM 2300, xususiy investitsiyalar 200 ga teng bo'lgan. 2001 yilda YaIM 2550, 
xususiy investitsiyalar 250 ga teng bo'lgan. Agar soliq solinmasa va davlat xarajatlari 100 ga teng 
bo'lsa, avtonom iste'mol qiymatini aniqlang? 
Вопрос 111.
2000 yilda YaIM 2300, xususiy investitsiyalar 200 ga teng bo'lgan. 2001 yilda YaIM 2550, 
xususiy investitsiyalar 250 ga teng bo'lgan. Agar soliq solinmasa va davlat xarajatlari 100 ga teng 
bo'lsa, bo'sag'aviy daromad qiymatini aniqlang? 

---

13 
Вопрос 112.
2000 yilda YaIM 2300, xususiy investitsiyalar 200 ga teng bo'lgan. 2001 yilda YaIM 2550, 
xususiy investitsiyalar 250 ga teng bo'lgan. Agar soliq solinmasa va davlat xarajatlari 100 ga teng 
bo'lsa, iste'mol funksiyasi ko'rinishini yozing 
Вопрос 113.
2000 yilda YaIM 2300, xususiy investitsiyalar 200 ga teng bo'lgan. 2001 yilda YaIM 2550, 
xususiy investitsiyalar 250 ga teng bo'lgan. Agar soliq solinmasa va davlat xarajatlari 100 ga teng 
bo'lsa, jamg'arish funksiyasi ko'rinishini yozing 
Вопрос 114.
2000 yilda YaIM 2300, xususiy investitsiyalar 200 ga teng bo'lgan. 2001 yilda YaIM 2550, 
xususiy investitsiyalar 250 ga teng bo'lgan. Avtonom soliqlar hajmi 120, davlat xarajatlari 100 
ga teng. Iqtisodiyotda haqiqiy ishsizlik darajasi tabiiy ishsizlikdan 2% oshgan, davriy 
ishsizlikning o'zgarishiga YaIMning ta'sirchanlik koeffitsienti 3 ga teng. Avtonom xarajatlar 
hajmini aniqlang? 
Вопрос 115.
2000 yilda YaIM 2300, xususiy investitsiyalar 200 ga teng bo'lgan. 2001 yilda YaIM 2550, 
xususiy investitsiyalar 250 ga teng bo'lgan. Avtonom soliqlar hajmi 120, davlat xarajatlari 100 
ga teng. Iqtisodiyotda haqiqiy ishsizlik darajasi tabiiy ishsizlikdan 2% oshgan, davriy 
ishsizlikning o'zgarishiga YaIMning ta'sirchanlik koeffitsienti 3 ga teng. Muvozanatli YaIM 
hajmini aniqlang? 
Вопрос 116.
2000 yilda YaIM 2300, xususiy investitsiyalar 200 ga teng bo'lgan. 2001 yilda YaIM 2550, 
xususiy investitsiyalar 250 ga teng bo'lgan. Avtonom soliqlar hajmi 120, davlat xarajatlari 100 
ga teng. Iqtisodiyotda haqiqiy ishsizlik darajasi tabiiy ishsizlikdan 2% oshgan, davriy 
ishsizlikning o'zgarishiga YaIMning ta'sirchanlik koeffitsienti 3 ga teng. Potensial YaIM hajmini 
aniqlang? 
Вопрос 117.
2000 yilda YaIM 2300, xususiy investitsiyalar 200 ga teng bo'lgan. 2001 yilda YaIM 2550, 
xususiy investitsiyalar 250 ga teng bo'lgan. Avtonom soliqlar hajmi 120, davlat xarajatlari 100 
ga teng. Iqtisodiyotda haqiqiy ishsizlik darajasi tabiiy ishsizlikdan 2% oshgan, davriy 
ishsizlikning o'zgarishiga YaIMning ta'sirchanlik koeffitsienti 3 ga teng. Retsession uzilish 
hajmini aniqlang? 
Вопрос 118.
2000 yilda YaIM 2300, xususiy investitsiyalar 200 ga teng bo'lgan. 2001 yilda YaIM 2550, 
xususiy investitsiyalar 250 ga teng bo'lgan. Avtonom soliqlar hajmi 120, davlat xarajatlari 100 
ga teng. Iqtisodiyotda haqiqiy ishsizlik darajasi tabiiy ishsizlikdan 2% oshgan, davriy 
ishsizlikning o'zgarishiga YaIMning ta'sirchanlik koeffitsienti 3 ga teng. Retsession uzilishni 
bartaraf etish uchun davlat xarajatlari hajmini qanchaga oshirish kerakligini aniqlang? 

---

14 
Вопрос 119.
Yopiq iqtisodiyotda soliqning 20 mlrd dollarga o'sishi va bu bilan bog'langan jami talabning 
qisqarishi sof milliy mahsulotni 60 mlrd dollarga pasayishiga olib keldi. Sof milliy mahsulot 
darajasi investitsiyaga va soliq darajalariga ta'sir etmaydi. Avtonom xarajatlat multiplikatori 
miqdorini aniqlang? 
Вопрос 120.
O'tgan yilda YaIM 1000, davlat xarajatlari 100 ga teng bo'lgan. Hukumat davlat xarajatlarini 50 
ga oshirishi bilan YaIM ning 200 ga o'sishiga erishdi. Iste'molga bo'gan me'yoriy moyillik 
miqdorini aniqlang? 
Вопрос 121.
O'tgan yilda YaIM 1000, davlat xarajatlari 100 ga teng bo'lgan. Hukumat davlat xarajatlarini 50 
ga oshirishi bilan YaIM ning 200 ga o'sishiga erishdi. Davlat xarajatlari multiplikatori miqdorini 
aniqlang? 
Вопрос 122.
Mamlakat aholisi ixtiyoridagi daromadining 20 % ini jamg'aradi, avtonom iste'mol 200 ga teng. 
Narxlar darajasi va ish haqining nominal stavkasi o'zgarmaydi. Investitsiya talabi I=200, davlat 
haridlari G=800, real milliy daromad Y=3000. Soliqlar hajmi daromad darajasiga bog'liq emas. 
Agar davlat xarajatlari 50 birlikka oshsada soliqlar hajmi o'zgarmasa, real milliy daromad 
qanchaga o'zgaradi? 
Вопрос 123.
Mamlakat aholisi ixtiyoridagi daromadining 20 % ini jamg'aradi, avtonom iste'mol 200 ga teng. 
Narxlar darajasi va ish haqining nominal stavkasi o'zgarmaydi. Investitsiya talabi I=200, davlat 
haridlari G=800, real milliy daromad Y=3000. Soliqlar hajmi daromad darajasiga bog'liq emas. 
Davlat xarajatlari multiplikatorini miqdorini aniqlang? 
Вопрос 124.
Real daromadning darajasi Y=4000, iste'molga bo'lgan me'yoriy moyillik MPC=0.8, potensial 
daromad Y*=4200. Soliq multiplikatorini aniqlang? 
Вопрос 125.
Real daromadning darajasi Y=4000, iste'molga bo'lgan me'yoriy moyillik MPC=0.8, potensial 
daromad Y*=4200. Mamlakat iqtisodiyoti to'la bandlik sharoitidagi daromadga erishishi uchun 
davlat soliq tushumlarini qanchga o'zgartirishi kerak? 
Вопрос 126.
Iqtisodiyot modeli quyidagi ma'lumotlar bilan ifodalangan: 
Iste'mol funksiyasining ko'rinishi C=800+0,9(Y-T), davlat xarajatlari G=500, investitsiya hajmi 
I=360, soliqlar hajmi T=400, bo'lsa muvozanatli YaIM miqdori nimaga teng bo'ladi? 

---

15 
Вопрос 127.
Iqtisodiyot modeli quyidagi ma'lumotlar bilan ifodalangan: 
Iste'mol funksiyasining ko'rinishi C=800+0,9(Y-T), davlat xarajatlari G=500, investitsiya hajmi 
I=360, soliqlar hajmi T=400, bo'lsa davlat xarajatlari multiplikatori miqdori nimaga teng bo'ladi? 
Вопрос 128.
Iqtisodiyot modeli quyidagi ma'lumotlar bilan ifodalangan: 
Iste'mol funksiyasining ko'rinishi C=800+0,9(Y-T), davlat xarajatlari G=500, investitsiya hajmi 
I=360, soliqlar hajmi T=400, bo'lsa soliq multiplikatori miqdori nimaga teng bo'ladi? 
Вопрос 129.
Iqtisodiyot modeli quyidagi ma'lumotlar bilan ifodalangan: 
Iste'mol funksiyasining ko'rinishi C=800+0,9(Y-T), davlat xarajatlari G=500, investitsiya hajmi 
I=360, soliqlar hajmi T=400. Agar potensial YaIM 15000 ga teng bo'lsa, unga erishish uchun 
hukumat davlat xarajatlarini qanchaga o'zgartirishi kerak? 
Вопрос 130.
SOLIQ MULTIPLIKATORI FORMULASINI TOPING? 
Вопрос 131.
DAVLAT XARIDI G=50, TRANSFERT TO'LOVLARI TR=10, DAVLAT QARZI BO'YICHA 
FOIZ STAVKASI R=10% (DAVLAT QARZI D=20), SOLIQ TUSHUMLARI T=40 BO'LSA 
BYUDJET QANDAY HOLATDA BO'LADI? 
Вопрос 132.
O'tgan yilda iqtisodiyotda YaIM=1000, G=100 ga teng bo'lgan. Mamlakat hukumati o'z 
xarajatlarini 50 ga oshirib, YaIMni 200 ga o'sishiga erishdi va 2 yil davomida davlat byudjetining 
kamomadi 0 ga teng bo'lgan bo'lsa multiplikator qiymatini aniqlang? 
Вопрос 133.
O'tgan yilda iqtisodiyotda YaIM=1000, G=100 ga teng bo'lgan. Mamlakat hukumati o'z 
xarajatlarini 50 ga oshirib, YaIMni 200 ga o'sishiga erishdi va 2 yil davomida davlat byudjetining 
kamomadi 0 ga teng bo'lgan bo'lsa iste'molga me'yoriy moyillikni aniqlang? 
Вопрос 134.
IQTISODIYOTDA PUL BAZASI 300, MAJBURIY REZERVLAR 130, PUL MASSASI 960, 
DEPOZITLAR 790. BERILGAN MA'LUMOTLAR ASOSIDA PUL MULTIPLIKATORINI 
ANIQLANG? 
Вопрос 135.
PUL MULTIPLIKATORINI ANIQLASH FORMULASINI TOPING? 

---

16 
Вопрос 136.
Deponentlash koeffitsienti qanday topiladi? 
Вопрос 137.
Rezervlash koeffitsienti qanday topiladi? 
Вопрос 138.
Agar rezervlash normasi 0,35 ga, deponentlash koeffitsienti esa 0,3ga teng. Pul multiplikatorini 
toping? 
Вопрос 139.
Agar rezervlash normasi 0,35 ga, deponentlash koeffitsienti esa 0,3ga teng. Agar markaziy bank 
ochiq bozordagi operatsiyalar orqali pul taklifini 350 mln. so'mga oshirmoqchi bo'lsa, davlat 
obligatsiyalarini qaysi miqdorda sotib olishi kerak? 
Вопрос 140.
Iqtisodiyotda pul bazasining hajmi 200 mln. so'm. Deponentlash koeffitsienti 0,8. Tijorat 
banklarining rezervlash normasi 20 %. Real pul qoldiqlarida bo'lgan talab quyidagi tenglik orqali 
ifodalanadi: L=0,4*Y - 50*i, daromadning hajmi Y=800. Narxlar darajasi P=4. Muvozanatli foiz 
stavkasini aniqlang? 
Вопрос 141.
Iqtisodiyotda pul bazasining hajmi 200 mln. so'm. Deponentlash koeffitsienti 0,8. Tijorat 
banklarining rezervlash normasi 20 %. Real pul qoldiqlarida bo'lgan talab quyidagi tenglik orqali 
ifodalanadi: L=0,4*Y - 50*i, daromadning hajmi Y=800. Narxlar darajasi P=4. Pul 
multiplikatorini aniqlang? 
Вопрос 142.
Iqtisodiyotda pul bazasining hajmi 200 mln. so'm. Deponentlash koeffitsienti 0,8. Tijorat 
banklarining rezervlash normasi 20 %. Real pul qoldiqlarida bo'lgan talab quyidagi tenglik orqali 
ifodalanadi: L=0,4*Y - 50*i, daromadning hajmi Y=800. Narxlar darajasi P=4. Real pul taklifini 
aniqlang? 
Вопрос 143.
Pulga bo'lgan umumiy talab nominal ifodada 1000 so'mga teng. Aktivlar tomonidan pulga 
bo'lgan talab funksiyasi: L=204-20*i. Nominal foiz stavkasi i=20 %. Bitimlar uchun pulga 
bo'lgan talabni aniqlang? 
Вопрос 144.
Pulga bo'lgan umumiy talab nominal ifodada 1000 so'mga teng. Aktivlar tomonidan pulga 
bo'lgan talab funksiyasi: L=204-20*i. Nominal foiz stavkasi i=20 %. Aktivlar tomonidan pulga 
bo'lgan talabni aniqlang? 

---

17 
Вопрос 145.
Pulga bo'lgan umumiy talab nominal ifodada 1000 so'mga teng. Aktivlar tomonidan pulga 
bo'lgan talab funksiyasi: L=204-20*i. Nominal foiz stavkasi i=20 %. Agar nominal milliy 
daromad 2400 ga teng bo'lsa, pul aylanishi tezligi nechaga teng bo'ladi? 
Вопрос 146.
Bank multiplikatori 2,5 ga teng. Pul taklifining qo'shimcha o'sishi 60 mln. so'mni tashkil etdi. 
Zahiralash normasini va pul taklifining qo'shimcha o'sishiga sabab bo'lgan ortiqcha zahiralar 
hajmini aniqlang? 
Вопрос 147.
Pul taklifining har 25 mlrd. so'mga oshishi foiz stavkasining 1 foizga kamayishiga olib kelsa, 2 
foizlik kamayish real YaIMga qanday ta'sir etadi? 
Вопрос 148.
Foiz stavkasining 1 foizga kamayishi yangi investitsion xarajatlarni 40 mlrd. so'mga oshirishga 
olib kelsa, 2 foizlik kamayish investitsion xarajatlarga qanday ta'sir etadi? 
Вопрос 149.
Foiz stavkasining 2 foizga kamayishi investitsion xarajatlarni 80 mlrd. so'mga o'sishiga sabab 
bo'ldi. Agar multiplikator m=2,5 ga teng bo'lsa, YaIMning o'zgarishini aniqlang? 
Вопрос 150.
∆MS nimaga teng? 
Вопрос 151.
Markaziy bank "arzon pullar" siyosatini olib borib, qimmatli qog'ozlarni 10 mlrd. so'm hajmida 
sotib oldi: ya'ni tijorat banklaridan 5 mlrd. som va aholidan 5 mlrd. so'm hajmida. Aholi olgan 
pullarning 5 dan 1 qismini naqd pulda aylantirib bank tizimidan tashqarida sarflaydi. Majburiy 
zahira me'yori 20 foizni tashkil etadi. Agar bank tizimi pul yaratish imkoniyatidan to'liq 
foydalansa, pul taklifi qanchaga oshadi? 
Вопрос 152.
Markaziy bank "arzon pullar" siyosatini olib borib, qimmatli qog'ozlarni 10 mlrd. so'm hajmida 
sotib oldi: ya'ni tijorat banklaridan 5 mlrd. som va aholidan 5 mlrd. so'm hajmida. Aholi olgan 
pullarning 5 dan 1 qismini naqd pulda aylantirib bank tizimidan tashqarida sarflaydi. Majburiy 
zahira me'yori 20 foizni tashkil etadi. Agar bank tizimi pul yaratish imkoniyatidan to'liq 
foydalansa, pul taklifining umumiy o'zgarishi qanchaga oshadi? 

---

18 
Вопрос 153.
Tijorat banklarining zahiralari 440, qarzlari 1500, qimmatli qog'ozlari 60, talab qilib olinadigan 
omonatlar 1900, bank kapitali 100 ga teng. Majburiy zahira me'yori 20 %. Agar bank qarzlarni 
maksimal miqdorida bersa, bank balans hisobotida zahiralar qancha bo'ladi? 
Вопрос 154.
Tijorat banklarining zahiralari 440, qarzlari 1500, qimmatli qog'ozlari 60, talab qilib olinadigan 
omonatlar 1900, bank kapitali 100 ga teng. Majburiy zahira me'yori 20 %. Agar bank qarzlarni 
maksimal miqdorida bersa, bank balans hisobotida qarzlar qancha bo'ladi? 
Вопрос 155.
Tijorat banklarining zahiralari 440, qarzlari 1500, qimmatli qog'ozlari 60, talab qilib olinadigan 
omonatlar 1900, bank kapitali 100 ga teng. Majburiy zahira me'yori 20 %. Agar bank qarzlarni 
maksimal miqdorida bersa, bankda ortiqcha zahiralar qanchaga teng bo'ladi? 
Вопрос 156.
Tijorat banklarining zahiralari 440, qarzlari 1500, qimmatli qog'ozlari 60, talab qilib olinadigan 
omonatlar 1900, bank kapitali 100 ga teng. Majburiy zahira me'yori 20 %. Agar bank qarzlarni 
maksimal miqdorida bersa, bankdagi ortiqcha zahiralar pul taklifini qanchaga oshiradi? 
Вопрос 157.
Iqtisodiyotda davlat byudjetining kamomadi mavjud va u 600 mlrd. so'mga teng. Davlat ushbu 
kamomadining 1/3 qismini pul emissiyasi va 2/3 qismini obligatsiyalar chiqarish orqali qoplab 
olmoqchi. Majburiy zahira me'yori 20 % ga teng. Agar markaziy bank chiqarilgan davlat 
obligatsiyalarining 1/4 qismini sotib olsa, pul taklifining emissiya sababli o'zgarishi qancha 
miqdorni tashkil etadi? 
Вопрос 158.
Iqtisodiyotda davlat byudjetining kamomadi mavjud va u 600 mlrd. so'mga teng. Davlat ushbu 
kamomadining 1/3 qismini pul emissiyasi va 2/3 qismini obligatsiyalar chiqarish orqali qoplab 
olmoqchi. Majburiy zahira me'yori 20 % ga teng. Agar markaziy bank chiqarilgan davlat 
obligatsiyalarining 1/4 qismini sotib olsa, pul taklifining Markaziy bank tomonidan davlat 
obligatsiyalarini sotib olish sababli o'zgarishi qancha miqdorni tashkil etadi? 
Вопрос 159.
Iqtisodiyotda davlat byudjetining kamomadi mavjud va u 600 mlrd. so'mga teng. Davlat ushbu 
kamomadining 1/3 qismini pul emissiyasi va 2/3 qismini obligatsiyalar chiqarish orqali qoplab 
olmoqchi. Majburiy zahira me'yori 20 % ga teng. Agar markaziy bank chiqarilgan davlat 
obligatsiyalarining 1/4 qismini sotib olsa, pul taklifining (∆MS) o'zgarishi qancha miqdorni 
tashkil etadi? 
Вопрос 160.
Iqtisodiyotda davlat byudjetining kamomadi mavjud va u 600 mlrd. so'mga teng. Davlat ushbu 
kamomadining 1/3 qismini pul emissiyasi va 2/3 qismini obligatsiyalar chiqarish orqali qoplab 

---

19 
olmoqchi. Majburiy zahira me'yori 20 % ga teng. Agar markaziy bank chiqarilgan davlat 
obligatsiyalarining 1/4 qismini sotib olsa, pul taklifining umumiy o'zgarishi o'zgarishi qancha 
miqdorni tashkil etadi? 
Вопрос 161.
Ochiq iqtisodiyotda iste'mol funksiyasi C=300+0.65*Yd, investitsiya funksiyasi I=200-1500*R, 
soliqlar T=200, davlat xarajatlari G=200, pulga bo'lgan talab funksiyasi M=(0.5*Y-2000*R)*P, 
pul taklifi M=500, narxlar darajasi P=1, sof export funksiyasi Xn=100-0,05*Y-500*R. IS va LM 
ning tenglamalariga mos keluvchi Y ning qiymatini kiriting? 
Вопрос 162.
Ochiq iqtisodiyotda iste'mol funksiyasi C=300+0.65*Yd, investitsiya funksiyasi I=200-1500*R, 
soliqlar T=200, davlat xarajatlari G=200, pulga bo'lgan talab funksiyasi M=(0.5*Y-2000*R)*P, 
pul taklifi M=500, narxlar darajasi P=1, sof export funksiyasi Xn=100-0,05*Y-500*R. IS va LM 
ning tenglamalariga mos keluvchi R ning foizdagi qiymatini kiriting? 
Вопрос 163.
Ochiq iqtisodiyotda iste'mol funksiyasi C=300+0.65*Yd, investitsiya funksiyasi I=200-1500*R, 
soliqlar T=200, davlat xarajatlari G=200, pulga bo'lgan talab funksiyasi M=(0.5*Y-2000*R)*P, 
pul taklifi M=500, narxlar darajasi P=1, sof export funksiyasi Xn=100-0,05*Y-500*R. IS ning 
tenglamasi qanday ko'rinishda bo'ladi? 
Вопрос 164.
Ochiq iqtisodiyotda iste'mol funksiyasi C=300+0.65*Yd, investitsiya funksiyasi I=200-1500*R, 
soliqlar T=200, davlat xarajatlari G=200, pulga bo'lgan talab funksiyasi M=(0.5*Y-2000*R)*P, 
pul taklifi M=500, narxlar darajasi P=1, sof export funksiyasi Xn=100-0,05*Y-500*R. LM ning 
tenglamasi qanday ko'rinishda bo'ladi? 
Вопрос 165.
Ochiq iqtisodiyotda iste'mol funksiyasi C=100+0,8*Yd, investitsiya funksiyasi I=200-400R, 
soliq stavkasi t=0.2, davlat xarajatlari G=200, pulga bo'lgan talab funksiyasi M=(0.8*Y-
1600*R)*P, pul taklifi 800, narxlar darajasi P=1, sof eksport funksiyasi Xn=100-0.04*Y-400*R. 
IS va LM tenglamalariga mos keluvchi daromad Y miqdorini kiriting? 
Вопрос 166.
Ochiq iqtisodiyotda iste'mol funksiyasi C=100+0,8*Yd, investitsiya funksiyasi I=200-400R, 
soliq stavkasi t=0.2, davlat xarajatlari G=200, pulga bo'lgan talab funksiyasi M=(0.8*Y-
1600*R)*P, pul taklifi 800, narxlar darajasi P=1, sof eksport funksiyasi Xn=100-0.04*Y-400*R. 
Agar davlat xarajatlari 100 ga oshsa, IS va LM tenglamalariga mos keluvchi yangi muvozanatli 
foiz stavkasi R foizi miqdorini kiriting? 
Вопрос 167.
Ochiq iqtisodiyotda iste'mol funksiyasi C=100+0,8*Yd, investitsiya funksiyasi I=200-400R, 
soliq stavkasi t=0.2, davlat xarajatlari G=200, pulga bo'lgan talab funksiyasi M=(0.8*Y-

---

20 
1600*R)*P, pul taklifi 800, narxlar darajasi P=1, sof eksport funksiyasi Xn=100-0.04*Y-400*R. 
Agar davlat xarajatlari 100 ga oshsa, IS va LM tenglamalariga mos keluvchi yangi muvozanatli 
daromad Y miqdorini kiriting? 
Вопрос 168.
Ochiq iqtisodiyotda iste'mol funksiyasi C=100+0,8*Yd, investitsiya funksiyasi I=200-400R, 
soliq stavkasi t=0.2, davlat xarajatlari G=200, pulga bo'lgan talab funksiyasi M=(0.8*Y-
1600*R)*P, pul taklifi 800, narxlar darajasi P=1, sof eksport funksiyasi Xn=100-0.04*Y-400*R. 
IS tenglamasini toping? 
Вопрос 169.
Ochiq iqtisodiyotda iste'mol funksiyasi C=100+0,8*Yd, investitsiya funksiyasi I=200-400R, 
soliq stavkasi t=0.2, davlat xarajatlari G=200, pulga bo'lgan talab funksiyasi M=(0.8*Y-
1600*R)*P, pul taklifi 800, narxlar darajasi P=1, sof eksport funksiyasi Xn=100-0.04*Y-400*R. 
LM tenglamasini toping? 
Вопрос 170.
Yopiq iqtisodiyotda iste'mol funksiyasi C=80+0.8*Yd, investitsiya funksiyasi I=100-800*R, 
soliq stavkasi t=0.25, davlat xarajatlari G=60, pulga bo'lgan talab funksiyasi M=(0.5*Y-
1000*R)*P, pul taklifi M=200, narxlar darajasi P=2. IS va LM tenglamalariga mos keluvchi 
daromad Y miqdorini aniqlang? 
Вопрос 171.
Yopiq iqtisodiyotda iste'mol funksiyasi C=80+0.8*Yd, investitsiya funksiyasi I=100-800*R, 
soliq stavkasi t=0.25, davlat xarajatlari G=60, pulga bo'lgan talab funksiyasi M=(0.5*Y-
1000*R)*P, pul taklifi M=200, narxlar darajasi P=2. IS va LM tenglamalariga mos keluvchi foiz 
stavkasi foizini kiriting? 
Вопрос 172.
Yopiq iqtisodiyotda iste'mol funksiyasi C=80+0.8*Yd, investitsiya funksiyasi I=100-800*R, 
soliq stavkasi t=0.25, davlat xarajatlari G=60, pulga bo'lgan talab funksiyasi M=(0.5*Y-
1000*R)*P, pul taklifi M=200, narxlar darajasi P=2. Agar pul taklifi M 100 ga oshsa IS va LM 
tenglamalariga mos keluvchi foiz stavkasi foizini kiriting? 
Вопрос 173.
Yopiq iqtisodiyotda iste'mol funksiyasi C=80+0.8*Yd, investitsiya funksiyasi I=100-800*R, 
soliq stavkasi t=0.25, davlat xarajatlari G=60, pulga bo'lgan talab funksiyasi M=(0.5*Y-
1000*R)*P, pul taklifi M=200, narxlar darajasi P=2. Agar pul taklifi M 100 ga oshsa IS va LM 
tenglamalariga mos keluvchi daromad miqdorini kiriting? 
Вопрос 174.
Yopiq iqtisodiyotda iste'mol funksiyasi C=80+0.8*Yd, investitsiya funksiyasi I=100-800*R, 
soliq stavkasi t=0.25, davlat xarajatlari G=60, pulga bo'lgan talab funksiyasi M=(0.5*Y-
1000*R)*P, pul taklifi M=200, narxlar darajasi P=2. IS tenglamasini toping? 

---

21 
Вопрос 175.
Yopiq iqtisodiyotda iste'mol funksiyasi C=80+0.8*Yd, investitsiya funksiyasi I=100-800*R, 
soliq stavkasi t=0.25, davlat xarajatlari G=60, pulga bo'lgan talab funksiyasi M=(0.5*Y-
1000*R)*P, pul taklifi M=200, narxlar darajasi P=2. LM tenglamasini toping? 
Вопрос 176.
Yopiq iqtisodiyotda iste'mol funksiyasi C=80+0.8*Yd, investitsiya funksiyasi I=100-800*R, 
soliq stavkasi t=0.25, davlat xarajatlari G=60, pulga bo'lgan talab funksiyasi M=(0.5*Y-
1000*R)*P, pul taklifi M=200, narxlar darajasi P=2. Agar pul taklifi M 100 ga oshsa, LM 
tenglamasining yangi ko'rinishini toping? 
Вопрос 177.
Yopiq iqtisodiyotda iste'mol funksiyasi C=170+0.6*Yd, investitsiya funksiyasi I=100-400*R, 
soliqlar T=200, davlat xarajatlari G=350, pulga bo'gan talab funksiyasi M=(0.75*Y-600*R)*P, 
pul taklifi M=735, narxlar darajasi P=1. Agar soliqlar T 50 ga oshsa, yangi muvozanatli daromad 
Y darajasini aniqlang? 
Вопрос 178.
Yopiq iqtisodiyotda iste'mol funksiyasi C=170+0.6*Yd, investitsiya funksiyasi I=100-400*R, 
soliqlar T=200, davlat xarajatlari G=350, pulga bo'gan talab funksiyasi M=(0.75*Y-600*R)*P, 
pul taklifi M=735, narxlar darajasi P=1. Agar soliqlar T 50 ga oshsa, yangi muvozanatli foiz 
stavka R foizini aniqlang? 
Вопрос 179.
Yopiq iqtisodiyotda iste'mol funksiyasi C=170+0.6*Yd, investitsiya funksiyasi I=100-400*R, 
soliqlar T=200, davlat xarajatlari G=350, pulga bo'gan talab funksiyasi M=(0.75*Y-600*R)*P, 
pul taklifi M=735, narxlar darajasi P=1. Muvozanatli daromad Y darajasini aniqlang? 
Вопрос 180.
Yopiq iqtisodiyotda iste'mol funksiyasi C=170+0.6*Yd, investitsiya funksiyasi I=100-400*R, 
soliqlar T=200, davlat xarajatlari G=350, pulga bo'gan talab funksiyasi M=(0.75*Y-600*R)*P, 
pul taklifi M=735, narxlar darajasi P=1. Muvozanatli foiz stavkasi R foizini aniqlang? 
Вопрос 181.
Yopiq iqtisodiyotda iste'mol funksiyasi C=170+0.6*Yd, investitsiya funksiyasi I=100-400*R, 
soliqlar T=200, davlat xarajatlari G=350, pulga bo'gan talab funksiyasi M=(0.75*Y-600*R)*P, 
pul taklifi M=735, narxlar darajasi P=1. IS ning tenglamasini toping? 
Вопрос 182.
Yopiq iqtisodiyotda iste'mol funksiyasi C=170+0.6*Yd, investitsiya funksiyasi I=100-400*R, 
soliqlar T=200, davlat xarajatlari G=350, pulga bo'gan talab funksiyasi M=(0.75*Y-600*R)*P, 
pul taklifi M=735, narxlar darajasi P=1. LM ning tenglamasini toping? 

---

22 
Вопрос 183.
Ochiq iqtisodiyotda iste'mol funksiyasi C=300+0,8*Yd, investitsiya funksiyasi I=200-1500*R, 
soliqlar stavkasi t=0,2, davlat xarajatlari G=200, pulga bo'lgan talab funksiyasi M=(0,5*Y-
2000*R)*P, pul taklifi M=550, narxlar darajasi P=1, sof eksport funksiyasi Xn=100-0,04*Y-
500*R. Muvozanatli daromad Y darajasini aniqlang? 
Вопрос 184.
Ochiq iqtisodiyotda iste'mol funksiyasi C=300+0,8*Yd, investitsiya funksiyasi I=200-1500*R, 
soliqlar stavkasi t=0,2, davlat xarajatlari G=200, pulga bo'lgan talab funksiyasi M=(0,5*Y-
2000*R)*P, pul taklifi M=550, narxlar darajasi P=1, sof eksport funksiyasi Xn=100-0,04*Y-
500*R. Muvozanatli foiz stavkasi R foizini aniqlang? 
Вопрос 185.
Ochiq iqtisodiyotda iste'mol funksiyasi C=300+0,8*Yd, investitsiya funksiyasi I=200-1500*R, 
soliqlar stavkasi t=0,2, davlat xarajatlari G=200, pulga bo'lgan talab funksiyasi M=(0,5*Y-
2000*R)*P, pul taklifi M=550, narxlar darajasi P=1, sof eksport funksiyasi Xn=100-0,04*Y-
500*R. IS tenglamasini toping? 
Вопрос 186.
Ochiq iqtisodiyotda iste'mol funksiyasi C=300+0,8*Yd, investitsiya funksiyasi I=200-1500*R, 
soliqlar stavkasi t=0,2, davlat xarajatlari G=200, pulga bo'lgan talab funksiyasi M=(0,5*Y-
2000*R)*P, pul taklifi M=550, narxlar darajasi P=1, sof eksport funksiyasi Xn=100-0,04*Y-
500*R. LM tenglamasini toping? 
Вопрос 187.
Ochiq iqtisodiyotda iste'mol funksiyasi C=300+0,8*Yd, investitsiya funksiyasi I=200-1500*R, 
soliqlar stavkasi t=0,2, davlat xarajatlari G=200, pulga bo'lgan talab funksiyasi M=(0,5*Y-
2000*R)*P, pul taklifi M=550, narxlar darajasi P=1, sof eksport funksiyasi Xn=100-0,04*Y-
500*R. Agar narxlar darajasi P=2 bo'lsa yangi muvozanatli daromad Y darajasini aniqlang? 
Вопрос 188.
Ochiq iqtisodiyotda iste'mol funksiyasi C=300+0,8*Yd, investitsiya funksiyasi I=200-1500*R, 
soliqlar stavkasi t=0,2, davlat xarajatlari G=200, pulga bo'lgan talab funksiyasi M=(0,5*Y-
2000*R)*P, pul taklifi M=550, narxlar darajasi P=1, sof eksport funksiyasi Xn=100-0,04*Y-
500*R. Agar narxlar darajasi P=2 bo'lsa yangi muvozanatli foiz stavka R foizini aniqlang? 
Вопрос 189.
Ochiq iqtisodiyotda iste'mol funksiyasi C=300+0,8*Yd, investitsiya funksiyasi I=200-1500*R, 
soliqlar stavkasi t=0,2, davlat xarajatlari G=200, pulga bo'lgan talab funksiyasi M=(0,5*Y-
2000*R)*P, pul taklifi M=550, narxlar darajasi P=1, sof eksport funksiyasi Xn=100-0,04*Y-
500*R. Agar narxlar darajasi P=2 bo'lsa yangi muvozanatni ta'minlovchi LM tenglamasini 
toping? 

---

23 
Вопрос 190.
Yil boshida pul massasi 172 mlrd. so'mni tashkil etgan, pulning aylanish tezligi o'zgarmas 0,8 ga 
teng. Narxlar darajasi o'zgarmaydi. Yil oxirida pul miqdori 1,5 martaga oshgan. Iqtisodiyotning 
o'sish (pasayish) miqdorining foizini yozing? 
Вопрос 191.
Yil boshida pul massasi 172 mlrd. so'mni tashkil etgan, pulning aylanish tezligi o'zgarmas 0,8 ga 
teng. Narxlar darajasi o'zgarmaydi. Yil oxirida pul miqdori 1,5 martaga oshgan. Yil boshida 
YaIM qiymatini aniqlang? 
Вопрос 192.
Yil boshida pul massasi 172 mlrd. so'mni tashkil etgan, pulning aylanish tezligi o'zgarmas 0,8 ga 
teng. Narxlar darajasi o'zgarmaydi. Yil oxirida pul miqdori 1,5 martaga oshgan. Yil ohirida YaIM 
qiymatini aniqlang? 
Вопрос 193.
IQTISODIYOTDAGI ISHSIZLIKNING TABIIY DARAJASI 6%, XAQIQIY ISHSIZLIK 
10%. ISHLAB CHIQARISH HAJMI 600 MLN. SO'M. ISHSIZLIK TEBRANISHLARGA 
YaIMNING SEZUVCHANLIK KOEFFITSIENTI 3 NI TASHKIL ETSA, HAQIQIY 
YaIMNING POTENSIAL YaIMDAN UZILISH MIQDORINI ANIQLANG? 
Вопрос 194.
Iqtisodiyotdagi ishsizlikning tabiiy darajasi 6%, kutilayotgan inflyatsiya darajasi 3%. Haqiqiy 
YaIMning potensial YaIMdan uzilish miqdori 0 dan kamroq. Tashqi narx shoklari mavjud emas. 
Inflyatsiyaning haqiqiy darajasini aniqlang? 
Вопрос 195.
Iqtisodiyotda Fillips egri chizig'ining tenglamasi quyidagicha: π=πe - 0,5(u-u*). Ishsizlikning 
tabiiy darajasi 5,4%, kutilayotgan inflyatsiya darajasi 4%. Xaqiqiy ishsizlik darajasi esa 3,6%. 
Inflyatsiyaning haqiqiy darajasini aniqlang? 
Вопрос 196.
2000 yilda iste'mol narxlari indeksi 301 ga, 2001 yilda esa 311 ga teng bo'lgan. 2001 yilda 2000 
yilga nisbatan inflyatsiya darajasini aniqlang? 
Вопрос 197.
2000 yilda iste'mol narxlari indeksi 301 ga, 2001 yilda esa 311 ga teng bo'lgan. 1990 yil bazis 
yili deb hisoblanadi. 2001 yilda 1990 yilga nisbatan inflyatsiya darajasini aniqlang? 

---

24 
Вопрос 198.
Daromaddagi kapital hissasi 40%. Ishlab chiqarish omillarining umumiy unumdorligi bir yilda 
3%ga, ishchilar soni esa 1,3%ga o'sgan, iqtisodiy o'sish yiliga 6%ni tashkil etgan. Kobb-Duglas 
funksiyasi asosida kapitalning bir yillik o'sish sur'atini aniqlang? 
Вопрос 199.
Iqtisodiyotdagi YaIM 104%ga, ishchilar soni 1,1%ga, kapital hajmi esa 1,0%ga o'sdi. 
Daromaddagi mehnat hissasi 60%ni tashkil etadi. Iqtisodiy o'sishda ekstensiv omillarning 
hissasini aniqlang? 
Вопрос 200.
Iqtisodiyotdagi YaIM 104%ga, ishchilar soni 1,1%ga, kapital hajmi esa 1,0%ga o'sdi. 
Daromaddagi mehnat hissasi 60%ni tashkil etadi. Iqtisodiy o'sishda intensiv omillarning 
hissasini aniqlang?