Ulıwma bilim beriwshi orta mekteplerdiń 4-klası ushın sabaqlıq

48-súwret.
Shaxlo
 
Yusupova
. Shopan bala músinin soǵıw 
basqıshları.
Ótilgen temanı bekkemlew ushın sorawlar
:
1.
Reńli 
súwretlewde 
jaylawdıń 
kórinisi 
qalay 
súwretlengen
?
2.
Raxim Axmedovtıń «Shopan bala» dóretpesine sı
-
patlama beriń
.

---

44
3.
Músinshi T.Esanovtıń «Shopan bala» músininde 
qanday waqıya súwretlengen
?
Úyge tapsırma
:
«Shopan bala» músinin óz betińizshe dawam ettirip 
júwmaqlap qoyıń
.
KVADRAT TÚRINDE NAǴÍS SALÍW
Insan burınnan ózi isletetuǵın úy-úskenelerin, 
turatuǵın jerlerin sulıw naǵıslar menen bezep jasawǵa 
úyrengen. Bul bolsa ámeliy bezew óneriniń aǵash 
oyıwshılıǵı, naǵıs oyıwshılıq, ganch oyıwshılıq sıyaqlı 
túrleriniń jánede rawajlanıwına sebep bolǵan.
 
Ózbek aǵash oyıwshılıq hám naǵıs ustaları Artıq Fay
-
zullaev, Yaqıpjan Raufov. Tayır Toqtaxojaev, Jalil Xaki
-
mov, Anvar Ilxamov, Ǵaniy Karimovlardıń arxitekturalıq 
imaratlardıń ishki bólimi diywalları hám pátiklerine, stol 
hám otırǵıshlarǵa, aǵash gúzelerge salınǵan naǵıslarınıń 
názikligi hám ózine tartıwı me nen ózbek ámeliy bezew 
óneri durdanaları esaplanadı (49-50-súwretler).
Kvadrat túrinde naǵıs salıw ushın tárepleri 8 sm den 
bolǵan kvadrat sızıp alıń. Onı 7-temada kórsetilgendey 
teń tórt bólekke bólip alıp, hár bir bólekke japı
-
raq elementin, ortasına bolsa diametri 4 sm bolǵan 
sheńber ishine segiz bólekli aygúl sızasız. Aygúldiń 
tórt tárepinen shırmawıq sıyaqlı shaqa elementin sızıp 

---

45
alasız. Olar birlesken naǵıs ele
-
mentlerin oraydan birdey uzaq
-
lıqta simmetrik tárizde jaylası
-
wına háreket etiń. Bunıń ushın 
7-temada ayqanımızday, kalka 
qaǵazdan paydalanǵan halda 
naǵıs kompoziciyasınıń bólimlerin 
simmetrik tárizde birdey bolıwına 
erisesiz.
Úlgidegi naǵısta kvadrattıń ishi-
ne tek islimiy naǵıs elementleri 
túsirilgen (51-súwret). Siz ózińiz 
aralas naǵıs sızıwıńızda múmkin. Payda bolǵan forma- 
da ıqtıyarlı naǵıs elementleri sızıladı. Barlıq sızıw jumıs
-
ları tamam bolǵannan keyin, ortasha sızıqlar óshiriledi