1. Nizo, ularning kelib chiqish sabablari va turlari. Nizo jarayonidagi bosqichlar va oqibatlar

Yopiq nizolar o’ta xavflidir. 
Bunday nizolarni asta-sekin, belgilangan fursatda portlaydigan 
minaga o’xshatsa bo’ladi. Agar nizo hali “etilmagan” yoki ularni odamlar nigohidan yashirilsa, 
boshqacha qilib aytganda nizo kishilar “ichida” bo’lsa, bilingki, bu nihoyat xavfli va uni boshqarish 
juda qiyin. 
Yopiq nizolar ko’pincha fitna, ig’vo, hiyla-nayrang, fisq-fasod shaklida rivojlanish oqibatida 
vujudga keladi. Ular oraga nifoq solish, buzg’unchilikka qaratilgan bo’lib, yolg’on-yashiq, uydirma, 
bo’xton gaplar muxoliflar uchun asosiy qurol vazifasini bajaradi. 
Ochiq nizolar ko’pincha nido, chaqiriq shaklida rivojlanishi oqibatida vujudga keladi. Ular 
ochiqdan-ochiq chaqiriq, tovush chiqarish, da’vat etishda o’z ifodasini topadi. Bunda bir guruh 
xodimlar o’zlariga qarama-qarshi bo’lgan rasmiy yoxud norasmiy guruhlarning manfaatini o’zining 
manfaati tomon burishga harakat qiladi. 
Xarakteriga qarab nizolar ob’ektiv yoki sub’ektiv nizolarga bo’linadi. 
Ob’ektiv nizolarga 
korxonaning rivojlanish jarayonida yuzaga chiqadigan real kamchiliklar 
va muammolar bilan bog’liq nizolar kiradi. Bu nizolar amaliy nizolar bo’lib, ishlab chiqarishni 
rivojlantirish, rahbarlik uslubini takomillashtirish, korxonada normal “ruhiy iqlim”ni yaratish uchun 
xizmat qiladi. 
Sub’ektiv nizolarga 
kishilarning u yoki bu voqelikka bo’lgan shaxsiy fikrlarining turlichaligi 
oqibatida vujudga keladigan nizolar kiradi. Bu nizolar tabiati bo’yicha his-tuyg’uga, hissiyotga 
berilish, qiziqqonlik oqibatida yuzaga chiqadi. Odatda, bunday nizolar bir-birini ruhan ko’ra 
olmaydigan yoki bir-birini tushunmaydigan, yoxud tushunishni xohlamaydigan kishilarning 
qarama-qarshi fikrlari oqibatida vujudga keladi. 
Oqibat natijasiga qarab, nizolar konstruktiv va destruktiv nizolarga bo’linadi. 
Konstruktiv nizolar 
korxonada maqsadga muvofiq o’zgartirishlar qilinishini, oqibatda esa 
nizo chiqadigan ob’ekg (sabab)ni bartaraf etishni nazarda tutadi. Agar nizo hech qanday asosga ega 
bo’lmasa, unda bu nizo