1 Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги самарқанд давлат чет тиллар институти


III  боб. ИНГЛИЗ ВА ЎЗБЕК ТИЛЛАРИДА ПРЕДЛОГ ВА



Download 1,06 Mb.
Pdf ko'rish
bet2/56
Sana12.06.2022
Hajmi1,06 Mb.
#659534
TuriДиссертация
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   56
Bog'liq
dissertaciya phddwdw

III 
боб. ИНГЛИЗ ВА ЎЗБЕК ТИЛЛАРИДА ПРЕДЛОГ ВА 
КЎМАКЧИНИНГ КОНТЕКСТДАГИ ВАЗИФАЛАРИ ҲАМДА УЛАРНИ 
ТАРЖИМА ҚИЛИШ МАСАЛАЛАРИ ....................................................... 112 
3.1. Предлог ва кўмакчининг матн ҳосил қилиш хусусиятлари ................... 112 
3.1.1. Предлогнинг контекстуал хусусиятлари ............................................... 112 
3.1.2. Кўмакчининг матн ҳосил қилиш хусусиятлари ................................... 118 
3.2. Предлогли ва кўмакчили қурилмаларни таржимада берилиши ............ 125 
3.2.1. Предлогли қурилмаларни таржима қилиш масаласи ........................... 125 
3.2.2. Кўмакчили қурилмаларни таржима қилиш масаласи .......................... 131 
Боб бўйича хулоса ............................................................................................. 136 
УМУМИЙ ХУЛОСАЛАР .............................................................................. 139 
ФОЙДАЛАНИЛГАН АДАБИЁТЛАР РЎЙХАТИ .................................... 142 



КИРИШ 
Диссертация мавзусининг долзарблиги ва зарурати. 
Жаҳон 
тилшунослигининг структур-функционал босқичида асосий эътибор тилни 
тизимли ўрганишга қаратилган. Инглиз тили предлоглари ва ўзбек тили 
кўмакчиларини функционал семантик жиҳатдан таҳлил доирасига тортиш ва 
уларнинг ўхшаш ва фарқли томонларини аниқлаш бугунги кун учун долзарб 
масалалардан бири сифатида илмий-амалий аҳамият касб этади. Бугунги 
кунда ўзбек тилини жаҳон тиллари, хусусан инглиз тили билан қиёсий 
ўрганиш она тилимизнинг жаҳон тилшунослигида илмий эътиборга молик 
манба сифатида жозибадорлигини оширади. Хорижий тилларни ўрганиш, 
ўзбек тилининг мавқеини жаҳоннинг энг ривожланган тиллари даражасига 
кўтариш муҳим масала сифатида кун тартибига кўтарилган паллада 
типологик таҳлилларда алоҳида ўрин тутадиган бошқа грамматик ҳодисалар 
қаторида инглиз тили предлоглари ва ўзбек тили кўмакчиларининг 
номинатив-синтагматик мавқеи ҳамда типологик структур мақомини 
аниқлаш долзарбдир. 
Жаҳон 
тилшунослигида 
бугунги 
кунда 
матн 
лингвистикаси, 
таржимашунослик ва луғатлар тадқиқоти замонавий андозалар асосида 
такомиллашмоқда. Жумладан, инглиз тили предлоглари ва ўзбек тили 
кўмакчиларини семантик ва грамматик жиҳатдан таҳлил қилиш; уларнинг 
матндаги номинатив-синтагматик мавқеи ва типологик структур мақомини 
белгилаш ҳамда функционал-семантик чоғиштириш; семантик, структуравий 
ва типологик жиҳатдан турли тизимли тилларда тилнинг индивидуаллиги ва 
тиллар ўртасидаги ўхшаш ва фарқли томонларини аниқлаш каби устувор 
йўналишларда тадқиқотларга эҳтиёж туғилмоқда.
Ҳозирги пайтда мамлакатимизда олиб борилаётган ислоҳoтлар 
натижасида ўзбек миллий моделига мос келувчи таълим тизимини ташкил 
этиш ва ривожлантиришнинг замонавий талаблар даражасидаги асосий 



тамойиллари ишлаб чиқилиб, амалиётга жорий қилинмоқда. Чет тилларни 
ўрганишга эътибор давлат сиёсатининг устувор йўналишидан бирига 
айланди. Истиқлол йилларида тилимизнинг барча сатҳлари ва уларга оид 
бирликларни ҳар тарафлама ўрганиш ҳамда тавсифлаш бўйича кўплаб 
тадқиқотлар амалга оширилди. Айниқса, тилимизнинг грамматик 
қурилишини, ўзбек тилининг ўзига хос табиатини аниқлашда, хусусан, 
ёрдамчи сўз туркумларини тавсифлашда муайян ютуқларга эришилди. 
Ўзбекистон Республикасини ривожлантиришнинг бешта устувор йўналиши 
бўйича 2017-2021 йилларга мўлжалланган Ҳаракатлар стратегиясида 
«...таълим тизимини такомиллаштириш, сифатли таълим хизматлари 
имкониятларини ошириш» алоҳида таъкидланган. Бу борада инглиз тили 
предлоглари ва ўзбек тилидаги кўмакчиларнинг лисоний мавқеи ва нутқий 
воқеланиш хусусиятларини янги методологик тамойил ва замонавий 
мезонлар асосида очиб бериш муҳим аҳамият касб этади
1

Мазкур диссертация Ўзбекистон Республикаси Президентининг
2016 йил 13 майдаги «Алишер Навоий номидаги Тошкент давлат ўзбек тили 
ва адабиёти университетини ташкил этиш тўғрисида»ги ПФ-4797-сон 
фармони, 2014 йил 6 февралдаги «Ўзбекистон Республикасида ёшларга оид 
давлат сиёсатини амалга оширишга қаратилган қўшимча чора-тадбирлар 
тўғрисида»ги ПҚ-2124-сон, 2017 йил 20 апрелдаги «Олий таълим тизимини 
янада ривожлантириш чора-тадбирлари тўғрисида»ги ПҚ 2909-сон 
Қарорлари,
2017 йил 7 февралдаги «Ўзбекистон Республикасини янада ривожлантириш 
бўйича Ҳаракатлар стратегияси тўғрисида»ги ПФ 4947-сон Фармони ҳамда 
мазкур фаолиятга тегишли бошқа меъёрий-ҳуқуқий ҳужжатларда 
белгиланган вазифаларни амалга оширишга маълум даражада хизмат қилади. 
1
Ўзбекистон Республикаси Президентининг «Ўзбекистон Республикасини янада ривожлантириш бўйича 
Ҳаракатлар стратегияси тўғрисида»ги Фармони // Ўзбекистон Республикаси Қонун ҳужжатлари тўплами. – 
Тошкент, 2017. – Б.39. 



Download 1,06 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   56




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish