3. Nutq tovushlarining tembri (sifati) – asosiy ton bilan hosil bo‘ladi.
Tovushlarning tembri og‘iz bo‘shlig‘i va burun bo‘shlig‘ining hajmi, shakliga,
tovush paychalarida shovqinning qanday hosil bo‘lishiga bog‘liq.
4. Tovushning cho‘ziqlik darajasi un paychalarining tebranishi davom
etgan vaqt bilan o‘lchanadi. Tebranish uzoq davom etsa, tovush cho‘ziq; tebranish
qisqa davom etsa tovush qisqa bo‘ladi.
4-§. Nutq tovushlarining artikulyatsiyasi
Nutq tovushlarini hosil qilishda ishtirok etadigan organlar nutq a’zolari deb
yuritiladi. Artikulyatsiya deganda esa nutq a’zolarining nutq tovushlarini hosil
qilishdagi faoliyati anglashiladi.
3
Tursunov U., Muxtorov J., Rahmatullayev Sh. Hozirgi o`zbek adabiy tili. – T.: “O`zbekiston” nashriyoti. 1992,
15-bet.
4
Jamolxonov H.A. Hozirgi o`zbek adabiy tili. - T.: “Talqin” nashriyoti. 2005, 25-bet.