2.1-jadval
Menejmentga nisbatan yondoshuvlar
Nomi
Qisqacha mazmuni
Ma‘muriy
Qayta ishlab
chiqaruvchi
Dinamik
Integratsiyali
Miqdoriy
Majmuaviy
Marketingli
Me‘yoriy
Ahloqiy
Jarayonli
Ma‘muriy yondoshuvda me‘yoriy hujjatlardagi menejment
tizimining vazifalari, huquqlari, majburiyatlari, element- lari
tartibga solinadi
Qayta ishlab chiqaruvchi yondoshuv bozor ehtiyojlarini
kamroq xarajatlar bilan qanoatlantirish uchun tovar ishlab
chiqarishni doimo qaytadan boshlashga mo‘ljallangan
Dinamik
yondoshuvda
boshqaruv
ob‘ekti
dialektik
rivojlanishda, sabab-natija aloqalarida va birgalikdagi tobelikda
ko‘rib chiqiladi
Integratsiyali yondoshuvda alohida tizimchalar va boshqaruv
tizimining elementlari o‘rtasida o‘zaro aloqa o‘rnatiladi
Miqdoriy yondoshuvning mohiyati matematik, statistik va
muxandislik
hisoblashlar
yordamida
miqdoriy
baholashdan
foydalanishdan iboratdir
Majmuaviy yondoshuvda menejmentning texnik, iqtisodiy
ijtimoiy va boshqa jihatlari hisobga olinadi
Marketing
yondoshuvi
boshqaruvchi
tizimchalarni
21
Tizimli
Vaziyatli
Vazifaviy
iste‘molchi- ga qaratishni ko‘zda tutadi
Me‘yoriy yondoshuvda boshqaruvdagi me‘yorlar va
normativlar belgilanadi
Ahloqiy yondoshuv xodimga shaxsiy imkoniyatlarini his
qilishga yordam berishdan iboratdir.
Jarayonli
yondoshuvda
boshqaruv
o‘zaro
bog‘liq
vazifalarning majmuasi sifatida ko‘rib chiqiladi
Tizimli yondoshuvda har qanday tizimga o‘zaro bog‘liq
elementlarning majmuasi sifatida qaraladi
Vaziyatli yondoshuv boshqaruvning har xil usullar qo‘llanishi
aniq vaziyat bilan belgilanishi nazarda tutiladi
Vazifaviy yondoshuvning mohiyati ehtiyojni qanoatlashtirish
uchun bajarish kerak bo‘lgan vazifalarning majmuasi sifatida ko‘rib
chiqilishida iborat bo‘ladi
Ushbu yondoshuvlarni boshqaruvning asosiy tamoyillariga kiritish mumkin.
Boshqaruv jarayonlarini aniq ob‘ektlarini boshqarish jarayonida boshqaruv
sub‘ektlari(idoralari) amal qilishlari kerak bo‘lgan jamiyatning ob‘ektiv qonunlari
va qonuniyatlaridan kelib chiquvchi asosiy qoidalar sifatida belgilash mumkin.
Birinchi marta ―boshqaruv tamoyillari‖ atamasini F. Teylor kirit- gan, u 1911
yilda ―Ilmiy menejment tamoyillari‖ nomi ostida asarini nashr qilgan. Ishlarni
bajarish asoslari va mehnat operatsiyalarini o‘rganish asosida ishchilarning
shaxsiy mehnatlarini boshqarishning to‘rtta tamoyillarini shakllantirgan:
ishning har bir elementini bajarilishiga ilmiy yondoshuv;
ishchilarni tanlash, o‘qitish va mashq qildirishga ilmiy yondoshuv;
ishchilar bilan kooperatsiyalashish;
natijalar uchun javobgarlikni menejerlar va ishchilar o‘rtasida taqsimlash.
Menejment sohasidagi boshqa mashhur mutaxassis A.Fayolь 1916 yilda
―Umumiy va sanoat boshqaruvi‖ kitobida tashkilotlardagi boshqaruvchilar ishini
shakllantirilgan holda ta‘riflashni taklif qilgan va boshqaruvning 14 tamoyillarini
shakllantirgan, boshqaruv vazifalarini hal qilish va menejment vazifalarini
bajarishda ularga amal qilish taklif etiladi (2.2. - jadval).
4
4
Мескон М.Х. и др. Основы менеджмента. 3- е издание: Пер. с англ.- М.: ООО «И.Д. Вильyaмс», 2008.- 672
с.
22
Do'stlaringiz bilan baham: |