Samarqand davlat universiteti raqamli texnologiyalar fakulteti axborot tizimlarini matematik va

Maydon nomi 
Tipi 
Izoh 
idxodimlar 
int(11) 
Kalit maydon 
Director_name 
varchar(50) Direktor o’rinbosari 
menejer 
varchar(50) Mehmonxona ish boshqaruvchisi 
operator 
varchar(50) Mehmonxona operatori 
oshpaz 
varchar(50) Mehmonxona oshpazi 
farrosh 
varchar(50) Mehmonxona farroshi
“xonalar” – mehmonxona xonalari to’g’risida ma’lumot 
Maydon nomi 
Tipi 
Izoh 
idxonalar 
int(5) 
Kalit maydon 
standart 
varchar(50) 
Xonalar turi 
Xonalar_soni 
int(5) 
Xonalar soni 
“joylar_soni” – mehmonxona joylar soni haqidagi jadval 
 
Maydon nomi 
Tipi 
Izoh 
idsoni 
int(11) 
id soni 
Lyuks_soni 
int(5) 
Lyuks xonalar soni 
Pod_lyuks 
int(5) 
Lyuks bo’lmagan xonalar soni 
standart 
int(5) 
Standart xonalar soni 
“bo’limlar” – bu jadval mehmonxona bo’limlar haqidagi ma’lumotni saqlaydi 
Maydon nomi 
Tipi 
Izoh 
Id_bo’limlar 
int(5) 
Kalit maydon 
Ma’naviyat 
varchar(255) 
Ma’naviyat bo’limi 
Oziq_ovqat 
varchar(255) 
Oziq-ovqat bo’limi 
kongilochar 
varchar(255) 
Ko’ngilochar xizmatlar bo’limi 
restaurant 
varchar(255) 
Restoran xizmati 

---

“manaviyat_bolimi”
 
–bu mehmonxona ma’naviyat-ma’rifiy hayoti to’g’risida 
ma’lumotlarni o’zida saqlaydi 
Maydon nomi 
Tipi 
Izoh 
idmanaviyat 
int(11) 
Kalit maydon 
tadbirlar 
varchar(255) 
Tadbirlar haqida ma’lumotlar 
sayohat 
varchar(255) 
Sayohat haqida ma’lumotlar 
kutubxona 
varchar(255) 
Kutubxona haqida ma’lumotlar 
“oziq_ovqat_bolimi” –
 
bu jadval oziq-ovqat xizmati haqidagi ma’lumotlarni o’zida 
saqlaydi 
 
Maydon nomi 
Tipi 
Izoh 
Idoziq_ovqat 
int(5) 
Kalit maydon 
Milliy_taomlar 
varchar(25)
Milliy taomlar 
Xorijiy_taomlar 
varchar(25)
Xorijiy taomlar 
Hech_qaysi 
varchar(25)
Hech qaysi 
“kongilochar_xizmatlar” – Ko’ngilochar xizmatlar haqidagi ma’lumotlar 
Maydon nomi 
Tipi 
Izoh 
idrazvlechenie
int(3) 
Kalit maydon 
sport 
varchar(55) 
sport 
teatr 
varchar(55) 
teatr 
kino 
varchar(55) 
kino 
basseyn 
varchar(55) 
Basseyn 
sayohat 
varchar(55) 
Sayohat 

---

“restaurant”
 – 
mehmonxona rstorani haqida ma’lumotlar jadvali 
Maydon nomi 
Tipi 
Izoh 
idrestaurant 
int(5) 
Kalit maydon 
Res_name 
varchar(25) 
Restoran nomi 
Res_type 
varchar(25) 
Restoran turi 
Res_joy_soni 
int(20) 
Restoran joylar soni 
“mijoz” – mehmonxona mijozlar bilan ishlash haqida ma’lumotlarni o’zida saqlaydi 
Maydon nomi 
Tipi 
Izoh 
idmijoz 
int(11) 
Kalit maydon 
Customer_name 
varchar(25) 
Mijoz ismi 
Customer_firstname varchar(25) 
Mijoz familiyasi 
Customer_address varchar(255) 
Mijoz manzili 
Customer_email 
varchar(25) 
Mijoz electron pochtasi 
“buyurtma” – mehmonxona buyurtmalar haqidagi ma’lumotlar 
Maydon nomi 
Tipi 
Izoh 
Id_buyurtma 
int(11) 
Kalit maydon 
Xona_soni 
int(11) 
Xonalar soni 
Xona_raqami 
int(3) 
Xonalar raqami 
Xona_bolimi 
varchar(25) 
Xonalar bo’limi 
 
 
 

---

 
3. JADVALLARNING O’ZARO BOG’LANISHI 
 
“Rahbariyat” va “xodimlar” jadvallarining 1:N bog’lanishi 
 
“Joylar_soni” va “Bo’limlar” jadvalining N:1 bog’lanishi 
 
“Mijoz” va “Buyurtma” jadvallarining N:1 bog’lanishi 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

“Mehmonxona” ma’lumotlar bazasining umumiy loyihasi 
 
 
 
4. SQL operatorlari yordamida jadvallarni hosil qilish va jadvallarga 
ma’lumotlar kiritish 
Ma'lumotlar bazasida jadvalni yaratish quyidagi sintaksisga ega bo'lgan 
CREATE TABLE operatori tomonidan amalga oshiriladi: 
CREATE TABLE jadval_nomi(spec, …); 
Bu yerda spec turli xil sintaksislarga ega. Uning eng ko'p ishlatiladigan shakllari 
quyida muhokama qilinadi. 
1. Jadval ustunining tavsifi 
Ustun_nomi ma'lumot_turi [NULL] 
Bu erda 
ustun_nomi
- jadval ustunining nomi, va ma'lumotlar turi - SQL ma'lumotlar 
turlarida muhokama qilingan ma'lumot turlaridan biri uchun spetsifikatsiya. 

---

Ixtiyoriy NULL kalit so'z ushbu ustundagi katakchalar bo'sh bo'lishi mumkinligini 
anglatadi (ya'ni, hech qanday qiymatga ega emas). 
1-jadval. “Mehmonxona” jadvalini CREATE operatori yordamida hosil qilish 
CREATE TABLE Mehmonxona ( 
id INT(3) NOT NULL PRIMARY KEY, 
hotel_name VARCHAR(55) NOT NULL, 
hotel_address VARCHAR(55) NOT NULL, 
hotel_telephone INT(20) NOT NULL, 
hotel_site VARCHAR(55) NOT NULL, 
hotel_email VARCHAR(55) NOT NULL, 
hotel_haqida VARCHAR(255) NOT NULL); 
 
2-jadval. “Rahbariyat” jadvalini CREATE operatori yordamida hosil qilish 
CREATE TABLE Rahbariyat ( 
id INT(3) NOT NULL PRIMARY KEY, 
rahbar_name VARCHAR(55) NOT NULL, 
rahbar_firstname VARCHAR(55) NOT NULL, 
rahbar_telephone INT(20) NOT NULL, 
rahbar_email VARCHAR(55) NOT NULL); 
3-jadval. “Xodimlar” jadvalini CREATE operatori yordamida hosil qilish 
CREATE TABLE Xodimlar ( 
Id_xodimlar INT(3) NOT NULL PRIMARY KEY, 
Director_zam VARCHAR(40) NOT NULL, 
menejer VARCHAR(30) NOT NULL, 
operator VARCHAR(40) NOT NULL, 
oshpaz VARCHAR(40) NOT NULL, 
farrosh VARCHAR(45) NOT NULL); 
4-jadval. “Xonalar” jadvalini CREATE operatori yordamida hosil qilish 
CREATE TABLE Xonalar ( 
Id_xonalar INT(3) NOT NULL PRIMARY KEY, 
standart VARCHAR(40) NOT NULL, 
xonalar_soni VARCHAR(30) NOT NULL); 
5-jadval. “Joylar soni” jadvalini CREATE operatori yordamida hosil qilish 
CREATE TABLE Joylar_soni ( 
Id_soni INT(3) NOT NULL PRIMARY KEY, 
Lyuks_soni INT(5) NOT NULL, 
Podlyuks_soni INT(5) NOT NULL, 
standart INT(5) NOT NULL); 
 
 

---

6-jadval. “Bo’limlar” jadvalini CREATE operatori yordamida hosil qilish 
CREATE TABLE Bolimlar ( 
Id_bolimlar INT(3) NOT NULL PRIMARY KEY, 
manaviyat VARCHAR(255) NOT NULL, 
oziq_ovqat VARCHAR(255) NOT NULL, 
kongilochar INT(225) NOT NULL, 
restaurant VARCHAR(255) NOT NULL);