S. K. Ganiyev, M. M. Karimov, K. A. Tashev

a -
mijozning tarmoq adresi;
v - mandat ta’siri vaqtining boshlanishi va oxiri;
T -
vaqt belgisi;
K x -
maxfiy kalit x;
K xy
- x va у uchun seans kaliti;
{m
j 
Kx -
subyekt 
x
ning maxfiy kaliti 
Kx
bilan shifrlangan 
xabar 
m;
Tx,y
-
у
dan foydalanishga mandat x;
Ax,у - x
va 
у
uchun autentifikator.
Kerberos mandati.
Kerberos mandati quyidagi shaklga ega: 
Tc-s = S’{c,a,v,Kcs}Ks.
Mandat bitta mijozga qat’iy belgilangan serverdan foydalanish 
uchun qat’iy belgilangan vaqtga beriladi. Uning tarkibida mijoz 
ismi, uning tarmoq adresi, mijoz harakatining boshlanish va tugash 
vaqti va serveming maxfiy kaliti 
Ks,
shifrlangan seans kaliti 
K,";
bo‘ladi. Mijoz mandatni rasshifrovka qilolmaydi (u serveming 
maxfiy kalitini bilmaydi), ammo u mandatni shifrlangan shaklda 
serverga ko‘rsatishi mumkin. Mandat tarmoq orqali uzatilayotganda 
tarmoqdagi yashirincha eshitib turuvchilaming birortasi ham uni 
o‘qiy olmaydi va o‘zgartira olmaydi.
Kerberos autentifikatori.
Kerberos autentifikatori quyidagi shaklga ega:
Ac s
=
{C ,t,K a m m \K c s
Mijoz maqsadli serverdan foydalanishni xohlaganida autenti- 
fikatomi yaratadi. Uning tarkibida mijoz ismi, vaqt belgisi, mijoz va 
server uchun umumiy bo‘lgan, seans kaliti A< da shifrlangan seans 
kaliti bo‘ladi. Mandatdan farqli holda autentifikator bir marta 
ishlatiladi.
Autentifikatoming ishlatilishi ikkita maqsadni ko‘zlaydi. Birin- 
chidan, autentifikatorda seans kalitida shifrlangan qandaydir matn 
bo‘ladi. Bu kalitning mijozga ma’lumligidan dalolat beradi.
154

---

Ikkinchidan, shifrlangan ochiq matnda vaqt belgisi mavjud. Bu vaqt 
belgisi autentifikator va mandatni ushlab qolgan niyati buzuq 
odamga ulardan biror vaqt o'tganidan so‘ng autentfikatsiyalash 
muolajasini o‘tishda ishlatishiga imkon bermaydi.