Reja: kirish. 1 Adabiyotlar sharxi

kasallikka chidamlilik darajasiga ham ta‟sir ko„rsatadi. Patogen kasallangan 
o„simlikning oziq moddalarini o„zlashtiradi, uning hujayrasiga zaharli 
moddalar ajratib chiqarib hujayralarini nobud qiladi,
o„tkazuvchi to„qimalarini mitseliy va sporalar yordamida to„sib qo„yadi, 
epidermik to„qimalarini parchalab, suv bug„latishini kuchaytiradi va nihoyat, 
o„simlik bargining so„lishiga yoki chirib qolishiga sabab bo„ladi. Kasallik 
tufayli o„simlikdagi patomorfologik o„zgarishlar uning o„sish tezligi va shaklini, 
to„qima va hujayralarining o„zgarishiga olib keladi. Patofiziologik — 
biokimyoviy o„zgarishlar suv rejimining buzilishida, sitoplazmaning 
o„tkazuvchanlik xususiyatini, osmotik bosim kuchini, fotosintez aktivligini, 
nafas olish va oqsil sintezini, fermentlar faoliyati, nukelein kislotalari miqdori 

---

8 
va tarkibining keskin o„zgarishiga sabab bo„ladi. Inson qishloq xo„jaligidagi 
faoliyatida kasallik qo„zg„atuvchilarining ekinlarga ta‟sirini ular keltiradigan 
zarar bilan belgilaydi. Bu ko„rsatkich kasallik tufayli nobud bo„lgan hosil 
miqdorida namoyon bo„ladi. Zarar qishloq xo„jaligiga keltirilgan moddiy 
manfaatdorlik miqdorining kamayishidir yoki xo„jalikning iqtisodiy 
ko„rsatkichidir. O„simlik kasalliklari, deganda undagi patologik jarayon 
tushunilib, uning kasallik qo„zg„atuvchi mikroorganizmlar va noqulay sharoit 
ta‟sirida vujudga keladigan anatomo-morfologik, fiziologik, biokimyoviy 
o„zgarishlarga javob reaksiyasi tushiniladi. Natijada o„simlik o„sish va 
rivojlanishdan orqada qolib, hosildorligi kamayadi, mahsulot sifati keskin 
yomonlashadi. Kasallik deb patogen mikroorganizmlar va noqulay ekologik 
sharoit tufayli o„simlikdagi normal fiziologik jarayonlarning buzilishi