"elektron tijorat va raqamli iqtisodiyot" kafedrasi "iqtisodiyotda axborot komplekslari va texnologiyalari"

10-topshiriq.
Utilita dasturlari
TIZIMNING 
AT-INFRATUZILMASI
. 
 

---

263 
ta’rifi, ularning turlari va vazisalarini doir VENN DIAGRAMMASINI tuzing. 
11-topshiriq.
«Nima uchun?» sxemasi – Kompyuterning ishdan chiqish 
sabablari (lavha) 

---

264 
 
 
 
 
 
12-topshiriq. Iqtisodiyotda axborot komplekslari va texnologiyalari
ning 
dasturiy ta’minot (DT) ini tushuntirib bering? 
Kompyuterning 
ishdan chiqishi 
Nim
a 
uch
un
? 
Turli xil viruslar 
yuqishi 
Kompyuterni 
toʻgri 
oʻchirmaslik 
Elektr 
energiyani tez-
tez o
ʻ
chishi 
Nima uchun
? 
POCHTA”
Nima uchun
? 
Nima uchun
? 
Nima uchun
? 
тади
Nima uchun
? 
Nima uchun
? 
Internetdan har 
xil saytlarga 
kirish 
Turli axborot 
tashuvchilarni 
tekshirmay 
ishlatish 
Antivirus 
dasturi yoʻq 
Elektr 
tarmog
ʻ
ining 
sifatsizliligi 
Behosdan elektr 
tarmogʻidan 
uzib yuborish 
Elektr 
energiyasidan 
qarzdorlik 

---

265 
 
 
 
13-topshiriq
. Tizimli dasturiy ta’minot (TDT) (System software) ni tushuntirib 
bering. 
Topshiriqning yechilishi:
Tizimli dasturiy ta’minot (System software)- 
Komputerning va komputer tarmoqlarining ishini ta’minlovchi dasturlar majmuasidir. 
Dasturiy ta’minot 
Tizimli dasturiy 
ta’minot 
Tadbiqiy dasturiy ta’minot 
Dasturlash tizimlari 
Operatsion tizimlar 
Drayverlar 
Qobiq dasturlar 
Yordamchi dasturlar 
Ofice dasturlari 
Iqtisodiyot dasturlari 
Ma’lumotlar bazasini 
boshqarish tizimlari 
Matematika va statistika 
dasturlash tizimlari 
Kompyuter grafikasi. Video
va animatsiya 
Nashiryot dasturlari 
Loyihalarni avtomatlashtiruvchi tizimlar 
Dasturlash tillari 
Translayatorlar: 
-interpretatorlar 
-kompilyatorlar 
Sozlash dasturlari 

---

266 
 
14-topshiriq
. Nima uchun pedagogik texnologiyasini qo’llash orqali ADP MS 
Word matn protsessoti tushuntirib bering. 
 
 
 
15-topshiriq. 
Qanday amaliy dasturiy paket (ADP) dasturlarini bilasiz. 
Bittasini tanlab iqtisodiyot kompleslarida ko’llanilis darajasi bo’yicha SWOT-tahlil 
tuzing. 
16-topshiriq.
Mavzuga doir innovatsion texnologiyalarda biri tuzing. Masalan, 
Dasturiy ta’minot ga klaster tuzgandek. 
Tizimli dasturiy ta’minot 
Asosiy dasturiy 
ta’minot 
Yordamchi 
dasturiy ta’minot 
Operation 
tizim 
Tarmoq 
tizimi 
Antuvirus 
Tarmoq ishini 
ta’minlovchi 
Tashxis 
qiluvchi 
dasturlar 
MS WORD – 
matn protsessori 
Nima uchun? 
Nima uchun? 
Nima uchun? 

---

267 
 
 
17-topshiriq. 
Amaliy dasturiy ta’minotga yaratilgan klasterni tushuntirib 
bering. 
18-topshiriq. 
Variatsion jadval nima va ular qachondan boshlab qo’llanilib 
Dasturiy 
ta’minot
 
Amaliy 
dasturiy 
paketlar
 
Tizimli 
dasturiy 
ta’minot
 
Server 
dasturlari
 
Operatsion 
tizimlar
 
Windows
 
MS DOS
 
Unix
 
Dasturlar 
tillari
 
Elekron 
jadval
 
Grafik 
muhharirlar
 
Бейсик
 
Delphi
 
Паскаль
 
Antivirus 
dasturlari
 
Matn 
muharirlar 
Qobiqlar
 
Utilitala
r
 
NOD32
Foydala
nuvchi-
larning 
bu 
haqdagi 
bilimlar
i yetarli 
emaslig
i 
СИ++
 
MBBT
 
Linux
 
NC
 
TS
 
DRWEB
 
Kasperskiy
 
Java 
 
PHP 
 
Muammoga
Yo’naltiri-
lgan
 

---

268 
kelinmoqda. Master funktsiya buyrug’ining ishlash texnologiyasi izohlab bering. 
19-topshiriq.
Rasmda keltirilgan ADP MS Excel dasturining oynasini 
tushuntirib bering va unga nisbatan bajariladigan buyruqlarni izohlang. 
20-topshiriq.
Elektron 
jadval 
protsesorida«Ustanovlennыeshablonы» 
oynasidagi avtomatlashtirilgan elektron shablonlarni tahlil qiling va ishlash 
texnologiyasini gapirib bering 
 
 
21-topshiriq. 
Iqtisodiy masalalarni yechishda 
«Dannыe» 
menyusi o’rni 
qanday va 
«Dispetcherssenarie», «Podborparametra», «Analiz «chto-
yesli»
ishlash texnologiyasi izohlang.
 

---

269 
 
22-topshiriq. 
Veer texnologiyasi asosida tuzilgan jadvalni izohlang 
 
Word 
Excel 
PowerPoint 
Matnlarbilan ishlash
+ 
+ 
+ 
Rasmlar bilan 
ishlash 
+ 
+ 
+ 
Formulalar bilan 
ishlash
+ 
+ 
- 
Jadvalli malumotlar 
bilan ishlash 
+ 
+ 
+ 
Gipersilkalar bilan 
ishlash 
+ 
- 
- 
5 
0 
4 
1 
3 
1 
 
 
Mavzu bo’yicha savollar 
1.
IT-Infratuzilma so’zining ma’nosi qanday? 
2.
IT-infratuzilmasi deganda nimani tushunasiz? 
3.
Axborot komplekslarida texnik ta’minot nima? 
4.
Tuzilma bilan infratuzilmani farki nimada? 
5.
Axborot komplekslarida dasturiy ta’minot? 
6.
Bulutli hisobot platformasi o’zi nima? 
7.
Dasturiy ta’minot nechta turga bo’linadi? 
8.
Apparat dasturiy ta’minot nima? 

---

270 
9.
Qanday intarfeyslarni bilasiz? 
10.
Tizimli dasturiy ta’minotning asosiy vazifalari nimalardan iborat? 
11.
Dasturlash texnologiyasining vositalariga nimalar qiradi? 
12.
Dasturlar yaratish vositalari qanday ishlarni bajaradi? 
13.
Case-texnologiyasi nima? 
14.
Elektron jadvalning ishlash texnologiyasi? 
15.
Nima uchun elektron jadval deyiladi? 
16.
Excelda absolyut qiymat nima va qaysi klavishalar bilan belgilanadi? 
17.
Excelda “LIST”larni qanda bog’lasadi? 
18.
Diagramma nima va qanday hosil qilinadi 
3-mavzu.Axborot komplekslarida malumotlar bazasini tashqil etish va 
doshqarish 
REJA: 
1.
Ma’lumotlar bazasi va ma’lumotlar banki haqida tushuncha 
2.
Ma’lumotlar bazasini boshqarish tizimlari 
3.
MBBTlarining modellari 
4.
Relaytsion MBBT Oracle va Accesse MBBTlarining ishlash texnologiyasi 
5.
Bilib olasiz:
 
 
1-topshiriq. 
Ma’lumotlar bazasida yaratilishi mumkin bo’lgan axborot 
shaqllarini to’ldiring va izohlang. 
 
 
2-topshiriq. 
Microsoft Access. Clipper, Paradox, FoxPro, dBase, db-VISTA. 
Personal Oracle. SQL Windows Solo- bular nima? “Nima uchun” diagrammasi orqali 
ifodalang.
 
3-topshiriq. 
Ierarxik ma’lumotlar bazasini izohlang va ishlash texnologiyasini 
yoritib bering. 
Ma’lumotlar basazini, irarxik va daraxtsimon, tarmoqli va 
relyatsion ma’lumotlar basazini. Ma’lumotlar bankini. Yozuv, 
maydon va atributlarni. Oracle va Accesse MBBTlarini

---

271 
4-topshiriq.
An’anaviy faylni qayta ishlash texnologiyasini izohlang. 
5-topshiriq. 
Kadrlar bo’limining ma’lumotlar basazining tuzilishini va ishlash 
texnologiyasini izohlang. 
6-topshiriq. 
Relaytsion ma’lumotlar bazasining jadvallarini yaratish turlari va 
usullarini izohlab bering. MS Accesse misolida. 

---

272 
7-topshiriq. 
Relaytsion MBBTning uchta asosiy operatsiyalarini tushuntirib 
bering