10-Amaliy ish Graflar bilan ishlovchi soda algoritmlar

---

10-Amaliy ish 
Graflar bilan ishlovchi soda algoritmlar 
 
1.
Garflar nazariyasi 
2.
Garflarni tipik qo‟llanishi 
3.
Garflar terminologiyasi 
4.
Tez saralash algoritmi 
5.
Birlashtirish bilan saralash algoritmi 
Tayanch so‘z va iboralar
: Algoritm tahlili. Boshlang„ich berilganlar sinflari. Eng yaxshi 
holat. Eng yomon holat.O„rtacha holat. Xotira bo„yicha murakkablik. Tezlik bo„yicha 
murakkablik. O„rniga qo„yish. Saralash. Pufakchali saralash. Tez saralash. Birlashtirib saralash. 
Piramida quri 
Algoritmlarning tahlili berilgan algoritm vositasida berilgan masala yechimining olinish 
vaqtini baholash imkonini beradi. Bunda biror masala yechimining bir necha turli algoritmlari 
uchun bir xil boshlang„ich ma‟lumotlar massivi bilan qo„yilgan vazifani bajarish tezligi 
baholanadi. Masalan, N ta kattaliklar ketma-ketligini o„sib borish bo„yicha saralash 
algoritmining bajaradigan taqqoslashlar sonini yoki NXM xajmli ikki matritsa elementlarini 
ko„paytirish uchun bajaradigan arifmetik amallar sonini baholash mumkin.Ko„pgina masalalarni 
yechishning bir emas, bir necha algorimti mavjud bo„ladi. Algoritmlarning tahlili ushbu berilgan 
algoritmlar ichidan “yaxshisini” tanlab olish imkonini beradi. Masalan, berilgan to„rtta 
kattalikdan eng kattasini tanlab olish vazifasini bajaruvchi ikki algoritmni ko„rib o„taylik: 
largest = a 
if b > largest then 
largest = b
end if
return a
if с > largest then 
largest = с
 end if
 if d > largest then 
 largest = d
end if
return largest
if a>b then if a>с then
if a>d then return 
a
else return 
d
end if
else if с>d 
then
return с 
else return 
d
end if
end if
else if b > с then
if b>d then return 
b 
else return d
end if

---

else if с > d then
return с
else return 
d
end if end if end if
Ushbu 
algoritmlar 
ishini 
o„rganishda ularning har birida uchta taqqoslash 
bajarilayotganligini ko„rish mumkin. Birinchi algoritmni o„qish osonroq bo„lishiga qaramay, 
kopyuterda bajarilish nuqtai nazaridan ikkala algoritmning murakkablik darajasi bir xildadir. 
Vaqt sarfi bo„yicha ham algortmlar teng kuchli. Ammo foydalaniladigan xotira xajmi jihatdan 
birinchi algoritm “yomonroqdir”. Chunki algoritm sonlar yoki simvollardan boshqa turdagi 
ma‟lumotlar ustida ishlaganda qo„shimcha xotira sarfi algoritm sifat ko„rsatkichiga salbiy ta‟sir 
ko„rsatadi. Ko„pgina zamonaviy dasturlash tillari yirik va murakkab obyektlar yoki yozuvlarni 
taqqoslash operatorlariga egadir. Bunday hollarda oraliq o„zgaruvchidan foydalanish katta xotira 
resursini talab etadi. Algoritmlar effektivligi tahlili jarayonida algoritmlar bajarilish vaqti va 
talab qilinuvchi xotira xajmi muhim ahamiyatga ega bo„ladi. 
Algoritmlarning turli xarakteristikalari bitta umumiy masalani hal etuvchi ikki turli 
algoritmning effektivligini taqqoslash uchun mo„ljallanadi. Algoritmlar tahlilining natijasi 
sekundlar yoki kompyuter sikllarining aniq sonini hisoblovchi formuladan iborat bo„lmasligiga 
qaramasdan ishni aynan algoritmda amalga oshiriluvchi amllar sonini hisoblashdan boshlaymiz. 
Faylga kiruvchi turli simvollar sonini hisoblovchi algoritmni ko„rib o„taylik. Ushbu vazifani 
bajaruvchi algoritmning ifodasi taxminan quyidagicha bo„lishi mumkin: