319
10
уларда. фаол. ҳаётий. позицияни. шакллантириш,. ижтимоий. зарур. фойдали. меҳнатга.
тайёрлаш,. тарбиявий. таъсирнинг. узлуксизлигини. таъминлаш. орқали. ҳал. қилиш.
муҳим. аҳамият. касб. этади.. Ўзликни. англашга. ўргатишнинг. асосий. вазифаларидан.
бири. ўсиб. келаётган. ёш. авлоднинг. маънавий. онги. ва. ахлоқини. шакллантиришнинг.
барча. манбаларидан. унумли. фойдаланиш. ва. уларни. фаоллаштиришдир.. . Маънавий.
онг. ва. маънавий. ахлоқ. тажрибасининг. асосий. манбаи. ўқувчиларнинг. жамоавий.
ўзаро.муносабатларини.яратувчи.кўп.қиррали.(ўқув,.меҳнат,.ташкилий-жамоатчилик,.
ижтимоий.фойдали,.бадиий.ва.ҳоказо).фаолиятидир.
Тарбияни. болаларнинг. мақсадли. ташкил. қилинган. амалий. фаолияти,. жараёни.
деб. тушунилиши. шахс. ўзлигини. англашнинг. педагогик. омилларини. аниқлаб. олиш.
заруриятини.туғдиради.
Индивид.сифатида.дунёга..келган..инсон..туғилиши..билан..ижтимоий.муносабатларга....
кириша..бориши,..унинг..ижтимойлашуви..ўз-ўзини..англашини,..яъни..онгли..бўлишини..
белгилаб. . беради.. Онг,. . аввало,. ўз-. ўзини. . англаш. демакдир.. Тарбия. . инсоннинг..
ижтимоийлашувига...сабаб..бўлади..Чунки..у..индивиднинг..ўзи..ва..ўз..сифатлари..
тўғрисидаги. . . тасаввурларини. . шаклланиш. . жараёнидир.. Ҳар. . бир. . киши. ўзининг..
ўзлигини..қанчалик..тўғри..ва..аниқ..билса,..тасаввур..қила..олса,..уни..ўзи..яшаётган.
жамият,...оиласига..зид..ҳаракат.қилиш..эҳтиёжи...шунчалик..кам..бўлади..
Ўз-ўзини. . англаш. боланинг. . ёши. . . ўсган. . сари. . турли. . ёш. . . даврларда. . турлича..
жараёнларга..эга..бўлади..ва..ҳар..бир..даврда..ўзига..хос..хусусиятлар..атроф-муҳитнинг..
таъсирида,..таълим-тарбия..таъсирида.шаклланади...У,..айниқса,..ўсмирлик..даврига..
келиб..ҳар..қачонгидан..ҳам..мукаммалроқ..ривожланади...Бу..даврда..ўқувчининг..ўз-
ўзини.англаши..ва..унинг..фаолияти..мазмуни..уч..асосий..босқичда,..яъни.ўйин,..ўқиш..ва..
меҳнат..фаолиятида,..ўзаро..муносабатларга..киришув..натижасида..шаклланади...Буни..
ўқувчи..ўзи.сезмаслиги.мумкин..“Мен”.образининг...шаклланиши..ва.унинг..ижобий..ва..
салбий.сифатларининг.пайдо..бўлиши..шу..шахс..шаклланаётган.ижтимоий..муҳитга,..
атрофдагиларнинг..унга..бўлган..муносабатларига..боғлиқдир..ва..бу..“Мен”.образи..
онгга..тааллуқли..жараёндир..Бу..эса..шу..шахснинг...фаоллик..кўрсатиш..мазмунини.
ташкил.қилади..
Ўз-ўзини..англаш.ва.фаоллик.кўрсатиш.жинс.тушунчаси..билан...ҳам..боғлиқ....Қизлар..
ва..ўсмир..ўғил..болалар,..аёллар..ва..эркакларнинг..ҳам..ўз-ўзини..англаши.ўзига..хос..
хусусиятга..эга...Қизлар,..аёллардаги..“Мен”..образини..ижобий..характерга.эга..бўлиши..
аёллик.ҳислатларини..ўзида..мужассам.эта..олишига..боғлиқ..бўлса,..йигитлардаги..образ..
кўпроқ..жисмонан...баркамоллик..мезонлари..билан..нечоғлик..уйғун..эканлигидадир.
.
Хулоса.ўрнида.шуни.айтиш.мумкинки,.кишилардаги,.шу.жумладан.ўқувчилардаги.
Do'stlaringiz bilan baham: