Жарчи с нурматов rtf

V.4. Jarchi konida izlov ishlarining iqtisodiy samaradorligi. 
Geologik qidiruv ishlarining iqtisodiy samaradorligi bitta kursatkich 
o‘lchanishi mumkin emas. Shunga asosan (geologik qidiruv jarayonini bosqichlar 
va territoriyalar bo‘yicha tashkil qilish, ishlab chiqarish ishlari turlarini 
komplekslash, qattiq, suyuq va gazsimon foydali qazilma konlarini izlash va 
qidirishning xususiyatlari, tabiiy omillar va boshqalar) geologik qidiruv ishlarining 
iqtisodiy samaradorligi turli ko‘rsatkichlar tizimi yordamida o‘lchanishi lozim. 
Geologik qidiruv ishlarining iqtisodiy samaradorligi natural (ishlarning 
samaradorligini aloxida bosqichlar va turlari bo‘yicha baxolash uchun), narxli 
(xarajatlar samaradorligini baxolash uchun) ifodaga ega bo‘lishi mumkin. Xalq 
xo‘jaligi nuqtai nazaridan samaradorlikni aniqlash uchun jamlama yoki 

---

49 
umumlashtiruvchi ko‘rsatkichlar (zaxiralarning pulli baxasi, xarajatlarning 
iqtisodiy ko‘rsatkichlari va ularni o‘zini oqlashi) zarur bo‘ladi. 
Jarchi konida izlov ishlarini olib borish uchun 3 ta quduqni burg‘alash 
ishlari loyihalangan. Bu quduqlarning chuqurligi 2850 metrdan bo‘lib, umumiy 
uzunligi 8550 metrni tashkil etadi.
Ma’lumotlardan foydalanib maydonda olib boriladigan izlov ishlarining 
samaradorligini aniqlanadi. Bir metr izlov qudug‘ini burg‘ilash ishlarining 
samaradorligi 
С
3
toifadagi neft, gaz va kondensat zaxiralarining Q o‘sishini 
burg‘ilash ishlarining umumiy hajmiga V nisbatidan iborat:
м
ум
V
Q
Э
/
=
Bitta izlov qudug‘ini burg‘ilashning samaradorligi 
С
3
toifadagi neft, gaz va 
kondensat zaxiralarining Q o‘sishini burg‘ilanadigan izlov quduqlarining umumiy 
soniga nisbatidan iborat:
.
.
/
скв
скв
V
Q
Э
=
С
3
toifadagi neft, gaz va kondensat zaxiralarining 1 tonna shartli yoqilg‘isiga 
izlov ishlarining narxi geologik izlov ishlariga xarajatlarning zaxiralarning o‘sish 
miqdoriga nisbati bilan aniqlanadi: 
п
п
п
Q
З
С
/
=