Самарқанд давлат университети ҳузуридаги илмий даража берувчи рhD

Диссертациянинг тузилиши ва ҳажми. Диссертация таркиби кириш, 
олти боб, хулосалар, фойдаланилган адабиѐтлар рўйхатидан иборат. 
Диссертациянинг ҳажми 103 бетни ташкил этган. 
 
ДИССЕРТАЦИЯНИНГ АСОСИЙ МАЗМУНИ 
Кириш қисмида ўтказилган тадқиқотларнинг долзарблилиги, ва 
зарурияти асосланган, тадқиқотнинг мақсади ва вазифалари, объект ва 
предметлари 
тавсифланган, 
Республика 
фан 
ва 
технологиялари 
ривожланишининг 
устувор 
йўналишларига 
мослиги 
кўрсатилган, 
тадқиқотнинг илмий янгилиги ва амалий натижалари баѐн қилинган, олинган 
натижаларнинг илмий ва амалий аҳамияти очиб берилган, тадқиқот 
натижаларини амалиѐтга жорий қилиш, нашр этилган ишлар ва диссертация 
ишининг тузилиши, бўйича маълумотлар келтирилган. 
Диссертациянинг “Чўл яйловларида ем-хашак ўсимликлари 
интродукциясининг таҳлили” деб номланган биринчи боби деградацияга 
учраган чўл яйловларининг ҳосилдорлигини оширишда озуқабоп 
ўсимликларнинг интродукцияси ва яйловлар фитомелиорацияси йўналишида 
дунѐда, Ўрта Осиѐ республикаларида ва Ўзбекистонда олиб борилган илмий-
тадқиқот ишлари атрофлича таҳлил қилинган. Мазкур бобда ҳозирги кунда 
яйловлар ҳосилдорлигини ошириш муаммоси нафақат Ўзбекистонда, балким 
бутун жаҳонда долзарб муаммо эканлиги, яйловлар ҳосилдорлигини 
оширишда аксарият ҳолларда табиий флорадан озуқабоп турларни 
маданийлаштириш ва уларнинг маҳаллий навларини яратиш орқали яхши 
натижаларга эришилганлиги, ушбу йўналишдаги тадқиқот ишларининг 
муҳимлиги кўрсатилган. Яйлов чорвачилиги ривожланган жаҳондаги 

---

10 
кўпчилик мамлакатларда, Марказий Осиѐ давлатларининг аксариятида ҳамда 
Ўзбекистонда кўплаб илмий ишлар амалга оширилган ва амалий натижаларга 
эришилган. Хусусан, Ўзбекистонда олиб борилган илмий-тадқиқотлар 
натижасида маҳаллий флорадан 20 дан ортиқ истиқболли озуқабоп турлар 
танлаб олинган. Аммо тадқиқот объекти бўлган Salsola arbuscula ни гипсли 
чўл яйловларида маданийлаштиришнинг илмий асослари ишлаб чиқилмаган.
Диссертациянинг “Тадқиқотлар объекти, услублари ва ҳудуднинг