Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги тошкент тиббиёт академияси

ТЕЛЕГРАММ КАНАЛ «ВРАЧИ УЗБЕКИСТАНА» - https://t.me/vrachi_uzbekistana
 
27 
букиш ва ёзишни аниқлаш учун бурчак ўлчагични хам елка суяги бошчаси 
терисининг проекциясига кўйилади (5-расм, 
а, б).
5-расм. Елка бўғими харакатини ўлчаш. а — кулни танадан узоқ.- 
лаштиришни ўлчаш; б — букиш ва ёзишни ўлчаш. 
Тирсак бўғими харакатлар хажмини аниқлаш учун бурчак ўлчагични 
елканинг ташки думборидан пича пастроққа жойлаштириб, унинг браншларини 
елка ва билак ўки бўйлаб кўйилади (6-расм). 
Билак-кафт усти бўғимини букиш ва ёзиш харакатларини бурчак ўлчагич 
ошиқ-мошиғини билак суягига кўйиб, браншларидан биттасини билак ўки, 
иккинчисини эса II кафт суяги узунлиги бўйича кўйилади (7-расм, 
а).
Кўпинча, билак-кафт усти бўғимида фронтал юзадаги харакат 
 
6- раcм. 
Тирсак бўғимида хаhакатни ўлчаш. 
аниқланади (abducsio ва adducsio), бунингучун 
билакка супинация ҳолати берилади. Бурчак 
ўлчагичнинг ошик-мошиги билак-кафт юзасига 
кўйилади, браншларидан биттаси билак ўртаси 
бўйлаб, иккинчиси панжанинг III бар-моки 
бўйлаб (7-расм, б) кўйилади. Ча-ноқ-сон бўғимини 
букиш ва ёзиш хара-катларини аниқлашда бурчак 
ўлчагич шарнири катта куст устига кўйилади ва 
шунда битта бранш тана бўйлаб, иккинчиси эса сон ўки 
бўйлаб юради (8-расм, 
а). 
Чаноқ-сон бўғимида букув-чи 
контрактура бўлса, унинг аниқ, дара-кат амплитудасини 
махсус усулларсиз аниқлаш мумкин эмас. Шунинг 
учун чаноқ-сон бўғимида букувчи контрак- 

---

ТЕЛЕГРАММ КАНАЛ «ВРАЧИ УЗБЕКИСТАНА» - https://t.me/vrachi_uzbekistana
 
28 
7-расм. 
Билак-кафт усти бўғими харакатларини ўлчаш. 
а - 
букиш ва ёзиш 
хажмини ўлчаш; 
б 
- яқинлаштириш ва узоқлаштириш 
хажмини ўлчаш. 
тура бўлса, унинг харакат хажмини аниқлашдан олдин лордозни бартараф 
қилиш керак; бунинг учун соғлом оёқни чаноқ-сон бўғимида тўлиқ букилади 
(8-расм 
б). 
Лордозни бартараф қилинганлигини шифокор қўл панжасини 
беморнинг бел сохасига қўйиб текширади. 
Чаноқ-сон бўғимида оёқнинг ёзилишини беморни қорнига ётқизилган 
холатда текширилади. Бурчак ўлчагич шарнири катта куст сохасига, унинг 
бранши эса сон ва тана ўқи бўйлаб қўйилади. 
Чаноқ-сон бўшмидаги танадан узоқлаштириш (abducsio) ва танага 
яқинлаштириш (adducsio) харакатларини аниқлашда хам бемор чалқанча 
ёткизилади. Ёнбош суяк юқори-олди нуқтасини аниқлагач, шу чизиқда 
параллел бурчак ўлчагичнинг битта бранши, иккинчи бранши эса чот