Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги тошкент тиббиёт академияси

ТЕЛЕГРАММ КАНАЛ «ВРАЧИ УЗБЕКИСТАНА» - https://t.me/vrachi_uzbekistana
 
182 
ЎМРОВ СУЯГИНИНГ ЧИКИШИ
Ўмров суягининг чиқиши \амма суяк чиқишларининг 3 дан 15% гача 
бўлган қисмини ташкил этади. У ўмров боглов аппарата узилганда рўй беради. 
Одатда ўмров 25 дан 45 ёшгача ишга лаёкатли эркакларда кузатилади. Ўмров 
суяги асосан билвосита травма асосида содир бўлади. 
Боғлам аппаратининг шикастланиш даражасига кўра ўмров чиқишлари 
тўлиқ ва нотўлиқ турларга бўлинади. 
Т а ш х и с. Ўмров суяги туш олди ёнидан чикд.анда ўмров-тўш бирикма-
сининг ассиметрияси аниқланади. Ши-кастланган томонда ўмровнинг ички 
томони тўш юқори чиқиб туради, елка усти қисқаради. Тўш орқаси чиккҳнда бу 
симптом, айникса, яхши билинади (107-расм). Пайпаслаганда тўш суяги билан 
ўмров суяги бириккан жойда чукурча аниқланади. Елка бўғимидаги оғриқдан 
108-расм. 
Ўмров суягининг акромиал 
томонидан тулик чикишида беморнинг 
ташкҳ кўриниши. 

---

ТЕЛЕГРАММ КАНАЛ «ВРАЧИ УЗБЕКИСТАНА» - https://t.me/vrachi_uzbekistana
 
183 
харакатлари чегараланган. Ўмров суяганинг тўш қисмидан чиқишини 
фақат жаррохлик йўли билан даво-ланади. 
Ўмров суягининг дистал қисми-дан чиқиши акромиал устида ва 
акромиалдан пастда бўлиши мум-кин: биринчисида ўмров куракнинг 
акромиал ўсимтасидан юқорига, иккинчи холда куракнинг акромиал 
ўсимтасидан пастга сурилади (108-расм). Акромиалдан пастга чиқиш 
камдан-кам учрайди, кейинрокбиз ўмровнинг акромиалдан юқорида 
юз берадиган чиқишини кўриб чикамиз. 
Бундай чиқишда бойлам аппа-рати, албатта, шикастланади. Ўм- 
ровнинг дистал учи куракка иккита: акромиал-ўмров ва ўмров-
тумшуксимон 
бойламлар 
фиксацияланган. 
Бу 
бойламларнинг 
шикастланишига кўра ўмров акромиал учининг тўлиқ ва нотўлиқ (чала) 
чиқиши фарқ.қилинади. 
Чала чиққанда фақат акромиал-ўмров бойлами, тўлиқ чиқишда эса 
акромиал-ўмров ва ўмров-тумшуксимон бойламлар узилади. Клиник жиҳатдан 
чала чиқиш ўмров ташки учининг оз-моз чиқиб туриши, х;аракатларда ва 
пайпаслаганда битишма соҳасида маҳаллий оғриқ, кузатилади. 
Ўмров суяги тўлиқ чиқишининг ўзига хос белгилари елка тепа қисмининг 
кискариши, ўмров ташки учининг зинапоясимон туртиб чиқиши, унинг 
олдинги-орқа йўналишда кўчиши, «клавиш» мусбат симптоми хисобланади, 
бунда ўмровнинг акромиал учи босилганда у ўз жойига осонгина ўтади: агар 
босиш тўхтатилса, ўмровнинг ташки учи клавиш каби юқорига кўтарилади ва 
аввалги холатига келади. Бу симптомни соғлом томон билан таккрслаб 
текшириш лозим. Шикастдан сўнг2-5 кунларда синчиклаб кўздан кечирилганда 
дельтасимон-тўш эгат сох,асида тумшуксимон ўсимта тагида кон куйилганини 
пайкаш мумкин. 
Рентгенологик 
текшириш 
маълумотларини, 
одатда, 
ташхис 
тасдиклаб беради. Рентгенографияни, албатта, беморнинг вертикал холатида 
олдинги-орка проекцияда ўтказилади. Рентгенография чала ва тўлиқ чиқиш 
ўртасида солиштирма ташхис ўтказилганда, айникса, кимматли маълумотлар 
беради. Бундай х.олларда иккала акромиал-ўмров бирикмаларини симметрик 
рентгенограмма қилиш лозим. Шикаст-ланган ва соғлом елка тепасининг 
акромиал-ўмров бирикмаси бўғим чукурчасининг кенгайганлигига аҳамият 
берилади, бу акромиал-ўмров 

---