Hayot faoliyati

Yong
‘
inga qarshi tayyorgarlik 
Yong‘in yoki boshqa favqulodda vaziyatlar yuz berganda, 
o‘quvchi-talabalar hamda boshqa ishlovchi xodimlarni zudlik 
bilan binodan olib chiqish uchun har binoda, shuningdek, har 
bir qavatda evakuatsiya chizmasi bo‘lishi kerak. Ushbu chizmada 
har bir xonadagilarning harakat yo‘nalishi hamda zaxiradagi 
chiqish eshiklari ko‘rsatilgan bo‘ladi. Shuni alohida ta’kidlash 
joizki, derazalari maxsus temir panjaralar bilan jihozlangan har 
qanday xona, sinf xonalari ichida lom yoki shunga o‘xshash 
asbob-u
skunalar bo‘lishi lozim. 
Ish joylarida, o‘quv muassasalarida, agar bino ko‘p qavatli 
bo‘lsa har bir qavatda yong‘inga qarshi kurash uchun yong‘in 
shlanglari va uni ishlatishga mo‘ljallangan, doimiy suv bilan 
18 
ta’minlangan yong‘inga qarshi suv quvurlari, jo‘mraklari va 
ularning shayligi doimo tekshirib turilishi lozim. 
Yong‘in paydo bo‘lganda, 
dastlabki harakat uning manbasini 
tugatishga qaratilishi lozim. Agar yong‘in gazdan chiqqanda gaz 
oqimini berkitish, elektr manbalaridan chiqqanda uning 
manbasini o‘chirish kerak. Elektr manbalarini o‘chirmasdan 
suvdan foydalanib bo‘lmaydi, chunki, suv elektr toki o‘tkazish 
xususiyatiga ega. Shu sabab u inson hayotiga xavf tug‘dirishi 
mumkin. 
Yong‘in chiqqanda 
kishi nafas yo‘llari orqali tutun va 
boshqa yonuvchi mahsulotlardan ajralib chiqayotgan gazlar 
organizmga tushishi va kishini zaharlashi mumkin. Shu sabab, 
yong‘in bo‘lganda imkon qadar nafas yo‘llarini himoya qilish 
muhim ahamiyat kasb etadi. Chunki, odam organizmiga 
kirayotgan gaz o‘zining zaharli moddalari bilan qonga so‘riladi 
va u orqali inson organizmini ishdan chiqaradi. 
Chunki, ayrim qurilish materiallaridan ajralib chiqayotgan 
zaharli gaz oddiy kislorodga nisbatan inson organizmiga tez 
so‘riladi va shikastlaydi. Birgina plastik materiallar yonganda 
undan ajralib chiqayotgan gaz kislorodga nisbatan qonga 200- 
300 barabar tez so‘riladi. Shu narsani unutmaslik kerakki, 
tutunning ajralib chiqishi insonning ko‘rish qobiliyatini 
pasaytiradi. 

---

16