Farmatsevtik yordam fanidan

NYAQVlarni retsepsiz ishlatish: 
5-jadval. 
NYAQVlarni boshqa preparatlar bilan qo‘llanilishi 
Preparat 
NYAQV 
TA’siri
Tavsiyalar
Farmakokinetik ta’sirlashuv
Bilvosita 
antikoagulyantlar 
Fenilbutazon
 
Oksifenbutazon 
Jigarda metabolizmni 
kuchayishi, 
antikoagulyant effektni 
kuchayishi
NYAQVlarni 
ishlatishdan iloji boricha 
qochish, yoki qattiq 
nazorat ostida qabul 
qilish 
Aspirin,
 
boshqa preparatlar 
Oqsillar bilan 
bog‘idan ajratish, 
antikoagulyant effektni 
kuchayishi 
NYAQVlarni 
ishlatishdan iloji boricha 
qochish, yoki qattiq 
nazorat ostida qabul 
qilish 
Peroral 
gipoglikemik vositalar 
(sulfonilmochevina 
Fenilbutazon
 
Oksifenbutazon 
Jigarda metabolizmni 
tormozlanishi 
gipoglikemik effektni 
NYAQVlarni 
ishlatishdan iloji boricha 
qochish, yoki qondagi 

---

41 
unumlari) 
kuchayishi 
qand miqdorini nazorat 
qilish 
Aspirin,
 
boshqa preparatlar 
Oqsillar bilan 
bog‘idan ajratish, 
gipoglikemik effektni 
kuchayishi 
Digoksin 
Barchasi 
Buyrak faoliyati 
buzilgan odamlarda 
Digoksin ekskretsiyasini 
tormozlanishi va 
zaxarlilik xususiyatlarini 
namoyon bo‘lishi. 
NYAQVlarni 
ishlatmaslik, kreatinin 
klirensi va qondagi 
digoksin miqdorini 
nazorat qilish
Antibiotikilar– 
aminoglikozidlar 
Barchasi
Buyrak
ekskretsiyasini 
tormozlanishi va qondagi 
miqdorini ortishi 
Qondagi 
aminoglikozidlar 
miqdorini nazorat qilish 
Metotreksat
Barchasi
Metotreksat buyrak
ekskretsiyasini 
tormozlanishi va qondagi 
miqdorini ortishi, 
zaxarlilik xususiyatlarini 
namoyon bo‘lishi 
Birga ishlatish 
mumkin emas. 
Litiy preparatlari 
Barchasi 
Buyrak
ekskretsiyasini 
tormozlanishi va qondagi 
miqdorini ortishi, 
zaxarlilik xususiyatlarini 
namoyon bo‘lishi 
Qondagi litiy 
miqdorini qattiq nazorat 
qilish. 
Fenitoin 
Fenilbutazon
 
Oksifenbutazon 
Metabolizmni 
tormozlanishi va qondagi 
miqdorini ortishi, 
zaxarlilik xususiyatlarini 
namoyon bo‘lishi 
Qondagi litiy 
miqdorini qattiq nazorat 
qilish. 
Farmakodinamik ta’sirlashuv
Antigipertenziv 
preparatlar 
Beta-blokatorlar 
Diuretiklar 
APF ingibitorlari 
Ko‘proq – 
indometatsin
, 
fenilbutazon
 
Kamroq- 
sulindak
 
Buyraklarda 
prostoglandinlar sintezi 
tormozlanishi xisobiga 
gipotenziv ta’sirini 
sustlashuvi
Iloji boricha 
NYAQVlardan qochish, 
agar zarur bo‘lsa sulindak 
ishlatish. ABni naorat 
qilish. Antterapiyani 
kuchaytirish talab etiladi.

---

42 
Diuretiklar 
Ko‘proq – 
indometatsin
, 
fenilbutazon
 
Kamroq- 
sulindak
 
Diuretik va
natriyuretik ta’sirni
sustlashuvi, yurak 
etishmovchiligida bemor 
axvolini yomonlashuvi
YUEda NYAQVlarni 
ishlatmaslik. 
Bilvosita 
antikoagulyantlar 
Barchasi 
OISdan qon ketish 
xavfini ortishi. 
NYAQVlarni
ishlatmaslik
Ko‘p xavf tug‘diradigan kombinatsiyalar 
Diuretiklar 
Barchasi–
(kamroq
sulindak
) 
Buyrak 
etishmovchiligi xavfini 
ortishi 
Mumkin emas 
Triamteren 
Indometatsin
 
Buyrak 
etishmovchiligi xavfini 
ortishi 
Mumkin emas 
Kaliy saqlovchi
preparatlar
Barchasi 
Giperkaliemiya xavfi 
yuqori 
Mumkin emas. 
Bunga qarama-qarshi xolda boshqa dorilar NYAQVlarni samarasini kamaytirishi mumkin:
 
-alyuminiy saqlovchi antatsidlar (almagel, maaoloks va b.), gipoxolesterinemik vositalar 
(xolestiramin) 
OISda nosteroidlarni so‘rilishini susaytiradi. SHu sababli antatsidlar berilganda 
nosteroidlar dozasini oshirish talab etiladi, xolestiramin va nosteroidlarni qabul qilish oralig‘i esa 4 
soatdan kam bo‘lmasligi kerak; 
– 
natriy bikarbonat 
OISda 
NYAQVlar 
so‘rilishini kuchaytiradi.
– 
glyukokortikoidlar va boshqa yallig‘lanishga qarshi vositalar 
(oltin preparatlari, aminoxinolinlar) 
nosteroidlarni 
yallig‘lanishga 
qarshi 
ta’sirini 
kuchaytiradi. 
– 
analgetik va sedativ vositalar 
NYAQVlarni analgetik ta’sirini oshiradi.
Demak, nosteroid vositalarni bemorning axvoliga, undagi patologik xolatning kechimiga qarab 
tayinlash, o‘rinli ishlatish, ular tufayli kelib chiqayotgan nojo‘ya xolatlarni oldini olish provizorlar 
oldida turgan muxim masala. CHunki bu gurux preparatlarni axolii o‘rtasida bilib-bilmay ishlatish 
xolatlari ko‘p uchrab turadi. Bular orasida