3 – мавзу: Ўзбек давлатчилигининг шаклланиши ва дастлабки тараққиёт босқичлари р е ж а

АВЕСТО – ЎРТА ОСИЁ ТАРИХИГА ОИД ЭНГ ҚАДИМИЙ 
МАНБА 

---

“Авесто”
Қадимги форс 
ёзувлари
Юнон тарихчилари
Моуру
Марғуш 
Марғиёна
Сўғда
Сўғуда
Суғдиёна
Бахди 
Бақтриш
Бақтриёна
Хваризам 
Хваразмиш
Хорасмия
-
Партава
Парфиёна
Тур, дану
Шак, сак
Саклар, массагетлар

---

Жиноят турлари
Шахсга қарши
Оилага қарши
Мулкий
Инсонни ўлдириш, 
одамни калтаклаб, 
унга жароҳат етказиш
Ўғирлик, олинган 
қарзни ўзлаштириш
Ўғил томонидан отага 
қўл кўтариш, оила 
аъзоларига шикаст 
етказиш
жазо
Ўлимга муносиб қатл 
қилинган, бирокни 
калтаклаб, уни ҳушидан 
кетказиш, қонини оқизиш 
суягини синдириш маълум 
миқдорда қамчин билан 
жазоланган
Эр ва хотин, ота ва 
ўғил ўртасидаги 
ахдномани, “сўз 
қасами”ни бузган 
одам маълум 
миқдорда қамчин 
билан саваланган
Жиноят 
такрорланган 
ҳолда, унинг ҳар 
бир такрори 
ҳисобига яна 20 та 
қамчин хазоси 
қўшилган

---

Бошқарув тартиби
“Авесто” тушунчалари
Уй-қўрғон 
жамоаси
Қишлоқ
жамоаси
Туман-бир 
неча
Қишлоқ 
жамоалари
Вилоят (бир
Неча туман)
Мамлакат
Уй эгаси
Қишлоқ 
оқсоқоли
Оқсақоллар 
кегаши
Вилоят ҳокими
Мамлакат 
ҳокими
“Нманопати”
“Виспати”
“Ҳанжамана”
“Даҳъюпати”
“Қави”

---

12 000 ҳўкиз терисига 
зарҳал ҳарфлар билан 
битилган
Иқтисодий, сиёсий 
билимлар манбаи. 
География, фалакиёт,
фалсафа, биология, 
экология, тиббиёт ва бошқа 
билимлар манбаи
Ташреҳ (анатомия), мижоз 
(физиология), касалликлар 
ва уларнинг олдини олиш, 
даьво усуллари манбаи
Баданнинг қуввати 1.Жон
2.Виждон, 3.Равон (тан), 
4.Идрок 5. Азалий 
(қадимий) руҳдан ташкил 
топган
Гигиена, қатрон усули, 
микробларни оташ, 
иссиқлик ва совуқлик йўли 
билан йўқотиш
Кимёвий усул: кул, сирка, 
шароб, турли гиёхлар 
воситасида микробларга 
қарши курашиш усули
Илон заҳар сочаётган идиш 
илк бор шу китобда 
тасвирланган
Операциядан олдин 
беморлар нашага шароб 
аралашириб
хушсизлантирилган
Ов итини ўлдирган киши 
1000 тадан эчкемар, сув 
қўнғизи, пашша ўлдириши 
лозим саналган
Уйланиб яхши насл 
қолдирмаганлар 
занжирланган, 
тамғаланган, қопга солиб 
жазоланган. Кўп болали 
оналар давлат 
муҳофазасига олинган
Зардуштийлик 
динининг 
муқаддас 
китоби 
“Авесто”-
билимлар 
манбаи