6-laboratoriya ishi: tarmoqni sozlash. Tizimni boshqarish. Nazariy qism operatsion tizim quyidagilarni boshqaradi

Linux – tarmoq operatsion tizimi sifatida 
Kompyuter tarmoqlarida ishlay olish qobiliyatiga ega operatsion tizim.
Vazifalari:
• 
Tarmoq resurslarini taqsimlaydi;
• 
Tarmoq resurslarini boshqaradi;
• 
Tizim ma'muri taqsimlanadigan resurslarni aniqlaydi; 
• 
Parollarni belgilaydi; 
• 
Har bir foydalanuvchiga kira olish huquqini beradi;
• 
Har bir guruhlarga kira olish huquqini beradi. 
Linux operatsion tizimida fayllarga beriladigan ruxsatlar (read, write, 
execute): chmod buyrug'i 
Fayllarga beriladigan ruxsatlar nima uchun kerak? 
Linux operatsion 
tizimi, ko'p foydalanuvchili tizim hisoblanadi. Har bir foydalanuvchining o'ziga 
tegishli bo'lgan fayl va papkalari bo'ladi. Bu fayl va papkalarni, boshqa 
foydalanuvchilar o'qimasligi yoki o'zgartirmasligi katta ahamiyatga egadir. 
Shuning uchun linux operatsion tizimida fayl va papkalarga alohida ruxsatlar 
ishlab chiqilgan. 
Linux operatsion tizimida, faylga nisbatan, foydalanuvchilar 3 guruhga 
bo'linadi. 
1.Owner 
Har bir fayl ma'lum bir foydalanuvchi tomonidan yaratiladi va u 
foydalanuvchi shu faylning haqiqiy egasi hisoblanadi, ya'ni “owner”. 
2.Group 
Foydalanuvchilar albatta ma'lum bir guruh a'zosi hisoblanishadi (group).
3.Public 

---

Qolgan barcha foydalanuvchilar «public» hisoblanadi. 
Linux operatsion tizimidagi har bir faylga nisbatan, 3 hil amal bajarish 
mumkin. Bu amallar ma'lum bir sonlar bilan belgilangan. 
4 = Read = r
o'qish
2 = Write = w
yozish 
1 = Execute = x
ishga tushirish 
 
ls –all 
- bu buyruq, asosiy katalogdagi barcha fayl va kataloglar ro'yxatini, ularga 
berilgan ruhsatlarini chiqarib beradi. 
13.2-rasm. Fayl va kataloglar ro’yhati. 
Birinchi simvol fayl tipini bildiradi