Issn: 2181-1601 Uzbekistan

ǀ
ISSUE 2 
ǀ
2022 
ISSN: 2181-1601
Uzbekistan
 
www.scientificprogress.uz
 
Page 870
G‘arbiy Malayziyada 4,6 million aholi malaylar (shu bilan birga Indoneziyadan 
kirib kelganlar), 3,3 million aholi xitoylar, 1 million aholi Hindistondan kirib
kelganlar, asosan, tamillarni tashkil etadi. 
Malaylarning asosiy qismi G‘arbiy Malayziyada, asosan, shimoliy- g‘arbiy va
sharqiy qismida, xitoy va hindiylarning ko‘pgina qismi g‘arbiy sohillar va
katta shaharlarda yashaydi. Sharqiy Malayziyaning tub aholisi dayaklar bo‘lib, 930 
millionni tashkil etadi. Indoneziyadan kirib kelganlar 240 million, xitoylar 470 
millionni tashkil etadi. 
Davlat tili – malay tili, e’tiqodi – islom dini. 
Xalq ta’limi tuzilishi: 6 yillik boshlang‘ich maktab (6 yoshdan 12 yoshgacha),
3 yillik o‘rta va 2 yillik yuqori o‘rta ta’lim maktablari – akademik (gumanitar, 
tabiiy va texnika) hamda kasbiy maktablarga bo‘linadi. Xohlovchilar o‘rta
maktabning gumanitar va tabiiy bo‘limning 6-sinf o‘quvchilari 2 yillik tayyorlov
kursidan keyin universitetlarga borishi mumkin. Maxsus tayyorgarlik boshlang‘ich
va o‘rta maktabdagi bilimlar asosida kasb-hunar maktablari, o‘rta texnika kollejlari
va yuqori tipdagi texnika kollejlarida amalga oshiriladi. Boshlang‘ich ta’lim 
o‘qituvchilari 2 yillik pedagogika markazlari va 2 yillik yuqori pedagogika kollejlari, 
shuningdek, universitetlarda tayyorlanadi. 1959 yilda tashkil topgan Malayi 
Universiteti, 1970 yilda tashkil topgan Kuala-Lumpurdagi Xalqaro Universitet, 1969
yilda tashkil topgan Pinange universitetida oliy ma’lumot beriladi. 
1971 yilda Kuala-Lumpurda Xalqaro kutubxona ochilgan, 1963 yilda tashkil 
topgan Xalqaro Muzeyda turli arxeologiya, etnografiya va zoologiya kolleksiyalari 
mavjud. 
1925 yilda Kuala-Lumpurda tashkil etilgan tabiiy kauchuk bilan shug‘ullanuvchi
Tajriba Instituti keng ko‘lamli laboratoriya va plantatsiyalarga ega. Bu erda 
agrotexnikaning turli usullari yordamida tabiiy kauchuk ushlab chiqariladi. 
1939 yilda Kepongda tashkil etilgan o‘rmonchilik markazi, 1957 yilda Batu-
Berendanda tashkil etilgan tropik baliqchilik markazlari mavjud. 1900 yilda tashkil 
topgan Tibbiy Institutda esa Janubiy-sharqiy Osiyodagi eng katta institutdir. Bu erda 
baktereologiya, virusologiya, etnomologiya, tsitologiya, gemotologiya, bioximiya
laboratoriyalari mavjud bo’lib, vaksina, davolovchi zardob va boshqalar ishlab 
chiqariladi. 1970 yilda tashkil topgan Xalqaro ilmiy-sanoat tajriba instituti butun sanoat 
va mamlakatning tabiiy boyliklari bilan shug’ullanadi. Malay tili va adabiyoti
hamda umumiy tamil tili Agentligi Malayziya tarixining gumanitar bilimlari haqida 
izlanishlar olib boradi. 
MUHOKAMA 
Yuqorida ko‘rsatib o‘tilgan va quyida keltiriladigan ma’lumotlar asosida biz 
mamlakatimizning Malayziyadan o‘rgana oladigan va imkoniyatimiz cheklanadigan 
tomonlarini tahlil qilib ko’raylik. 

---

SCIENTIFIC PROGRESS
VOLUME 3