ЎҚув-услубий мажмуа

 
Оператив жарроҳлик 
Йирингли мастит ва ретромаммар флегмоналарда кесишлар. Сут бези 
раки ва хавфсиз ўсмаларида операциялар. Плевра пункцияси. Перикард 
пункцияси. 
Қовурға резекцияси билан бажариладиган торакотомия. Кўкрак қафасига 
ўтувчи жароҳатларда оператив аралашувлар. Плевра эмпиемасини оператив 
даволаш. Ўпкаларга очиб кириш. Ўпкада операциялар тамойиллари: 
пневмонэктомия, 
лобэктомия, 
сегментэктомия. 
Ўпка 
абсцессларида 
операциялар. Юракка оператив очиб кириш. Аъзодан ташқари нерв 
чигалларини блокада қилиш. Юрак бўшлиқларини зондлаш ва экстракорпорал 
қон айланиши ҳақида тушунча. Юрак ва йирик томирлар туғма ва орттирилган 
нуқсонларида операциялар. Коронар қон оқими бузилганда ва юрак жароҳатида 
операциялар. Перикардитларда операциялар. 

---

Қизилўнгачнинг кўкрак бўлимига очиб киришлар. Қизилўнгач ракида 
замонавий операциялар ҳақида тушунча. Қизилўнгачнинг трансплеврал 
резекцияси, сунъий қизилўнгач. Қизилўнгачни ингичка, йўғон ичаклар билан 
пластика қилиш. Болаларда қизилўнгач стенозлари, атрезиялари ва трахея-
қизилўнгач оқмаларида операциялар. 
 
ҚОРИН 
Топографик анатомия 
Ташқи мўлжаллар. Чегаралари. Қорин шаклининг индивидуал ва ёшга 
боғлиқ тафовутлари. 
Қорин бўшлиғи, унинг деворлари. Қоринпарда бўшлиғи. Қоринпарда 
орти бўшлиғи. 
Қориннинг олд-ён девори. Шартли соҳаларга бўлиниши. Қорин 
девори тузилишидаги индивидуал ва ёшга боғлиқ тафовутлар. Катталарда 
қорин бўшлиғи аъзолари: ошқозон, ўн икки бармоқ ичак, жигар, ўт пуфаги, 
талоқ, ошқозон ости бези, ингичка ва йўғон ичаклар, чувалчангсимон 
ўсимтанинг қорин олд-ён деворидаги акс-тасвири. Қориннинг олд-ён 
деворининг медиал ва латерал бўлимларидаги структураси. Заиф жойлари. 
Қорин оқ чизиғи ва киндик ҳалқасининг тузилиши. Қорин ташқи қийшиқ 
мускули апоневрозидаги ёриқлар. Қорин ички қийшиқ мускулидаги “мускулсиз 
жойлар”. Спигелий чизиғи. Эркаклар ва аёлларда чов канали. Чов оралиғи. 
Қорин ички фасцияси. Қоринпарда олди клетчаткаси ва унинг қорин олд-ён 
девори чурраларининг шаклланишидаги аҳамияти. Қийшиқ, тўғри, сирпанувчи 
ва туғма чов чурраларининг жарроҳлик анатомияси. Қорин бўшлиғининг ички 
чурралари. Киндик ва чов каналларининг болалардаги хусусиятлари. Чурра 
жарроҳлик анатомияси нуқтаи-назаридан ёрғоқнинг топографияси. Қориннинг 
олд девори ички юзасининг топографияси Сон чурралари. Қорин девори туғма 
нуқсонлари: киндик тизимчаси чурралари, киндик (сийдик, сариқлиқ) 
оқмаларининг жарроҳлик анатомияси.
Қоринпарда бўшлиғи. Қоринпарданинг йўли, унинг аъзоларга 
муносабати. Қорин олд девори орқа юзасидаги қоринпарда бурмалари ва 
уларнинг чов каналига муносабати. Қорин бўшлиғининг қаватларга шартли 
бўлиниши. 
Юқори қават. Қоринпарданинг бурмалари, бойламлари ва халталари. 
Чарви, жигар ва ошқозон олди халтасидаги аъзоларга муносабати. Чарви 
тешиги. 
Қорин бўшлиғи юқори қавати аъзолари топографияси. Қизилўнгачнинг 
қорин бўлими. Қоринпардага муносабати. Синтопияси. Қон билан 
таъминланиши ва иннервацияси. 
Ошқозон, қоринпардага муносабати, бўлимларининг синтопияси. 
Ошқозоннинг юза ва чуқур бойламлари. Қон билан таъминланиши, 
иннервацияси, вена қони ва лимфа оқиши. Адашган нервларнинг кардия 
соҳасидаги топографик анатомияси ва уларнинг ошқозон ва ўн икки бармоқ 
ичак ва ингичка ичакдаги тарқалиш зонаси. 
Ўн икки бармоқ ичак, Унинг бўлимлари, қоринпардага муносабати ва 
синтопияси. Умумий ўт йўли ва ошқозон ости бези йўлининг қуйилиш жойи. 
Қон билан таъминланиши, иннервацияси, вена қони ва лимфа оқиши. 

---

Жигар. Қоринпардага муносабати. Жигарнинг бўлаклари ва бойламлари. 
Синтопияси. Жигар сегментлари ҳақида тушунча. Жигар-ўн икки бармоқ 
бойлами ва унда жойлашган тузилмаларнинг ўзаро муносабати. Дарвоза венаси, 
унинг аъзоларга муносабати. Дарвоза қон айланиши хусусиятлари: дарвоза 
венаси системаси, портокавал анастомозлар. Жигарнинг қон билан 
таъминланиши, иннервацияси, вена қони ва лимфа оқиши. Ўт пуфаги. 
Қоринпардага муносабати. Ўт йўллари – пуфак ва умумий ўт йўлининг ва 
пуфак артериясининг топографияси. 
Талоқ. Қоринпардага муносабати. Бойламлари. Синтопияси. Қон билан 
таъминланиши, иннервацияси, вена қони ва лимфа оқиши. 
Ошқозон ости бези. Қоринпардага, аортага, пастки кавак вена ва дарвоза 
венасига, қорин пояси ва юқори тутқич артеияси ва унинг шохларига, 
кўндаланг чамбар ичак тутқичига муносабати. Ошқозон ости бези йўллари. Қон 
билан таъминланиши, иннервацияси, вена қони ва лимфа оқиши. 
Қорин бўшлиғининг пастки қавати. Синуслар ва каналлари. 
Уларнинг қорин бўшлиғи юқори қавати ва кичик тос бўшлиғи билан алоқаси. 
Ингичка ичак. Қоринпардага муносабати. Унинг бўлимлари синтопияси. 
Ўн икки бармоқ ичакнинг оч ичакка ўтиш жойидаги қоринпарда чўнтаклари. 
Қон билан таъминланиши, иннервацияси, вена қони ва лимфа оқиши. Ингичка 
ичак тутқичининг топографияси.
Йўғон ичак. Бўлимлари, уларнинг қоринпардага муносабати. Илеоцекал 
бурчак. Қоринпарда чўнтаклари. Кўр ичак ва чувалчангсимон ўсимтанинг 
жойлашув 
вариантлари. 
Чувалчангсимон 
ўсимтанинг 
қоринпардага 
муносабати. Қон билан таъминланиши, иннервацияси, вена қони ва лимфа 
оқиши. Ингичка ичакни йўғон ичакдан фарқловчи анатомик белгилар. Ингичка 
ва йўғон ичакларнинг қон билан таъминланиш хусусиятлари.