O'zbekiston Respublikasi Oliy va o’rta-maxsus ta’lim Vazirligi Toshkent Davlat stomatologiya institute Buxoro filiali

O’tkir lеykozlarni diffеrеntsiatsiya
qilish uchun ko’mikni 
tеkshiriladi. O’tkir mieloblast leykozda promieloblastlar (mieloid 
elеmеntlar), o’tkir limfoblast leykozda limfoid qator hujayralar 
punktatda 
topiladi, 
holbuki 
o’tkir 
limfadеnozda 
limfatik, 
rеtikuloendotеliozda-rеtikuloendotеlial elеmеntlar topiladi. Ba’zan 
bunday vaqtda hammadan yosh hujayralar-gеmotsitoblastlar ko’riladi.
Bemorlar qonidagi o’zgarishlar 
(99 surat)
 
qonda asosan haddan 
ziyod (100x10
³
9/l, 200x10
³
9/l) leykotsitlar soni ortib ketadi, asosan blast 
hujayralar hisobiga. Blast hujayralar hammasi ham bir-biriga o’xshash 
bo’ladi, ularni ajratish uchun maxsus tsitoximik reaktsiya orqali 
aniqlanadi. Qaysi hujayralar soni ko’p bo’lsa shu nom bilan ataladi 
(o’tkir limfoblast, o’tkir mieloblast, o’tkir monoblast va h.k.). Bu 
hujayralarning yadro va tsitoplazmasida deffekt (nuqson) bo’ladi. 
Asosan 90-95 ba’zanda 99% gacha blast hujayralar bo’ladi. Ko’pchilik 
holatlarda bemorlar qonida yosh va yetuk hujayralar bo’lib, oraliq 

---

538 
shakllari bo’lmayda, buni leykemik o’pirilish deb ataladi. Eozinofillar, 
bazofillar bo’lmayda, anemiya, trombotsitopeniya kuzatiladi. Qonning 
ivish 
xususiyati 
buzilgan 
bo’ladi, 
EChT 
oshadi. 
Anemiya, 
trombotsitopeniyaning sababi leykopoez hujayralarning, eritropoez 
hujayralar o’rnini egallab olishidir. Suyak ko’migi punktatida 80-90% 
leykozli blast hujayralar aniqlanadi va qolgan qator hujayralar o’rnini 
ham egallab olgan bo’ladi (100 surat).

Kechishi
-bemorlar ahvoli ogir bo’lib, zo’rayib, og’irlashib boruvchi 
kasallikdir. Bemorlar asosan birinchi kunlari yoki 1,5- 2 oylarda, vaqtida 
juda yaxshi davolansa 1-2 hatto 5 yilgacha yashashi mumkin.
Davosi
o’tkir lеykozlar oqibati yomon, davo faqat vaqtincha naf 
bеradi (gidrokortizon, prednizolon, antibiotiklar, eritrotsitar va 
lеykotsitar massalar quyish). Tsitostatiklar (merkaptopurin, vinkristin, 
metotrekcat va b.q), gemorragik asoratlar oldini olish uchun (vikasol, 
kaltsiy xlorid, aminokapron kislota, ditsinon). Hozirgi kunlarda suyak 
ko’migi transplantatsiyasi yo’lga qo’yish nazarda tutilmoqda. Davolash 
asosan mutaxasislashgan gematologiya bo’limlarida amalga oshiriladi. 

---

539 
99 surat