Gulyamov saidahror saidahmedovich raqamli iqtisodiyotda blokcheyn texnologiyalari

Ijtimoiylashtirish
– 
bu individualizmning aksi bo‘lib, uning asosida inson 
shaxslararo o‘zaro aloqalarni mustahkamlaydi va u jamiyat kishisiga aylanadi. 
Inson maqsadi jamiyatning institusionallashgan tartib va qadriyatlari asosida 
shakllanadi va u mutlaq mustaqil subyekt tarzida ko‘rilishi mumkin bo‘lmay 
qoladi. Insonlar bir ijtimoiy muhitda yashaydi va rivojlanadi, ular tashkil topgan 
jamiyat institutlarining mahsuloti hisoblanadi, shuning uchun ham umumiy 
institusional asosga ega bo‘ladilar. Boshqa tomondan, ijtimoiy muhit bir jinsli 
bo‘lmaydi, bu esa turli xil insonlar maqsadlarining yo‘nalishlari turlicha ekanligi 
bilan tushuntiriladi
. 
Ijtimoiy tanlov 
– 
bu shaxsiy fikrlarni, boshqacha qilib aytganda,
ovoz 
berishni
namoyish qilish va hisobga olish jarayonidir. 
Ijtimoiy o‘zaro ta’sir 
– 
ikki individning o‘zaro jamoa bo‘lib bajargan 
ishi bo‘lib, buning natijasida har birining farovonligi o‘zgaradi. Ijtimoiy o‘zaro 
harakat tovarli va shaxslararolarga bo‘linadi. Tovarlararo o‘zaro harakatlar 
shaxssizlik xususiyatiga ega. 
Insoniy kapital 
– 
kishi va jamiyatning turli-tuman ehtiyojlarini 
qondirishda foydalaniladigan bilim, mahorat va tajribalar yig‘indisi. Ta’lim, 
sog‘liqni saqlash va boshqainvestitsiyalar kattaligi bilan o‘lchanadi. Bu atama 

---

379 
amerikalik iqtisodchi G. Bekker (1930-2014 yillar) tomonidan kiritilgan va 
ushbu nazariya uchun u 1992-yilda Nobel mukofotini olgan. 
Institusional xulq 
– 
inson tomonidan o‘zlashtirilgan jamiyat me’yorlari 
bilan belgilanadigan axloqiy qoidalardir. Etika (axloq-odob)ga oid jamiyat 
me’yorlari ustunlik qiluvchi institusionallashtirish darajasi qanchalik yuqori 
bo‘lsa, insonning aniq tanlash ishidagi maqsadi jamiyat maqsadi bilan 
shunchalik ko‘pmos keladi.