Annotatsiya ushbu ma’ruza matnda, mavzular haqida tushuncha, ularning tasnifi, dori preparatlarining yangi avlodlari, tibbiyot amaliyotida eng ko’p qo’llaniladigan xillari haqida axborot berilgan. Ma’ruzalar matnining

 
Suv-tuz almashinuviga ta’sir qiladigan vositalar.
Siydik haydovchilar (salureliklar: dixlotiazid; furosemid va boshq.). Odatda, 
gipertoniya kasalligining hamma shakllarida tayinlanadi. Ular ta’sir ostida aylanib 
yuradigan qon hajmi natriy ionlari va suvning chiqarilishi hisobiga kamayadi, tomir 
devorlarining periferik qarshiligi pasayadi, tomir dcvoridagi natriy miqdori kamayadi, 
tomirlarni toraytiradigan impulslarga sezuvchanligi pasayadi, shuningdek yurak ishi 
sustashadi (ya’ni yurak bo‘shliqlaridan qon chiqarib tashlanishi kamayadi). Saluretiklar 
boshqa gipotenziv vositalar ta’sirini kuchaytiradi, toksinligi kam. 
Boshqa gipotenziv vositalar bilan birgalikda qo‘llaniladi. Gipotenziv vositalarni 
kombinatsiya qilib qo‘llanish bemorJarning ahvolini yaxshilaydi va gipertoniya 
kasalligining og‘ir asoratlari rivojlanishining oldini oladi. 
Retseptlarga misоllar. 
Rp.: Reserpini 0,00025 
D.t.d. N. 20 in tab 
S. 1 tabletkadan kuniga 2 marta. 
Rp : Oetadini 0,025
D.t.d. N. 50 in tab.
S. 1 tabletkadan kuniga 1 marta. 
Rp.: Clophelini 0,000075 
D.t.d. N. 50 in tab. 
S. I tabletkadan kuniga 2-4 marta.
Rp.: Sol. Papaverini hydrochloridi 2 % -2 ml 
D.t.d. N. 10 in ampuil. 
S. 2 ml dan mushaklar orasiga 
Toj tomirlar yetishmovchiligida qo‘llaniladigan vositalarga ishemiya kasalligiga 
davo qilishda foydalaniiadigan dori moddalari kiradi. Yurakning ishemik kasalligi 
(ishemiya - qonsizlanish) toj tomirlar spazmi natijasida rivojlanadi, bunga emotsional 
tanglik, ateroskleroz, tromboz, emboliya sabab bo‘ladi. Uning o‘tkir shakllari - 
stenokardiya va miokard infarkti - miokardning qon bilan yetarlicha ta’minlanmasligi va 
yurak mushagiga kislorod yetkazib berilishining pasayishi natijasida rivojlanadi. 
Stenokardiyaga davo qilish asosida kollateral qon aylanishini ‘ yaxshilaydigan, toj 
tomirlarni kengaytiradigan vositalarni va yurakning I kislorodga chtiyojini 
kamaytiradigan vositalarni qo‘llash tashkil etadi. I Bu gruppaning dori vositalari quyidagi 
maqsadlarda qo‘llaniladi: 1) stenokariya xurujlarini to‘xtatish uchun (nitroglitserin, 

---

validol) va 2) bu xurujlarning oldini olish uchun (sustak, papaverin, no-shpa, ierinit, 
karbokromen, anaprilin va b.).