Ўқув йили қабулидаги Тошкент давлат техника университети магистратура мутахассисликлари руйхати

 
ТРАКТОРЛАР ВА ҚИШЛОҚ ХЎЖАЛИК МАШИНАЛАРИ КОНСТРУКЦИЯСИ 
фани бўйича: 
Мамлакатимиз ва хориж тракторсозлик саноатининг моҳияти ва ривожланиш 
босқичлари. Тракторларнинг энергия ва куч қурилмалари. Тракторларнинг умумий 
конструкцияси. Асосий агрегатлари ва механизмлари. Тракторларнинг таснифланиши. 
Двигателлар ва асосий механизмлар, тизимлар таснифи. Тракторларда қўлланиладиган 
двигателлар вазифаси ва таснифи. Бензинли ва дизель двигателларининг умумий конс-
трукцияси, двигател цилиндрларида даврий қайтариладиган жараѐнлар. Двигателнинг 
асосий механизм ва тизимлари. 4 ва 2 тактли двигателлар ишлаш цикли. Қувват, буровчи 
момент ва ИЁД тежамкорлиги. Ёнилғи аралашмасини тайѐрлаш ва аланга олиш усуллари. 
Индикаторли ва самарали қувват. Двигатель қувватига таъсир этувчи асосий омиллар. 
Ҳаракатланишга қаршилик кўрсатувчи кучлар ва тезлик бўйича умумий маълумотлар. 
Кривошип-шатунли механизм (КШМ) тузилиши ва ишлаши. Кривошип-шатун механизми 
вазифаси, турлари ва уларнинг кинематик схемалари. Қаторли двигателларнинг КШМ 
конструкцияси, ўзаро боғланиши ва уларни таҳлили. Цилиндр-поршен гурухи детал-
ларининг ишлаш шароитлари. Цилиндр, поршен, поршен бармоғининг конструктив қиѐ-

---

72 
сий таҳлили. Цилиндрлар блоки, гилзалар, блок каллаги, халқалар, тирсакли вал, махавик, 
шатун, вкладишлар, тирсакли вал посонгилари, уларда қўлланиладиган материаллар, 
комплектлашдаги техник шароитлар ҳақида маълумотлар. КШМнинг асосий 
камчиликлари ва унинг техник ҳолатини двигателнинг кўрсаткичларига таъсири. КШМ 
деталларининг тараққиѐтидаги асосий йўналишлар. Газ тақсимлаш механизми (ГТМ)нинг 
тузилиши ва ишлаши. Газ тақсимлаш механизми вазифаси, турлари ва таснифи. ГТМ 
конструкцияси ва деталларнинг ўзаро боғлиқлиги, уларнинг қиѐсий таҳлили. Газ 
тақсимлаш даврлари ва уларнинг диаграммалари. Клапанларни ҳаракатлантирувчи 
деталлар. Тақсимлаш валлари, уларнинг юритмалари, подшипниклари, пружинлар, 
турткичлар, коромислолар солиштирма конструктив таҳлили. Клапан ва коромисло 
орасидаги тирқишни ростлаш йўллари. Тупроққа ишлов бериш машиналари ва 
ускуналари. Тупроққа ишлов бериш усуллари, технологиялари ва машиналари. Тупроққа 
ишлов бериш усуллари ва технологиялари, бунда қўлланиладиган машина ва қуроллар 
таснифи.