«O’zbеknеftgaz» Milliy Xolding Kompaniyasi

5.1.1. Regional taqqoslash 
 
Regional taqqoslash region yoki sedimentatsiya (cho’kish) havzasida kesimni 
stratigrafik nuqtai nazardan ajratish, xarakterli litologik-stratigrafik majmualarning 
qatlamlanish izchilligini, qatlarning yotishida tanaffuslar va nomuvofiqliklar 
borligini aniqlash maqsadida bajariladi. Bunda paleontologik ma’lumotlar asosida 
solishtirilayotgan yotqiziqlarning biostratigrafik nuqtai nazardan o’xshashligini 
aniqlash muhim hisoblanadi. 
Regional taqqoslashdan olingan natijalardan qidiruv ishlarida unumli 
foydalaniladi va ular umumiy taqqoslash uchun asos bo’lib xizmat qiladi. 
 
5.1.2. Umumiy taqqoslash 
 
Burg’ quduqlarining kesimi va umuman kon bo’yicha tog’ jinslarining 
tarkibining, tuzilishining va boshqa xususiyatlarining o’zgarishini o’rganish 
maqsadida quduq kesimlari taqqoslanadi. Umumiy taqqoslashda konda qazilgan 
burg’ quduqlari kesimlarida tayanch qatlamlar (va gorizontlar) ajratiladi, ularning 
yotish chuqurligi aniqlanadi, bir xil nomdagi qatlamlar ajratilib, turli yo’nalishlarda 
ularning qalinligi, litologik tarkibining o’zgarishi va fatsial o’zgaruvchanligi 
belgilanadi, shuningdek, qatlamlarning geologik tuzilishining maydon bo’ylab 
o’zgarishi o’rganiladi. Bunda quduq kesimlari bir yoki bir necha gorizontlar (yoki 
belgili qatlamlar) bo’yicha solishtiriladi. 
Belgili qatlamning qalinligi maydon bo’ylab bir xilda saqlangan bo’lishi 
mumkin. Kesimlarni ishonchli taqqoslash tadqiq qilinayotgan kesimlarda aniqlangan 
belgili gorizontlarning ko’pligiga bog’liq.
Umumiy taqqoslashni stratigrafik, elektrik yoki radioaktiv belgili gorizontlar, 
belgili qatlamlar va kuzatuv ma’lumotlari majmui (shlam va mikrofaunani o’rganish, 
mexanik karotaj va sh.k.) bo’yicha ham bajarish mumkin. Kon sharoitida umumiy 
taqqoslash 1:500 yoki 1:200 masshtabda o’tkazilgan standart elektr karotaj 
diagrammalaridan foydalanib bajariladi. Dastavval karotaj diagrammasiga boshqa 
tadqiqotlardan olingan ma’lumotlar tushiriladi. Quduq kesimlari uning og’zidan to 
tubigacha solishtiriladi, bunda bir xil stratigrafik svitalar va litologik pachkalar 
maydon bo’ylab kuzatib boriladi. Natijada kon bo’yicha quduq kesimining geologik 
tuzilishi, unda uzilmali buzilishlarning va yuvilish yuzasining bor yoki yo’qligi, 

---

62 
ayrim stratigrafik gorizont va litologik pachkalarning tuzilishi va qalinligining 
o’zgarishi to’g’risida tasavvur hosil qilish mumkin bo’ladi. 
5.1-rasmda Volga-Ural neft-gazli provintsiyasidagi Shkapov neft koni 
kesimining mahsuldor qismida qazilgan quduqlarning namunaviy karotaj 
diagrammalari taqqoslangani misol tariqasida keltirilgan. Diagrammada hamma 
quduqlarda yaxshi kuzatiladigan bir qator gorizontlar ajratilgan. Bunga kinov 
yotqiziqlari ostida joylashgan yupqa ohaktosh qatlami ham taalluqlidir. Jivet yarusi 
yotqiziqlari ustki qismidagi zohiriy qarshiliklar yuqori ko’rsatkichlarga ega. Uning 
ostidagi qalinligi 8-10 m bo’lgan «qora ohaktosh» deb atalmish ohaktosh qatlamining 
PS qiymatlari minimumga yaqin. Jivet yarusi yotqiziqlarining o’rta qismida 
yuqoridagi 
qatlamga 
monand 
ohaktoshlar 
mavjud 
bo’lib, qazilgan va 
taqqoslanayotgan hamma quduqlarda yaxshi kuzatiladi. Bu qatlamning PS egri 
chizig’i avvalgisidan ko’proq egilganligi bilan farqlanadi. YAna bir ohaktosh qatlami 
eyfel yarusi ustki qismida joylashgan.