Fiziologiyasi va gigiyenasi

Sinfdan va maktabdan tashqari ishlar gigiyenasi. 
Sinfdan 
tashqari ishlarga jism oniy tarbiya va sport seksiyalarida, fan va ha- 
vaskorlik to'garaklariga qatnashish kiradi, har bir o'quvchi faqat 
bitta to'garakka qatnashishi mumkin. A gar o'quvchi o 'z xohishi
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

bilan ikkita to'garakka qatnashmoqchi bo'lsa, bittasi, albatta. sport 
yoki havaskorlik to'garagi bo'lishi kerak. aks holda u charchaydi 
va salomatligi zaiflashadi. To'garak m ashg'uloti uchun o'quvchi 
haftada 2 -4 soat vaqt sarflashi mumkin. Har bir m ashg'ulot vaqti 
50-60 daqiqadan oshmasligi kerak.
M aktabdan tashqari ishlarga ijodkorlar uyi. bolalar klublari, 
ekskursiva va turistik bazalar yoki texniklar. tabiatshunoslar stansi- 
yalari va bolalar teatrlariga qatnashish kabilar kiradi.
O 'quvchi faqat bitta jam oat ishini bajarishi mumkin. Jamoat ish- 
lari uchun 1-4- sinf o'quvchilari haftada 1-2 soat. 5 -8 - sinf o'quv- 
chilari 3 -4 soat, 9-11- sinf o'quvchilari 4 -5 soat sarflashi mumkin 
deb belgilangan.
0 ‘quvchilarning bo‘sh vaqtlarini tashkil qilish. 
B oshlang'ich 
sinf o'quvchilarining kun tartibida 1-1,5 soat. o 'rta va yuqori sinf- 
larda 1.5-2.5 soat bo'sh vaqt hisobga olinadi. Bu vaqt o'quvchi 
qiziqqan m ashg'uloti bilan shug'ullanishi (badiiv kitob. ro'znom a 
o'qish, televizor ko'rish, radio eshitish, rasm chizish, tikish, sport, 
havaskorlik va h. k.) mumkin.
0 ‘quvchining dam olish kunini tashkil qilish. 
Uxlash, ovqat­
lanish, ertalabki gim nastika va vuvinish vaqtlari kun tartibida 
qanday bo'lsa, shundayligicha qoladi. Faqat maktabda o 'qish va 
jam oat ishlari bilan shug'ullanish vaqti hisobiga o'quvchi ochiq 
havoda sayr qilishi kerak. Sharoitga qarab qayiqda, velosipedda, 
piyoda sayr qilib dam oiishi, cho'm ilishi. sport o'yinlari va uy ish­
lari bilan shug'ullanishi mumkin.
Lekin kun bo'yi yotib dam oiishi, bir necha soatlab televizor 
ko'rishi yoki, aksincha, bir necha soat o'ynab, haddan tashqari 
charchab qolm asligi kerak.