Fiziologiyasi va gigiyenasi


Organizm funksiyalarining koordinatsivasi



Download 8,61 Mb.
Pdf ko'rish
bet48/252
Sana29.04.2022
Hajmi8,61 Mb.
#594382
1   ...   44   45   46   47   48   49   50   51   ...   252
Bog'liq
Yosh fiziologiyasi va gigiyenasi (Z.Rajamurodov va b.)-857

3. 4. Organizm funksiyalarining koordinatsivasi
Koordinatsiya haqida tushuncha. 
Organizmdagi barcha a 'z o ­
lar va tizim larning faoliyati kelishilgan holda bajariladi. Tashqi va 
ichki muhit ta'sirotlariga organizm bir butun-yaxlit holda reaksiya 
qiladi. Organizmning turli tizimlari faoliyatining bir butun holda 
birlashishi (integratsiva) va muhitni turli sharoitlariga organizmni 
moslashishiga olib keluvchi o'zaro aloqasi. kelishishi (koordinatsi­
ya) markaziy asab tizimi faoliyati bilan bog'liq.
Um um iy oxirgi vo"! tamoyili. 
M arkaziy asab tizim ining koor- 
dinatsiyalovchi faoliyatining morfologik asosi bo'lib, umumiy 
oxirgi у о ' 1 hisoblanadi. Q o 'z g ’alishni markaziy asab tizim iga olib 
boruvchi markazga intiluvchi nerv tolalari (afferent), organizm ­
da efferent neyronlarga (markazdan qochuvchi) nisbatan qariyib 
5 martaga ko'pdir.
M arkazga intiluvchi tolalar bilan markazdan qochuvchi tolalar 
orasidagi bunday nisbatni Sherrington chizma ravishda katta qabul 
qiluvchi teshikcha va tor-chiquvchi teshikka ega bo'lgan voron- 
ka shaklida tushuntirib berdi. Katta qabul qiluvchi teshikdan nerv 
impulsari asab tizimi markaziga tushsa, qo'zg 'alish lar effektorga 
uncha k o'p bo'lm agan miqdorda yetib boradi. Bunday holatda bit­
ta markazga intiluvchi neyronga ega bo'lgan yo'lda turli retseptor 
zonalardan juda ko'plab impulslar uchraydi. «Umumiy oxirgi yo'l» 
uchun o 'zig a xos kurash yuzaga keladi. Markaziy asab tizim ida 
va uning o 'sh a pavtdagi funksional holati markazga kelgan katta 
miqdordagi nerv impulslaridan qavsisi oxirgi umumiy yo'Iga ega 
bo'lishini aniqlab beradi.
M arkaziy asab tizim idagi irradiatsiya va induksiya. 
U yoki 
bu retseptorni q o 'zg 'atish natijasida yuza keladigan q o 'zg 'alish im-
78
www.ziyouz.com kutubxonasi


pulslari markaziy asab tizimiga tushganidan keyin, uning qo'shni 
qismlariga tarqaladi. Markaziy asab tizim idagi qo'zg'alishning 
bunday tarqalishi 

Download 8,61 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   44   45   46   47   48   49   50   51   ...   252




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish