Улуғмуродов н. Х

ralayonlanishlarning
mavjudligi, va uchinchidan, chiqish va oraliq kattaliklarni 
saqlab turish aniqligiga, avtomatlashtirish vositalariga, ishining yuqoriligiga qo‟yiladigan yuqori 
talablar. 
Kirish va oraliq parametrlarining o‟zaro bog‟liqligi qozon agregati va bug‟ turbinasining o‟zaro 
ta‟sirlashishi jarayonida issiqlik va modda balansini saqlab turish zarurligi bilan aniqlanadi. 
Yondiriladigan yonilg‟i miqdori ishlab chiqarilayotgan bug‟ miqdoriga mos kelishi kerak, u esa o‟z 

---

216 
navbatida bug‟ trubinasi iste‟mol qilayotgan bug‟ sarfiga mos bo‟lishi kerak. Tejab yoqish uchun 
yonilg‟i sarfi va havo sarflari nisbatini doimiy saqlash, shuningdek, o‟txonada barqaror alangani 
ta‟minlash zarur. 
Issiqlik va modda balanslarining buzilishi qozon agregatining nominal rejimdan ancha 
chetlashishiga olib kelishi mumkin, bu esa avariya holatlarini, hatto qurilmaning buzilishlariga, xizmat 
ko‟rsatuvchi xodimlar sog‟ligiga xavf solishi ham mumkin. Qozon agregati va turbinani avariya 
rejimlaridan himoya qilish uchun yoki me‟yoridan ortib yoki kamayib ketgan parametrni yo‟l 
qo‟yilgan chegaraga keltirish, yoki yonish va bug‟ hosil qilish jarayonini to‟xtatish kerak. Bunday 
avariyaviy va avariya oldi rejimlariga, masalan, qozon barabanida bosimning ortishi, bug‟ning o‟ta 
to‟yinishida temperaturaning pasayishi va ko‟tarilishi kiradi. Ba‟zi sanoat korxonalarida keng 
tarqalgan DKVR yoki DKE turidagi kichik quvvatli barabanli qozonlarning avtomatlashtirish 
sistemasini qarab chiqamiz. Uning ishlash sxemasi 1 – rasmda keltirilgan.
Qozon barabanidagi suv sathi balandligini avtomatik rostlash ishi barabanga berilayotgan suv 
sarfini o‟zgartirish yo‟li bilan amalga oshiriladi. Suv sathi balandligi differiensial – transformator 
o‟zgartirgichli DM difmanometr 
146
bilan o‟lchanadi. R 25.1.2 turidagi rostlovchi asbob 
14v 
signalni 
qabul qiladi va truboprovoddagi suvni uzatish tutqichining MEOK turidagi ijrochi mexanizmi 
14g
ning 
elektr dvigatelini boshqarish magnitli yurgizib yuborgichini ulaydi hamda uzadi. Chiqish signalining 
qiymati rostlovchi asbobni sozlash parametrlari qiymatlariga va sath balandligining berilgan 
qiymatdan og‟ish kattaligiga bog‟liq. 
Barabandagi bug‟ bosimini avtomatik rostlash qozon agregatining issiqlik va moddiy balanslarini 
saqlab qo‟yish maqsadida yonilg‟ini odatda mazutni sarflashga ta‟sir qilish yo‟li bilan amalga 
oshiriladi. Bug‟ bosimi differensial – transformator uzatmali MED monometr 
66
bilan o‟lchanadi va 
rostlovchi asbob R 25.1.2 ning kirishiga uzatiladi. Rostlolvchi ta‟sir PI – rostlash qonuniga muvofiq 
mazutni gorelkalarga uzatish quvurida o‟rnatilgan L1EOK 
6g
elektr yuritmali darcha (zadvijka) 
yordamida kiritiladi.
O‟ta qizigan bug‟ning temperaturasini bug‟ isitkichning ikkinchi bosqichidan so‟ng avtomatik 
rostlash birinchi bosqichdan so‟ng purkalgan suv sarfiga ta‟sir ko‟rsatish yo‟li bilan amalga oshiriladi. 
Chiqish parametrini rostlash aniqliligiga qo‟yiladigan yuqori talablar, chuqur