Республикаси олий ва

11.4. Частотавий тавсифномалар 
Частотавий тавсифномалар автоматик тизимларини таҳлил қилишда кенг 
қўлланилмоқда ва алоҳида бўғин учун ҳам, бутун тизим учун ҳам олиниши 
мумкин. Амплитуда- частотавий, фаза-частотавий, амплитуда-фаза-частотавий 
тавсифномалар бор /6,12/. 
Агар чизиқли очиқ тизимнинг киришига гармоник ғалаён берилса (11.6-
расм), у ҳолда тизимнинг чиқишда ўша частотали, лекин ўзгармас ва фазаси 
бошқача гармоник сигнал оламиз. Киришга ўзгармас амплитуда ва турли часто-
тали ғалаёнловчи таъсир берилса, частотавий тавсифномалар ҳосил бўлади. 
Амплитуда – частотавий тавсифнома 
,
)
(
)
(
)
(
i
кир
i
чик
i
A
A
К




(11.26) 
бу ерда 
)
(
i
чик
A


ва 
i
i
кир
A




)
(
частотада чиқиш ва кириш амплитудалари. 
Фаза-частотавий тавсифнома 
),
(
)
(
)
(
i
кир
i
чик
i








(11.27) 
бунда ,
)
(
i
чик



ва 
i
i
кир





)
(
частотада чиқиш ва кириш таъсирларининг 
фазалари. 
Кириш таъсирига турли частоталар бериб, қатор нуқталар ҳосил қилинади. 
Бу нуқталар бўйича частотавий тавсифномалар: 
K(

)=f(

) ва 

(

)=f(

)
тузилади.
Амплитуда ва фазавий тавсифномалар бўйича амплитуда-фазавий тавсиф-
нома қурилади. Бунинг учун фазавий тавсифнома графигидан маълум частота 

учун фаза бурчак манфий бўлса, соат стрелкаси бўйлаб, агар бурчак мусбат бўл-
са, соат стрелкасига қарши йўналишда бурчак сингари олиб қўйилади ва у 
орқали нур ўтказилади. Шу частотада амплитудавий тавсифнома графигидан 

---

- 100 - 
олинган амплитуда 
К(

)
нинг қиймати нур устига қўйилади. Частота
 

учун 
нуқта ҳосил бўлади, сўнгра шу усулда бошқа частоталар учун ҳам нуқталар қу-
рилади. Бу нуқталарни бирлаштириб, амплитуда-фаза тавсифномаси деб атала-
диган эгри чизиқ олинади. Частотавий тавсифномани тажриба асосида қуриш 
йўли ана шулардан иборат.