0-Xotira ierarxiyasi(37-52). docx

NUMA(Non-Uniform Memory Access)
deb ataluvchi xotiraga bevosita
murojaat qilishdir.
Bunda manzil oralig’i yagona bo’lib, har bir protsessor esa lokal xotiraga egadir.
NUMA (Non-Uniform Memori Access)
Multiprotsessorlar
M
P1
P2
P3
P4

---

40
Barcha protsessorlar birgalikda umumiy fizik xotiradan foydalanilishi asosida
ishlovchi parallel kompyuter
multiprotsessor
yoki
umumiy xotirali tizim
deb
ataladi.
Gibrid arxitekturaning asosiy afzalligi xotiraga bir jinsli bo’lmagan murojaat
(NUMA - nonuniform memory access).
Gibrid arxitektura SMP va MPP arixitekturalarning afzalliklarini o’zida
mujassamlashtirgan. Bu arxitekturaning moxiyati shuki xotira fizik jixatdan tizim
qismlari o’rtisida taqsimlangan bo’lib mantiqiy jixatdan umumiy hisoblanadi.
Shuning uchun foydalanuvchi yagona adreslar fazosiga ega bo’ladi. Tizim bir jinsli
bazaviy modullar (platalar) asosida qurilgan. Har bir modul bir nechta prosessor va
xotira blokidan tashkil topgan. Modullar yuqori tezlikka ega bo’lgan kommutator
orqali bog’langan. Boshqa modullarning xotirasiga murojaat qurilmaviy jihatdan
tashkil qilingan. Bu holda lokal xotiraga murojaat uzoqdagi xotiraga nisbatan bir
necha barobat tez amalga oshiriladi. Moxiyatiga ko’ra NUMA arxitekturasi MPP
arxitekturasi hisoblanib alohida hisoblash elementlari sifatida SMP tugunlardan
foydalaniladi.
Bitta SMP tugun ichida ma’lumotlar almashish va xotiraga murojaat tugunning
lokal xotirasi orqali juda tez amalga oshiriladi. Boshqa SMP tugun prosessoriga
murojaat nisbatan sekin amalga oshiriladi.
2.1- rasm. Gibrid arxitekturaning strukturaviy sxemasi.

---

41
Birinchi marta gibrid arxitektura g’oyasini Stiv Vollox taklif etgan. HP firmasi
bu g’oyani sotib olgan va o’zining SPP seriyali superkompyuterlarida qo’llagan.
Seymur Krey (Seymour R.Cray) bu g’oyaga yangi element – kogerent keshni qo’shib
cc-NUMA arxitekturasini yaratgan (Cache Coherent Non-Uniform Memory Access –
keshlar kogerentligi ta’minlangan xotiraga bir jinsli bo’lmagan murojaat). Origin
tizimlari shunday arxitektura asosida qurilgan.
2.2-rasm.Xotira turlarining tashkiliy joylashuv sxemasi.