To’plab nashrga tayyorlovchi h qurbonboyev 1-dars: Dunyo tillari va o’zbek tili

236 Gavharshodbegim shunday 
dedi:”Sirdayoning suvi Zarafshonnikidan 
ham ko’p,amirzodam.Agar undan 
shohariq chiqarilsa,qancha suvsiz joylar 
obod bo’lardi”. 
Ushbu ko’chirma gapli qo’shma gapda 
joylar so’zi qaysi gap bo’lagi vazifasida 
kelgan,bu gap o’zlashtirma gapga 
aylantirilganda.U qaysi gap bo’lagi 
shaklini oladi? 
A) o’rin holi; o’rin holi sifatida qoladi.
B) ega;qaratqich aniqlovchiga aylanadi. 
C) ega;ega sifatida qoladi.
D) o’rin holi; belgisiz qaratqich 
aniqlovchiga aylanadi. 
237.Gavharshodbegim shunday dedi: 
“Sirdaryoning suvi Zarafshonnikidan 
ham ko’p, amirzodam. Agar undan 
shohariq chiqarilsa, qancha suvsiz joylar 
obod bo’lardi”.
Ushbu ko’chirma gapli qo’shma gap 
o’zlashtirma gapga aylantirilganda, ko’p 
so’zi qaysi gap bo’lagiga
aylanadi? 
A) to’ldiruvchi 
B) darja-miqdor holi
C) kesim
D) aniqlovchi
238
Ko’chirma gaplarni o’zlashirma 
gapda aylantirishda ko’chirma gap 
tarkibidagi undalma qay shaklda 
bo’ladi? 
A) chiqish kelishigidagi to’ldiruvchiga 
aylantiriladi. 
B) undalma tushirib qoldiriladi.
C) tushum kelishigidagi sifatdosh yoki 
harakat nomi bilan ifodalangan
to’ldiruvchiga aylantiriladi
D) qaratqich aniqlovchiga aylantiriladi. 
239 0‘qituvchi talabalarga odobning 
yuqori bosqichi go‘zal xulqligini 
tushuntirdi. 
Ushbu jumlani ko‘chirma gapli qo‘shma 
gapga aylantirsak, bog‘lama qaysi so‘z 
tarkibida keladi? 
A) talabalarga 
B) tushuntirdi
C) xulqligini
D) odobning 
240 Ko'chirma gapli qo'shma gap 
o'zlashtirma gapga aylantirilganda