Z. M. Bobur nomidagi andijon davlat universiteti pedagogika fakulteti pedagogika psixologiy


I bob. Kichik maktab yoshi davrining umumiy xususiyatlari



Download 0,62 Mb.
Pdf ko'rish
bet7/19
Sana26.05.2020
Hajmi0,62 Mb.
#57014
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   19
Bog'liq
shaxs shakllanishida ijtimoiy psixologik omillarning orni

I bob. Kichik maktab yoshi davrining umumiy xususiyatlari. 

1.1. Kichik maktab yoshidagi bolalarning psixik rivojlanishi. 

 

Kichik  maktab  davri  6-7  yoshdan  9-10  yoshgacha  davom  etadi.  Bu  davrda 

b o la  maktab       o „ q uvc hilariga   q o „ yilad igan   turli  talab lar   b ilan 

tanishadi,  fan  asoslarini  o„rganish  uchun  biologik  va  psixologik  jihatdan 

tayyorlanadi.  Uning  psixikasi  bilim  olishga  yetadigan  darajada  rivojlanadi. 

Shu  yoshdagi  bola  idrokining  o„tkirligi,  ravs hanligi,   s o fligi,   aniq ligi,  

o „ zining 

q iziq uvc hanligi,  

ishonuvchanligi, 

hayolining 

yorqinligi, 

xotirasining 

kuchliligi, 

tafakkurining 

yaqqolligi 

bilan 


boshqa 

yoshdagi 

bolalardan  ajralib  turadi.  Maktab  ta‟limiga  tayyorlanayotgan  bolada  diqqat 

nisbatan uzoq muddatli va shartli barqaror bo„ladi. Kichik maktab yoshidagi 

bolalarning  asosiy  faoliyati  o„qish  hisoblanadi.  Bolaning  maktabga 

borishi,  uning  psixologik  rivojlanishi  va  shaxsning  shakllanishidagi  o„rni 

nihoyatda  katta.   

Bola  -  o„quv  faoliyatida  o„qituvchi  rahbarligida  inson  ongining  turli 

asosiy  shakllarining  mazmunini  egallaydi  va  insoniy      an‟analar  asosida 

harakat  qilishni  o„rganadi.  O„quv  faoliyatida  bola  o„z  irodasini      o„quv 

maqsadlariga  erishish  uchun  mashq  qildiradi.  O„quv  faoliyati  boladan 

nutq, 


diqqat, 

xotira, 


tasavvur 

va 


tafakkurini 

kerakli 


darajada 

rivojlanishini  talab  etgan  holda,  bola  shaxsi  rivojlanishi  uchun  yangi 

sharoitlarni  yaratadi.  Birinchi  bor  maktabga  kelgan  bola  o„z  atrofdagilari 

bilan  psixologik  jihatdan  yangi  munosabat  tizimiga  o „ tad i.   U  hayo tining  

tub d an  o „ zgarganini,   uiga  yangi  majb uriyatlar ,   nafaqat,  har  kuni 

maktabga  borish,  balki  o„quv  faoliyati  talablariga  bo„ysunish  ham 

yuklatilganligini  his  eta        boshlaydi.  Oila  a‟ zo larining   b o la  o „ q uv 

fao liyati,  

yutuq lari  b ilan  q iziq ayo tganligi,   s h u n in g d e k ,  

u n i  



n a z o r a t   q ila y o t g a n lig i ,   u n g a     q ilin a y o t g a n   y a n g i   muomala, 

munosabat  uning  ijtimoiy  mavqei  o„zgarganligini  to„la  his  etishiga,  o„ziga 

nisbatan  munosabatining  o„zgarishiga  asos  bo„ladi.  Kattalar        bolalarni   

amaliy      jihatdan      o„z        vaqtlarini      to„g„ri  taq s imlas h  b o ras id a   yaxs hi 

o „ q is h,   o „ ynas h,     s ayr  q ilis h  va  b o s hq a  narsalar bilan shug„ullanishta 

o„rgatadilar. 

Demak, 

oilada 


bola 

b ilan 



his o b las had igan ,  

mas lahatlas had igan   yangi        b ir       o „ rinni  egallaydi.  O„quvchining 

maktabdagi  muvaffaqiyati  uning  keyingi  psixik 

rivoji  va  shaxsining 

shakllanishida  to„liq ijobiy asos bo„ladi. 

Bola 


insoniy 

munosabatlar 

tizimida 

ham 


alohida 

o„rin 


egallayotganini,  ota-onasi,  yaqinlari,  atrofdagilari  unga  yosh  boladek  emas, 

balki o„z vazifalari, majburiyatlari bor bo„lgan, o„z faoliyat natijasiga ko„ra 

hurmatga  sazovor  bo„lishi  mumkin  bulgan  alohida  shaxs  sifatida 

munosabatda  bo„ladilar.  Buning  natijasida  bolaning  o„z-o„zidan  oilasi,  sinfi  va 

boshqa  jamoalardagi  o„z  o„rnini  anglay  boshlaganini  ko„rish  mumkin.  Bu 

davrda  bolaning  "Men  shuni  xohlayman"    motividan      "Men  shuni 



bajarishim  kerak"  motivi  ustunlik  qila  boshlaydi.  Maktabda  birinchi 

sinfga  kelgan  har  bir  o„quvchida  psixik  zo„riqish  kuchayadi.  Bu  nafaqat 

uning  jismoniy  salomatligida,  balki  xatti-harakatida  ham,  ya‟ni  ma‟lum 

darajada  qo„rquvni  kuchayishi,    irodaviy  faollikning  susayishida  namoyon 

bo„ladi. 

Bu  davrga  kelib  bola  atrofidagilar  bilan  o„zaro  munosabatda  ma‟lum  bir 

natijalarga  erishgan,  o„zi  xohlayotgan  narsalarni  hamda,  o„z  oilasida  o„zi 

egallagan  o„rnini  aniq  biladigan  bo„ladi.  Shuningdek, u o„zini-o„zi boshqarish 

malakasiga ega bo„ladi, vaziyat va holatga  qarab  ish  yurita  oladi, Bu yoshdagi 

bolalar  xatti-harakatlari  va  motivlari  ularning  o„zlariga  beradigan 

baholariga  qarab  "Men  yaxshsh  bolaman”  emas,  balki  bu  xatti-harakatlar 

o„zgalar  ko„z  o„ngida  qanday  namoyon  bo„lishiga  qarab  baholanishini 

tushuna  boshlaydilar.Bola  maktab  ta‟limiga  bog„chada  tarbiyalanyotganida 

tayyorlanadi. 




 

 


Download 0,62 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   19




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish