X. U. Aliyev Darslikda umumiy patofiziologiya, tipik patologik jarayonlar asoslari va

limfa tugunlarining sil kasalligi tarqoq bo'lgan og'ir shaklida
kuzatiladi.
GEMOBLASTOZLAR
Qon yaratuvchi to'qimalardan kelib chiquvchi o'sma kasalligi
gemoblastoz
 deb ataladi. Gemoblastozda o'smalarning murtagini
o'zak (negiz) hujayralaridan kelib chiquvchi yetilmagan qon
hujayralar tashkil etib, ular osonlikcha qon oqimiga o'tib, butun
oiganizmga tarqalib, qaytadan qon yaratuvchi to'qimada o'mashib
olib, o'z rivojlanishida davom etishi mumkin.
O'sma kasalligida birlamchi va ikkilamchi o'zgarishlar farq qili­
nadi:
Birlamchi o'zgarishlar — normal qon yaratilishining pasa­
yishi, o'sma hujayralarining tarqalishi va boshqalarga bog'liq bo'lsa,
ikkinchilari — turli infeksion va nekrotik jarayonlar gemorragiya,
gemodinamijtaning buzilishi va boshqalardir.
Gemoblastozlar chiqib kelishiga ko'ra ikki guruhga bo'linadi:
1. Suyak ko'migidan tashqari joylashgan a’zolardan boshlanuv-
chi o'smalar — gematosarkomalar (limfosarkoma, lim fositom a,
limfogranu.lematoz, Xodjkin kasalligi va boshqalar).
2. Boshlanishidanoq suyak ko'migining shikastlanishiga bog'liq
turlari — leykozlar.
224

---

LEYKOZLAR
Leykoz —
gem oblastoz (qon hujayrasidan kelib chiquvchi
o ‘smalar) ning bir turi bo'lib, doim o birinchi navbatda suyak
ko‘migining shikastlanishi bilan xarakterlanadi.
Qon yaratuvchi to'qimada giperplaziya, metaplaziya va anaplaziya
hodisalari ro'y berib, periferik qonda yetilmagan (o'smalarga xos
yosh hujayralar) leykositlarning mavjudligi bilan farqlanadi.
LEYKOZLARNING ETIOLOGIYASI VA PATOGENEZI
Leykozlaming kelib chiqishida quyidagilar ahamiyatga ega: