|
326
Glossary
№
O’zbekcha(izohi bilan)
Ruscha
Inglizcha
1
Avtomatlashtirilgan
axborot
texnologiyasi
-
ma’lumotlarni
uzatish, to’plash, saqlash va qayta
ishlash
uchun
qo’llaniladigan
hisoblash texnikasi, aloqa tizimlari va
vositalari
Авоматизированн
ая
информационная
технология
Automated
information
technology
2
Avtomatlashtirish
-inson tomonidan
bajariladigan
ishlarda
hisoblash
mashinalari
va
tizimlaridan
foydalanish
Автоматизация
Automation
3
Aloqa tarmog’i
-biror tarmoqning
faoliyatini ta’minlovchi jami aloqa
kanallari (simli, radio yoki optik),
kanallarni hosil qiluvchi apparatura
hamda
aloqa
markazlari
va
bog’lamalari.
Сеть связи
Communication
network
4
Amaliy dasturlar paketi
-ma’lum bir
yo’nalishdagi amaliy masalalarni hal
qilishga
yo’naltirilgan
dasturlar
jamlanmasi (elektron ma’lumotlarni
qayta ishlovchi dasturlar, buxgalteriy
ishlariga oid dasturlar, …)
Пакет
прикладных
программ
Applications
package
5
Arxiv-axborotni
uzoq
saqlash
maqsadida uni siqish. Asosiy maqsad
doimiy xotiradan kam joyni egallash
va resurslarni tejash.
Архив
Archive
6
Axborot
-taqdim etilish shaklidan
qat’iy nazar shaxs, predmet, dalil,
voqea, hodisa va jarayonlar haqidagi
ma’lumot.
Информация
Information
7
Axborot
resursi
-axborot
tizimi
tarkibidagi
elektron
shakldagi
axborot,
ma’lumotlar
banki,
ma’lumotlar bazasi.
Ресурс
информации
Resource to
information
8
Axborot
texnologiyasi
-axborotni
to’plash, saqlash, izlash, unga ishlov
berish va uni tarqatish uchun
foydalaniladigan
jami
uslublar,
qurilmalar, usullar va jarayonlar.
Информационная
технология
Information
technology
9
Axborot tizimi
-axborotni to’plash,
saqlash, izlash, unga ishlov berish
Информационная
система
Information
system
327
hamda undan foydalanish imkonini
beradigan, tashkiliy jihatdan tartibga
solingan jami axborot resurslari,
axborot texnologiyalari va aloqa
vositalari.
10
Axborot-kommunikatsion
texnologiyalar
-axborotni
to’plash,
qayta ishlash, saqlash, tarqatish,
namoyish etish va amaliy faoliyatda
foydalanish imkoniyatini beruvchi
barcha uslublar, ishlab chiqarish
jarayonlari
va
dasturiy-texnik
vositalar yig’indisi.
Информационно-
коммуникационн
ые технологии
Information and
Communication
Technologies
11
Axborotlashtirish
-yuridik
va
jismoniy
shaxslarning
axborotga
bo’lgan ehtiyojlarini qondirish uchun
axborot
resurslari,
axborot
texnologiyalari
hamda
axborot
tizimlaridan
foydalangan
holda
sharoit
yaratishning
tashkiliy,
ijtimoiy-iqtisodiy
va
ilmiy-
texnikaviy jarayoni.
Информатизация Informatization
12
Axborotni
tashuvchi
qurilma
-
ma’lumotlarni
saqlashga
mo’ljallangan ixtiyoriy qo’zg’almas
yoki qo’zg’aluvchan (olib yurishga
mo’ljallangan) obyekt, masalan,
qattiq disk, egiluvchan disk, magnit
lenta, kompakt disk kabilar.
Носитель
информации
Data carrier
13
Brauzer
-web-sahifalarni
ko’rish
hamda
foydalnuvcining
kompyuteriga yuklash imkoniyatini
beruvchi dastur.
Браузер
Browser
14
Bufer
-kompyuter
va
tashqi
qurilmalar o’rtasida ma’lumotlarni
almashishda
qo’llaniladgan
xotiraning qismi.
Буфер
Buffer
15
Videokonferensiya-
aloqa
yordamida
tashkil
qilinadigan
o’qituvchi va o’quvchi orasidagi
interaktiv faoliyat.
Видеоконференци
я
Video conference
16
Gipermatn-
web-hujjatlar orasidagi
aloqani ta’minlab, biror so’z yoki
iboradan tashkil topadi.
Гипертекст
Hypertext
328
17
Global axborot serveri-
Internetdagi
mavjud ma’lumotlar bazasi doirasida
qidiruvni amalga oshiruvchi server.
Глобальный
информационный
сервер
WAIS
18
Global tarmoq
-yagona protokol
asosida ishlovchi lokal tarmoqlarni
birlashtirgan
telekommunikatsion
tizim.
Глобальная сеть
Global network
19
Dastur-
ma’lum masalani hal etishga
yo’naltirilgan
va
kompyuterga
tushunarli tilda yozilgan algoritmlar
ketma-ketligi;
tugallangan
operatorlarning jamlanmasi bo’lib,
shu asosda ma’lumot kompyuterda
qayta ishlanadi.
Программа
Program
20
Dasturiy
ta’minot-
kompyuter
tizimlarini
ishlashini
ta’minlab
beruvchi
dasturlar
(operatsion
dasturlar, amaliy dasturlar, …)
Программное
обеспечение
Software
21
Dinamik bilimlar bazasi-
muayyan
masalani yechish uchun ahamiyatga
ega bo’lib, uni yechish jarayonida
o’zgarib
boradigan
(masalan,
tajribaviy tadqiqotlarni o’tkazish
davrida virtual labaratoriya, virtual
amaliy
mashg’ulot)ma’lumotlarni
saqlash uchun xizmat qiluvchi baza.
База
динамических
знаний
Base of dynamic
22
Internet-
o’zaro bog’liq kompyuter
tarmoqlaridan tashkil topgan ochiq
xalqaro
axborot
tizimi.
Foydalanuvchilar o’rtasida erkin
ma’lumotlar
almashish
va
foydalanish imkoniyatini beradi.
Интернет
Internet
23
Internet
texnologiyalar-
axborot,
telekommunikatsion texnologiyalar
hamda internetning servis xizmatlari.
Интернет
технологии
Internet
technology
24
Interfaollik-
o’quv
jarayonida
o’qituvchi va o’quvchi orasida
axborot, ma’lumot va fikrlarni
almashishdagi hamkorlik.
Интерактивность
Interaction
25
Interfeys-
foydalanuvchi
va
kompyuter yoki ikkita texnik vosita
o’rtasida dialog, aloqani ta’minlab
beruvchi dasturning tashqi ko’rinishi.
Интерфейс
Interface
329
26
Kompyuter-
kiritilgan dastur asosida
buyruqlarni ketma-ket bajaruvchi
qurilma; axborotni kiritish, chiqarish,
avtomatik tarzda qayta ishlash,
saqlash va uzatishga xizmat qiluvchi
texnik vositalar majmuasi.
Компьютер
Computer
27
Login-
tarmoqqa, kompyuterga kirish
uchun
ruxsat
berilgan
foydalanuvchining
ismi
yoki
taxallusi.
Логин
Login
28
Masofaviy
kommunikatsiya-
ma’muriy ishlarni (guruh doirasida
diskussion
uchrashuvlarni
tashkillashtirish) amalga oshirishda
telekommunikatsion texnologiyalarni
qo’llash.
Дистанционная
коммуникация
Distance
communication
29
Masofaviy
ta’lim-
masofadan
o’qitish
usullariga
asoslangan
pedagogik tizim; masofadan o’qitish
asosida amalga oshiriladigan ta’lim.
Дистационное
образование
Distance
education
30
Masofaviy ta’lim tizimi-
masofadan
o’qitish orqali ta’lim olish sharoitini
ta’minlovchi tizim. Bu tizimning
komponentlari
sifatida
o’qitish
maqsadi, mazmuni, uslubi, vositalari,
tashkiliy jihatlari, o’qituvchi va
o’quvchi
orasidagi
o’zaro
hamkorlikni olish mumkin.
Система
дистанционного
обучения
System of
distance
education
31
Ma’lumotlar
bazasi-
elektron
hisoblash mashinalari yordamida
qidirib topilishi va qayta ishlashini
mumkin bo’lgan tarzda tartibga
solingan va aniq qoidalar asosida
tashkil
qilingan
ma’lumotlar
to’plami.
База данных
Database
32
Ma’lumotlarni
yig’ish-
ma’lumotlarni
yig’ib
ularni
kompyuterga
kiritish
jarayoni.
Ma’lumotlarni yig’ish avtomatik
tarzda yoki qo’l mehnati bilan amalga
oshiriladi.
Сбор данных
Data capture
33
Mijoz-
tarmoqda server resurslaridan
foydalanuvchi
kompyuter
yoki
Клиент
Client
330
dastur. Boshqarish xususiyatiga ega
emas.
34
Mobil
Internet-
WAP
protokol
asosida Internetga simsiz ulanish
texnologiyasi. Mobil aloqa doirasida
so’rovlarni uzatish GPRS (general
packet radio servise) yoki CSD
(circuit switched data) xizmatlari
bilan amalga oshiriladi.
Мобильний
Интернет
Mobile Internet
35
Onlayn-
tarmoqqa ulangan holatda
ishlash tartibi.
Онлайн
On-line
36
Offlayn-
tarmoqqa
ulanmagan
(avtonom) holatda ishlash tartibi.
Оффлайн
Off-line
37
Portal(lotin tiidan porta-darvoza)-
bir
necha
serverlar
guruhiga
taqsimlangan
ma’lumotlardan
to’g’ridan-to’g’ri
foydalanish
imkoniyatini
beruvchi
server.
Ma’lumotlar turi va xususiyatlariga
ko’ra serverlarda taqsimlanadi.
Порталь
Portal
38
Server-
tarmoq
resurslarini
taqsimlovchi va o’z resurslaridan
foydalanish imkoniyatini beruvchi
kompyuter yoki dastur.
Сервер
Server
39
Teskari aloqa-
o’qituvchi tomonidan
berilgan
o’quv
materiallariga
nisbatan o’quvchilarning javobi.
Обратная связь
Feedback
40
Texnologiya-
biror ishda, mahoratda,
ta’limda qo’llaniladigan yo’llar,
usullar
majmui;
ma’lumotlarni
tarqatuvchi va qabul qilib oluvchi
vositalar, jumladan, elektron pochta,
radio, televideniye, telefon, sun’iy
aloqa va kompyuter tarmoqlarining
tizimlari.
Технология
Technology
41
Do'stlaringiz bilan baham: |
