Абу али ибн сино номидаги бухоро давлат тиббиёт институти №2 акушерлик ва гинекология кафедраси

Шошилинч контрацепция (ШК) 
ШКни қўллаш мумкин бўлган ҳолатлар 

Зѝрлаш 

Презервативнинг йиртилиши 

аѐл МЛА га риоя қилмасдан боласини кѝкрак сути билан боқса/ЛАУ 

ҳимояланмаган тасодифий жинсий алоқа 

АОК қабул қилинаѐтганда таблетка ичиш эсдан чиқса 
ШК турлари 

Механик: БИВ 

Гормонал: АОК, СПТ 
Таъсир механизми: 

Гормонал (уруғланишни олдини олиш) 

Овуляцияни издан чиқаради 

Сперма функцияси ва ҳаракатини ѝзгартиради 

БИВ: имплантациянинг олдини олади. 
АОК: 
ЭЭ 50мкг Аврал,Эугинон,Неогинон сақланмаган жинсий алоқадан кейин биринчи 72 
соат давомида 2 таблетка+2 таблетка 12 соатдан кейин 
ЭЭ 30-35мкг Лоаврал, Микрогинон, Марвелон сақланмаган жинсий алоқадан биринчи 
72соат давомида 4 таблетка+4 таблетка 12 соатдан кейин. 
Самарадорлиги юқори (Перл кѝрсаткичи - 2%)
Ножўя таъсирлари: 

кѝнгил айниш ( 1кундан ортик эмас) 

қайт қилиш 

сут безлари оғриқлиги 

3 ҳафта давомида ҳайз бѝлмаса шифокор кѝригидан -ҳомиладорлик бор ѐки йѝқлигига 
кѝрикдан ѝтиш керак 

агар ҳомиладорлик бѝлса,бошқа усуллар ҳақида аѐлга маслаҳат беринг. 
СПТ: 
Постинор (750мкг Левоноргестрел) сақланмаган жинсий алоқадан кейин 48 соат 
давомида 1таб + 1таблетка 12 соатдан кейин. 
Овретте (75мг Норгестрел) биринчи 48 соат мобайнида 20 таб. ва 12соатдан кейин + 
20таблетка Овретте. Ҳаммаси бѝлиб 40таб.

---

233 
Ҳайз 3 ҳафта давомида бошланади. 
Ножѝя таъсири: кѝнгил айниш, қайт қилиш, сут без оғриқлиги (биринчи 2 соат давомида) 
Ножѝя таъсирини камайтириш учун: овқат маҳалида таблетка қабул қилиши (ѐки уйқудан 
олдин). 
Ҳар доим қабул қилмаслик керак ( қайт қилишдан кейин самарасиз). 
2 соат давомида қайт қилиш тѝхтамаса: 

қайтадан қабул қилиш 

per vaginam қѝллаш 

Ҳайз 3 ҳафта давомида бошланмаса ҳомиладорликни аниқлаш учун шифокорга мурожат 
қилиш керак. 

Агар ҳомиладорлик олдини олишининг иложи бѝлмаса аѐлга бошқа усуллар ҳақида 
маслаҳат бериш керак. 
БИВ: 
Сақланмаган жинсий алоқадан кейин 5 кун давомида ѝрнатиш лозим. 
Самарадорлиги юқори ( 1% омадсизлик) 
Эслатма: 

ножѝя таъсирлари жуда кам 

сақланмаган жинсий алоқа ва БИС ѝрнатилишини орасида вақт чѝзилиши билан 
омадсизлик эҳтимоли кѝпаяди 

БИС ѝрнатиши кичқина муолажа ҳисобланади ва малакали мутахассис томонидан 
бажарилиши лозим. 

Узоқ давомли контрацептив ҳимояни таъминлайди 

Жинсий йѝл билан юқувчи касалланиш эҳтимоли бѝлган аѐлларга тавсия этилмайди 

Туғмаган аѐллар учун тавсия этилмаслиги мумкин 
Аѐллар учун қѝлланма: 

Агар ҳайз 3 ҳафта давомида бошланмаса ҳомиладорликни текшириш учун шифокор 
маслаҳатидан ѝтиш керак. 

Агар ҳомиладорлик олди олинмаса аѐлни бошқа имкониялар ҳақида огоҳ этиши 
керак.