R. I. Toshmuhamedov

ba’zan mutovka holda joylashgan.
Oilaning o ‘ziga xos belgisi to‘pgullarining savatcha shaklida bo‘lishidir. Sa-
vatchalar k o‘pincha bir gulga o ‘xshab ko‘rinadi. Ba’zi vakillarida savatchalar kam
b o‘lsa, ular qalqon yoki ro‘vak to‘pgulga to ‘planib, savatchalar bargchalar bilan
o ‘ralgan b o‘ladi.
Gullari juda ham xilma-xil b o‘lib, ba’zilari yirik, ko‘zga yaxshi tashlansa,
ba’zilari esa mayda, rangsiz bo‘lib, ko‘zga tashlanmaydi. Kosachabarglar tugun-
chaga qo‘shilib o ‘sgan, erkin qismi esa reduksiyaga uchragan yoki tukchalarga ay­
langan, ba’zi vakillarida esa 5 ta tishcha shaklida saqlangan. Tojibarglari esa o ‘zaro
tutashib tilchasimon, naychasimon, voronkasimon va soxta tilchasimon shakllarda-
gi gultojlami hosil qiladi. Changchilar soni 5 ta b o ‘lib, o ‘zaro tutashgan.Urug‘chisi
2 ta mevabargdan hosil bo‘lgan, tugunchasi ostki, mevasi - pista (66-rasm).
1. Naychasimon gultojibarglari naycha shaklida qo‘shilib o ‘sib, naychaning
yuqori qismi kengaygan, beshta tishli, egilgan erkin tojbargchali. Guli aktinomorf,
ikki jinsli (kungaboqar savatchasining o ‘rta qismida joylashgan gullar), ba’zan bir
jinsli. Gul formulasi: *Ca(5)0 Co(5) A (J) G(2).
2. Tilchasimon gulning ham ostki qismida juda kichik kalta naycha bo‘lib, yuqori
qismi tilchasimon 5 ta tishcha bilan tugallanadi. Guli zigomorf, ikki jinsli. Bunga misol
qilib qoqio‘t, sachratqi kabilami olish mumkin. Gul formulasi: C(^ Co(J) A (5) G(2).
3. Voronkasimon gullar tuzilishi jihatdan naychasimon gullami eslatadi. Far­
qi tojibarglar naychani yuqori qismida voronkasimon kengayganligidir. Tish-
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

chalar soni 5 tadan ko‘p. Gullar jinssiz (changchi va urug‘chiga ega emas), bun­