Ўзбекистон республикаси ахборот технологиялари ва коммуникацияларни ривожлантириш вазирлиги тошкент ахборот технологиялари университети

19.6. IMAP 
Агар Боб электрон почтага РОР3 уланиш протоколини ишлатса, у ўз 
компьютерида сервердан юкланган хабарлар тушадиган махсус почта 
қутиларини яратиши мумкин. Бундан ташқари, Боб юкланган хабарларни 
ўчириши, уларни папкалар (жилдлар) орасида ўтказиш ва хабарларни 
жўнатувчининг номи ёки мавзуси бўйича қидиришни амалга ошириши 
мумкин. Локал компьютерда папкалар кўринишида амалга оширилган 
бундай хабарларни сақлаш тизими резидент фойдаланувчи учун қулай, 
лекин агар фойдаланувчи электрон почтага уланишни амалга оширадиган 
ҳисоблаш машиналарини мунтазам алмаштирса бу тўғри келмаслиги 
мумкин. Почта серверида папкалар иерархиясини ташкил этиш 
“мультикомпьютерли” фойдаланувчилар учун жуда қулай бўлар эди. Айнан 
шу сабабга кўра, почтага бошқа IMAР уланиш протоколи ишлаб чиқилган. 
IMAPпротоколиRFC 2060 ҳужжатда тавсифланган. У РОР3 протоколи 
билан кўп умумийликка эга, лекин унинг тузилмаси сезиларли мураккаброқ,
IMAP мижоз ва сервер томонларининг ишлатилиши ҳам мураккаброқ. 
IMАР-сервер ҳар бир хабарни айрим фойдаланувчилар папкаси билан 
боғлайди. Дастлаб ҳар бир қабул қилинган хабар INBOX папакага тушади,бу 
ерда фойдаланувчи уни ўқиши, кейин эса бошқа папкага ўтказиши, ўчириши 

---

187 
мумкин ва ҳ.к.. Барча бундай амаллар учун IMAP протоколи орқали махсус 
командалар кўзда тутилган. Берилган мезонларни қаноатлантирадиган 
хатларни ҳар бир папкалардан қидириш имконияти қулай функция 
ҳисобланади. РОР3дан фарқли равишда IMAP-сервер IMAP-сеанс бориши 
ҳақида, шу жумладан папкалар номлари, қанақа хабарлар қайси папкаларда 
жойлашганлиги ҳақидаги маълумотларни сақлашига ва бошқаларга эътибор 
беринг.
IMAPнинг яна бир муҳим авзалликларидан бири фойдаланувчига 
хабарларнинг алоҳида компонентлари – сарлавҳалар, таркибий MIME-
хабарлар қисмлари ва бошқаларни олишга имкон берадиган командаларнинг 
мавжудлиги ҳисобланади. Бу имконият фойдаланувчи ва Интернет-
провайдер орасидаги паст тезликли боғланишларда қулай бўлади. Айрим 
фойдаланувчилар бир неча катта ҳажмли қўйилмаларга (масалан, аудио- ёки 
видеоклиплар) эга бўлган узун хабарларни юклашдан қочишни ва улар учун 
жуда керакли бўлган фрагментларни танлаш имкониятини авзал кўришади. 
IMAP протоколи ҳақидаги батафсил маълумотларни сиз IMAP расмий 
сайтидан олишингиз мумкин.