Loyiha O‘zbekiston respublikasi adliya vazirligi toshkent davlat yuridik universiteti

Kompyuter jinoyatlarning kriminalistik tavsifi 
 
 
Kompyuterdan 
foydalanib 
sodir 
etilgan 
jinoyatlarning 
kriminalistik xarakteristikasi bu – 
muayyan kategoriyadagi jinoyatlar, 
jinoyatchi shaxslar va uni sodir etish sharoitlari to‘g‘risidagi jinoyatlarni 
ochish va oldini olishga qaratilgan, tipik hamda o‘zaro bog‘langan 
jinoyatlarni tergov qilish uslubining asosiy elementlaridan iborat 
ma’lumotlardir. 
Ushbu turdagi jinoyatlarning kriminalistik xarakteristikasi asosiy 
elementlariga quyidagilarni kiritish mumkin: 
–
jinoiy tajovvuz predmeti; 
–
jinoyat quroli va vositasi; 
–
jinoyatni sodir etish usullari; 
–
jinoyatchining motiv-maqsadi; 
–
jinoyat sodir etish sharoiti (joyi, vaqti); 
–
jinoyatchining shaxsi va shaxsiy hususiyatlari; 
–
ishning holati va aniq vaziyat; 
–
jinoyat izlari va jinoiy oqibat. 
Kompyuterdan foydalanib sodir etilgan jinoyatlarda jinoiy tajovvuz 
predmeti
 
bo‘lib kompyuter axboroti hisoblanadi. Ularni yuqorida 
ko‘rsatilgan 5 ta asos bo‘yicha tavsiflash maqsadga muvofiqdir. 
Kompyuter axborotlaridan foydalanib sodir etilgan jinoyatlarning 
kriminalistik xarakteristikasini bir elementi jinoyatchining shaxsidir. 
Ularni quyidagi turlarga ajratish mumkin:
1.
 
Xakerlar - 
texnik vositalar va kompyuter axborotlariga ruxsatsiz 
(o‘zboshimchalik ) bilan kirish yo‘llari, usullari bilan shug‘ullanuvchi 
yuqori malakali EXM foydalanuvchisi yoki programmist. 
2.
 
“Qaroqchilar” – 
kompyuter ma’lumotlari tizimga kirish 
bilangina cheklanib qoluvchi mahoratsiz va tajribasiz guruhlar; 
3.
 
“Brouzerlar” – 
ushbu guruh vakillari zamonaviy texnologiyalar 
bilan qurollangan bo‘lib, o‘zgalarning fayllariga ruxsatsiz kirish 
imkoniyatiga egalar. Ular mualliflik huquqini buzib, fayllardan 
foydalanishlari mumkin, ammo ularga jiddiy zarar etkazmasliklari ham 
mumkin, de taxmin qilinadi;