Loyiha O‘zbekiston respublikasi adliya vazirligi toshkent davlat yuridik universiteti

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
O‘zR JPKning 137-moddasiga muvofiq, hodisa sodir bo‘lgan joyni 
ko‘zdan kechirish aynan ana shu joyda jinoyat sodir etilganligi yoki 
uning izlari borligi haqida ma’lumotlar bo‘lgan taqdirda o‘tkaziladi.
 
Ob’ektiga ko‘ra ko‘zdan kechirish 
turlari (JPK 16-bobi)
hodisa sodir etilgan joyni ko‘zdan 
kechirish 
murdani ko‘zdan kechirish 
tevarak-atrof va binolarni ko‘zdan 
kechirish 
narsa va hujjatlarni ko‘zdan kechirish 
xatlangan pochta-telegraf xabarlarini 
ko‘zdan kechirish 
so‘zlashuvlarni nazorat qilish va 
yozib olish jarayonida o‘tkaziladigan 
audioyozuv kassetalarini ko‘zdan 
kechirish 
hayvonlar va ularning murdalarini 
ko‘zdan kechirish 
tirik shaxslarni guvohlantirish 
 
Ko‘zdan kechirish turlari
Dastlabki 
Takroriy 
Dastlabki ko‘zdan kechirish 
malakali o‘tkazilmagan va 
kerakli 
natijalarni 
bermagan holda o‘tkaziladi. 
Takroriy ko‘zdan kechirish 
jarayonida barcha ob’ektlar 
va 
hodisa 
sharoitlari 
qaytadan 
va 
yanada 
sinchkov-lik 
bilan 
o‘rganiladi. 
Qo‘shimcha 
Ilgari 
umuman 
ko‘zdan 
yoki lozim darajada to‘liq 
ko‘zdan 
kechirilmagan 
(tegishli 
texnik-krimina-
listik 
vositalarni 
qo‘lla-
masdan 
ko‘zdan 
kechirilgan) 
ayrim 
ob’ektlar 
yoki 
sharoit 
elementlari tekshiriladi 
Dastlabki ko‘zdan kechirish 
hodisa 
joyini 
vakolatli 
shaxslar tomonidan JPK 
qoidalariga rioya qilgan 
ko‘zdan kechirilishi. 

---

194 
Hodisa sodir bo‘lgan joyni ko‘zdan kechirish tergov harakati 
sifatidagi ko‘zdan kechirishning eng og‘ir va sermehnat, biroq ayniqsa 
natijador va seraxborot turi hisoblanadi. Ko‘pincha tergov hodisa sodir 
bo‘lgan joyni ko‘zdan kechirishdan boshlanadi. Hodisa sodir bo‘lgan 
joyni ko‘zdan kechirish kechiktirib bo‘lmaydigan tergov harakatlari 
qatoriga kiradi. Uni o‘tkazish jarayonida tergovchi hodisa sharoitlarini 
tekshiradi, keyinchalik ashyoviy dalillar maqomini olishi mumkin 
bo‘lgan izlar va narsalarni topadi va dastlabki tarzda tahlil qiladi. Bu 
unga yuz bergan hodisa haqida tasavvur hosil qilish, aybdor shaxsni 
tezroq aniqlash, uni fosh qiluvchi dallarni to‘plashga yordam beradi. 
Ayni vaqtda tergovchi topilgan narsalarning barchasini shunday qayd 
etishi lozimki, keyinchalik jinoyat protsessining boshqa ishtirokchilari 
va sud hodisa sodir bo‘lgan joyni ko‘zdan kechirish jarayonida olingan 
faktik ma’lumotlarning to‘liqligi va xolisonaligiga ishonch hosil qilish 
imkoniyatiga ega bo‘lsin. 
Tekshirilayotgan jinoyat voqeasiga tegishli izlar va narsalar 
topilgan bino yoki hudud hodisa sodir bo‘lgan joy hisoblanadi. Jinoiy 
qilmish oqibatlari jinoyat sodir etilgan joydagina emas, balki boshqa 
joylarda, masalan, jinoiy tajovuzga tayyorgarlik ko‘rish amalga 
oshirilgan joyda ham topilishi mumkin. Hodisa sodir bo‘lgan joy va 
jinoyat sodir etilgan joy mos kelmasligi ham mumkin. Hodisa sodir 
bo‘lgan joy bir nechta bo‘lishi mumkin: odam o‘ldirish sodir etilgan 
garaj, qotil boltani tashlab yuborgan o‘ra, u jabrlanuvchining murdasini 
ko‘mib qo‘ygan daraxtzor va h.k. 
Quyidagilar hodisa sodir bo‘lgan joyni ko‘zdan kechirishni 
o‘tkazishning kriminalistik prinsiplari hisoblanadi: